Spanje geteisterd door lange, hevige en vooral vroege hittegolf

‘De hel is in aantocht’, waren de onheilspellende woorden, begin deze week, van een weervrouw van de Spaanse publieke omroep. Ze liet een landkaart zien waarop Spanje iedere dag iets dieper rood kleurde, vanwege de gestaag oplopende temperaturen. Die weervrouw kreeg gelijk: inmiddels is het in Spanje snoeiheet. De temperatuur steeg donderdag tot 42,5 graden.

En natuurlijk, in zo’n hel brandt het. In Catalonië woedde een enorme bosbrand, de grootste in jaren, nadat een mesthoop bij een kippenboerderij spontaan in de fik was gevlogen. De Spaanse journaals lieten verkoolde schapen en geiten zien. Een boer vertelde geëmotioneerd dat hij de deur van zijn stal nog had opengezet, maar dat zijn dieren gewoon waren blijven staan, onwetend van de onheilsprofetieën.

Vooral in het noorden, in de Ebrodelta, bereikten de temperaturen ongekende hoogten. Zo ook in een gebied dat bekendstaat als Spaans Siberië, vanwege de extreme kou die er in de winter kan heersen – maar dat nu misschien moet uitzien naar een nieuwe bijnaam.

De hittegolf die Spanje momenteel teistert is ongebruikelijk, vanwege de duur en de intensiteit, maar vooral ook omdat hij zich al voordoet in juni. Sinds 1975 werden er zo vroeg in het jaar slechts tien hittegolven geteld. Acht daarvan kwamen langs na 2001, een teken dat het klimaat verandert. De zomers in Spanje worden steeds warmer, met als recordhouder tot nu toe het jaar 2017.

Klimaatopwarming

In Madrid hadden ze altijd een gezegde: nueve meses de invierno, tres de infierno. Oftewel: negen maanden winter, drie maanden hel. Maar tegenwoordig is het eerder omgekeerd: negen maanden hel, en nog maar drie winter.

Het is een ontwikkeling die de Spaanse bevolking niet onberoerd laat: 87 procent zei in een onderzoek van de Europese Investeringsbank zich ‘bezorgd’ of ‘gealarmeerd’ te voelen over klimaatverandering. Ook in Portugal en Griekenland maken mensen zich ernstige zorgen over de stijgende temperaturen. Dit in tegenstelling tot de laconieke reacties in het noorden van Europa. In Nederland, bijvoorbeeld, ziet slechts 57 procent klimaatverandering als een bedreiging. Ook interessant: in het zuiden is een veel groter aandeel ervan overtuigd dat het klimaat opwarmt door toedoen van de mens. In Spanje is dat bijvoorbeeld 61 procent, tegen 36 procent in Nederland.

Al liet de warmte zich donderdag ook voelen in noordelijker streken. In Duitsland, Frankrijk en Tsjechië was het eveneens Spaans benauwd. Zo heet werd het in Duitsland, dat de autoriteiten zich genoodzaakt zagen maximumsnelheden in te stellen op de autowegen: het gevaar bestond dat de betonplaten zouden scheuren als gevolg van de hitte.

Het Spaanse ministerie van Volksgezondheid adviseerde ondertussen om maar helemaal binnen te blijven, vooral op de heetste uren van de dag. Om te overleven bij de helse temperaturen worden salades en sappen aanbevolen.