NieuwsVolksgezondheid
Staatssecretaris Blokhuis eist aanpak wachttijd GGZ
Binnen een maand moet er een plan liggen om de extreem lange wachttijden voor een behandeling in de geestelijke gezondheidszorg weg te werken. Dat eiste staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid) woensdag van zorgverzekeraars en GGZ-instellingen.
Enkele duizenden mensen wachten jaren op een behandeling, meestal voor complexe behandelingen. Sinds een week bivakkeert elke werkdag een vrouw in de hal van het ministerie van Volksgezondheid. Zij wacht al ruim 800 dagen op een behandeling.
Paul Blokhuis, de ChristenUnie-staatssecretaris van Volksgezondheid die verantwoordelijk is voor de GGZ, eist nu van zorgverzekeraars en GGZ-instellingen een plan om de wachtlijsten tot aanvaardbare proporties terug te brengen. Hij kondigde dit woensdag aan in een debat met de Tweede Kamer. Alle fracties hekelden de wachtlijsten en vroegen actie van de staatssecretaris.
Volgens Blokhuis zijn er nu ruim een miljoen mensen onder behandeling in de geestelijke gezondheidszorg. ‘Zo’n 90 duizend mensen staan nog op een wachtlijst. Maar meer dan 800 dagen wachten op de start van een behandeling zoals de mevrouw in de hal van VWS, dat is absurd.’
Als het zorgverzekeraars en zorginstellingen niet lukt om met een aanvaardbaar plan te komen, dan wil Blokhuis hen dwingen. Zo wil hij zorgverzekeraars eraan herinneren dat zij zorgplicht hebben voor hun verzekerden. De toezichthouder op de zorg, de Nederlandse Zorgautoriteit, kan verzekeraars boetes opleggen als zij die zorgplicht niet nakomen. Maar Blokhuis verwacht dat het niet zo ver zal komen. Hij verwacht meer van ‘de intrinsieke motivatie’ die uitgaat van afspraken tussen zorginstellingen en zorgverzekeraars.
De wachtlijsten in de GGZ zijn vooral lang voor de complexe diagnoses. Behandeling vergt vaak veel tijd, is intensief en daardoor duur. Deze zorg is voor zorginstellingen bedrijfseconomisch niet aantrekkelijk, erkende Blokhuis. Daardoor is de capaciteit de afgelopen jaren gekrompen. Behandeling van eenvoudiger psychische klachten is voor instellingen financieel aantrekkelijker. Daardoor zijn de wachtlijsten voor die zorg min of meer aanvaardbaar. Voor maximaal aanvaardbare wachttijden gelden de zogenoemde Treeknormen, afspraken die rond de eeuwwisseling zijn gemaakt tussen zorgverleners en zorgverzekeraars.
Probleemeigenaar
Twee jaar geleden kondigde Blokhuis kort na zijn aantreden in een interview met de Volkskrant ook al maatregelen aan tegen de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg. Volgens hem wordt er wel voortgang geboekt met onder meer regionaal overleg tussen hulpverleners. D66-Kamerlid Antje Diertens hekelde dit. ‘Soms zitten daar wel veertig mensen aan tafel. Wie is dan probleemeigenaar?’
Blokhuis wijst erop dat het ministerie een afdeling heeft die zorgbemiddeling pleegt als de wachttijd te lang wordt. Vorig jaar bemiddelde deze afdeling voor 350 mensen om zorg te krijgen. Maar de afdeling houdt de problemen vaak voor zichzelf. ‘Ze sturen die te weinig door naar hogere ambtenaren of naar bewindslieden. Dat moet anders’, aldus Blokhuis. Hij wijst erop dat een telefoontje van een minister of staatssecretaris naar een zorginstelling kan forceren dat een behandeling op gang komt. ‘We maken daar te weinig gebruik van’, vindt Blokhuis.
Fleur Agema van de PVV wil van Blokhuis weten of de wachtlijsten het gevolg zijn van te krap budget voor de GGZ, personeelstekorten of van de marktwerking. Dat moet blijken uit het plan dat zorgverzekeraars en GGZ de komende weken opstellen, vindt Blokhuis.
Juist voor mensen met zware psychische problemen is er weinig geld
De staat mag niet zomaar korten op de zwaarste gevallen in de forensische psychiatrie, oordeelde de rechter. De uitspraak legt een breder probleem bloot. Ook in de reguliere geestelijke gezondheidszorg is er te weinig geld voor mensen met zware aandoeningen.
Rechter berispt Justitie: ‘Niet zomaar korten op zware forensische zorg’
De staat moet forensische klinieken meer betalen voor de behandeling van de zwaarste delinquenten met psychische problemen. Zonder onderbouwing mag de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) niet korten op de tarieven voor forensische zorg. Dit oordeelde de voorzieningenrechter in Den Haag.
