Spanje belandt in dubbele dip

Spanje is voor de tweede keer sinds 2008 in een recessie beland. Het Spaanse statistisch bureau maakte maandag bekend dat de Spaanse economie in het eerste kwartaal 0,3 procent is gekrompen, evenveel als in het vierde kwartaal van 2011.

YVONNE HOFS

AMSTERDAM - Twee kwartalen krimp achter elkaar is de officiële definitie van een recessie. Spanje schaart zich daarmee in het rijtje landen dat slachtoffer is van een 'dubbele dip'. Ook Nederland en Groot-Brittannië zijn in het eerste kwartaal in een recessie teruggevallen.

De achteruitgang van de Spaanse economie was iets minder groot dan verwacht. Economen voorspelden in een enquête door persbureau Reuters een krimp van 0,4 procent.

Spanje staat onder grote druk van de Europese Unie om ondanks de beroerde stand van het land streng te bezuinigen. Zondag protesteerden tienduizenden mensen in Spaanse steden tegen de bezuinigingen op gezondheidszorg en onderwijs.

Maandag verlaagde het Amerikaanse ratingbureau S&P de kredietwaardigheidsstatus van elf grote Spaanse banken. Uit gegevens van de Spaanse centrale bank bleek vrijdag dat 60 procent van de vastgoedportefeuille van het Spaanse bankwezen als problematisch moet worden aangemerkt. Die 'rotte' portefeuille omvat 184 miljard euro aan leningen.

De vastgoedleningen van de Spaanse banken hebben een wanbetalingspercentage van 8,15 procent. Dat is het hoogste niveau sinds 1994. Het gaat om betalingsachterstanden van minstens drie maanden. Tot aan de kredietcrisis van 2008 was de bouwsector de drijvende kracht achter de Spaanse economie. Nu de woningmarkt is ingestort, kunnen huiseigenaren en projectontwikkelaars hun hypotheken niet meer aflossen.

De huizenprijzen in Spanje zijn sinds de piek in 2007 al 30 procent gedaald. Ongeveer 20 procent van de Spaanse huiseigenaren staat 'onder water', dat wil zeggen dat hun hypotheek hoger is dan de waarde van hun woning. Het Spaanse onderzoeksbureau RR de Acuña voorspelt dat de prijzen dit jaar met nog eens 12 à 14 procent zullen zakken.

De Spaanse krant El Mundo berichtte gisteren dat de Spaanse regering zich zoveel zorgen maakt over de rotte vastgoedkredieten, dat zij de banken hiervan wil verlossen. Een woordvoerder van het Spaanse ministerie van Economische Zaken zei tegen persbureau AFP dat de Spaanse overheid overweegt een apart vehikel op te zetten, waarin banken hun probleemkredieten kunnen parkeren.

Dit zou geen 'bad bank' zijn naar Iers model, omdat de Spaanse regering zelf geen belang zou willen nemen in de speciale entiteit. Banken die hun vastgoedkredieten overhevelen naar de 'prullenbak-bank' zouden deze kredieten moeten afwaarderen naar marktwaarde en op hun balans een reserve moeten opnemen om eventuele verliezen op deze kredieten te dekken. Het risico blijft dus bij de banken.

Het voordeel van de constructie is dat de banken zich dan niet meer bezig hoeven te houden met de vraag hoe ze van hun dubieuze vastgoedkredieten afkomen. Die sanering wordt dan voor hen geregeld. En als zij kredieten van hun balans kunnen gooien, krijgen de banken meer ruimte om nieuwe kredieten te verstrekken aan het bedrijfsleven. Dat zou goed zijn voor de economie.

SPAANSE EN ITALIAANSE BANKEN KOPEN EUROPEES STAATSPAPIER OP

Spaanse en Italiaanse banken hebben vorige maand op grote schaal Europese staatsobligaties gekocht. Dat blijkt uit maandag gepubliceerde cijfers van de Europese Centrale Bank (ECB). Italiaanse banken kochten voor een recordbedrag van 23,7 miljard euro aan staatsleningen van eurolanden. Spaanse banken stopten ruim 20 miljard euro in Europees staatspapier, waarvan vermoedelijk het leeuwendeel Spaanse staatsobligaties. Uit andere gegevens van de ECB bleek gisteren namelijk dat het vooral Spaanse banken waren die vorig kwartaal geld leenden aan de eigen regering. Analisten zien de grootschalige inkopen als een duidelijk teken dat de goedkope kredieten van de ECB aan Europese banken voor een groot deel worden gebruikt voor de aankoop van staatsobligaties. De ECB heeft in december en februari ruim 1.000 miljard euro uitgeleend aan achthonderd Europese banken. Spaanse en Italiaanse banken leenden het meest.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden