Spoorwegen brengen reizigers discipline bij
Direct bij de eerste groep treinreizigers hebben de conducteurs op het Haarlemse NS-station beet. Een zwartrijdster uit Den Haag loopt in de val van de controleurs die aan het einde van de perrontrap een uitgangscontrole houden....
Van onze verslaggever
HAARLEM
De Nederlandse Spoorwegen gaan de treinreizigers in het nieuwe jaar discipline bijbrengen. De NS hanteren sinds 1 januari strenge regels voor reizigers zonder kaartje. Op korte, bij zwartrijders populaire, afstand betalen reizigers in de trein vier keer meer dan aan het loket. Op langere afstand is het verschil maximaal tien gulden. Bovendien worden de kaartjes voortaan niet alleen in de trein maar ook regelmatig aan het begin en einde van het perron gecontroleerd.
Met de nieuwe 'reisregels' willen de NS het zwartrijden fors terugdringen, zegt R. den Besten, voorzitter van de raad van bestuur van de spoorwegen. De NS lopen door het zwartrijden jaarlijks zestig tot negentig miljoen gulden mis. In de trein werden in 1994 zo'n vier miljoen kaartjes verkocht, volgens Den Besten voor het grooste deel aan betrapte zwartrijders. De NS hopen dit jaar nog slechts twee miljoen kaartjes in de trein te verkopen.
'Alle reizigers moeten gewoon een kaartje kopen voordat ze de trein instappen', zegt Den Besten, die zondagmiddag tevreden de in- en uitgangscontrole in Haarlem aanschouwde. Oók de verlate reiziger die te goeder trouw op het laatste moment de trein is ingesprongen. 'Als hij dan een half uur op de volgende trein moet wachten, heeft hij mooi de tijd om een kaartje te kopen', aldus Den Besten.
De NS verwachten dat door de in- en uitgangcontroles agressieve reizigers uit de trein kunnen worden geweerd. Al moet Den Besten erkennen dat de nieuwe reisregels de eerste maanden juist enige agressie kunnen opwekken. 'In het begin stuiten de conducteurs mogelijk op wat onbegrip over de extra controles, maar we verwachten dat het snel went. In het buitenland is het de normaalste zaak van de wereld.'
In Haarlem gaf de controle weinig problemen. Potentiële zwartrijders lieten zich afschrikken door de overmacht aan het NS-blauw van conducteurs en spoorwegpolitie. Enkele reizigers die in Amsterdam, Den Haag en Leiden zonder kaartje waren opgestapt liepen in de val. De zwartrijders die rond vier uur arriveerden, hadden geluk. Zodra Den Besten was vertrokken, warmden de conducteurs zich binnen in hun wachtlokaal aan een kop soep.