InterviewSoner Atasoy
Soner Atasoy van het Haga Lyceum: ‘We worden genaaid in het kwadraat’
Minister Slob (Onderwijs) gebiedt het bestuur van het Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam op te stappen. Directeur-bestuurder Soner Atasoy weigert. ‘Dit is een politieke uitspraak.’
De minister vindt dat u moet opstappen.
‘Hij heeft me vandaag een brief gestuurd. Luister, Atasoy, ik geef jullie tot het nieuwe schooljaar om met het bestuur een nieuw bestuur te kiezen. Direct daarna kreeg ik een tweede brief: als jij aanblijft, ga ik een aanwijzing geven.’
Twee brieven?
‘Ja. En ze hebben ook de ouders van onze leerlingen een brief gestuurd. Luister, er is een gevaarlijke situatie. Wanbeheer. Alle personeelsleden mogen blijven, maar Atasoy moet weg. Want hij heeft salafistische aanjagers binnengelaten.’
Geeft u gehoor aan de oproep van de minister?
‘Kijk, je stapt pas op als dat vanuit de wet- en regelgeving en de redelijkheid en billijkheid moet. Dat is niet het geval. Dit is een politieke uitspraak van Slob. Hij staat onder druk. Nadat de AIVD en de NCTV met hun beschuldigingen aan ons adres kwamen, vond de Kamer dat de school dicht moest. Wat was daarvoor nodig? Een slecht rapport van de inspectie. Er lag al een goed rapport, toen zijn ze nader onderzoek gaan doen en nu hebben we een slecht rapport. En vandaag komt ook de aanwijzing. Het is een 1-2-3’tje.’
De inspectie spreekt over gerommel met financiën, slecht burgerschapsonderwijs en grove uitspraken van u. Dat is nogal wat.
‘Voor die grove uitspraken heb ik mijn excuses aangeboden. Van financieel wanbeheer is geen sprake. Een registeraccountant heeft het jaarverslag van 2018 net goedgekeurd en de verklaring over het jaarverslag van 2017 is niet ingetrokken. En dat burgerschapsonderwijs? Dat zit gewoon in het curriculum.’
Uit het rapport blijkt dat de inspectie aangifte tegen u heeft gedaan omdat u ze tot tweemaal toe voor Gestapo had uitgemaakt.
‘Ik heb niet gezegd dat ze de Gestapo zijn. Alleen dat hun systeem is als dat van de Gestapo. Ze hebben een zieke medewerker van de school thuis opgebeld en onder druk gezet om een verklaring af te leggen. Het Openbaar Ministerie is nu aan zet. Ik denk niet dat ze een sterke zaak hebben.’
Het klinkt toch alsof er iets op uw school aan de hand is.
‘Tegen mensen die zo denken wil ik zeggen: de waarheid achterhaalt alles. Heb vertrouwen, doe rustig aan, er is weinig aan de hand.’
Volgen nu nieuwe procedures bij de rechter?
‘We gaan in hoger beroep tegen de uitspraak in het kort geding. Er zitten onjuistheden in het rapport en de inspectie trekt verkeerde conclusies. De rechter moet zich over de inhoud buigen. Dat is in het kort geding nog niet gebeurd. De voorzieningenrechter heeft alles over de heg gegooid. Daarom volgt nu dus een bodemzaak, zodat drie rechters zich echt kunnen verdiepen in de vraag of we nou burgerschapsonderwijs geven of niet.’
En u gaat ook nog naar de bestuursrechter?
‘Nu heeft de minister een voornemen uitgesproken tot een aanwijzing, waarin hij het bestuur gebiedt op te stappen. Daar kunnen we op reageren. Als de aanwijzing straks definitief is, kunnen we naar de bestuursrechter. Het kan zo tweeënhalf jaar duren voordat die procedure helemaal doorlopen is. Dan hebben de eerste kinderen van onze school misschien al een diploma.’
En in de tussentijd?
‘De druk gaat natuurlijk op de ketel. We krijgen van de gemeente Amsterdam geen huisvesting. Ze draaien de bekostiging terug. De inspectie komt elke week langs. Die schrijft weer een paar rapporten over ons. Die moeten we dan ook allemaal weer aanvechten bij de rechter. En ondertussen moeten we zeker ook nog een goede school zijn. Het is onderdrukking van de bovenste plank. Maar we strijden verder.’
Heeft u nooit gedacht: ik geef me gewonnen?
‘Nou ja. Ik heb hier net gezegd dat ik ga opstappen. In 2060. En dan kom ik ze tegemoet, hè? Ik stap op. Dat lijkt me een mooi compromis.’
Donderdagavond is er een bijeenkomst voor moskeebestuurders op uw school. Wat is het doel daarvan?
Met een knipoog naar de waarschuwingen die de AIVD over de school deed: ‘We gaan onze achterban aanjagen. En richting geven. We kunnen niet meer onder stoelen of banken steken dat we aanjagers en richtinggevende personen zijn. Nee. We gaan uitleggen hoe wij ertegenaan kijken. We gaan kracht bijzetten.’
Hoe zit het met de steun vanuit de islamitische gemeenschap?
‘Die neemt zwaar toe. Ik spreek met mensen van moskeeën die nooit eerder met ons gesproken hebben. De algemene indruk? Dat we worden genaaid in het kwadraat.’
Gaat het Haga nog wel open volgend jaar?
De Haagse rechtbank oordeelde donderdag dat een zeer kritisch inspectierapport over het Cornelius Haga Lyceum openbaar mag worden. Direct na publicatie maande minister Slob (Onderwijs) het bestuur van de school op te stappen. Zes vragen over de laatste verwikkelingen in de moderne schoolstrijd.
Het Amsterdamse stadsbestuur heeft inmiddels laten weten dat er noodlokalen worden neergezet voor het Cornelius Haga Lyceum. Zo is er voldoende ruimte om alle nieuwe leerlingen volgend jaar onderdak te geven. Onderwijswethouder Marjolein Moorman (PvdA) benadrukt dat ze de maatregelen neemt ‘in het belang en de veiligheid van de kinderen’.
Wat de Onderwijsinspectie aan te merken heeft op het Haga Lyceum
De Onderwijsinspectie heeft een zeer negatief rapport opgesteld over het islamitische Cornelius Haga Lyceum. Bewijzen voor salafistisch onderwijs zijn niet gevonden, maar op punten van bestuur en financiën is er scherpe kritiek. De drie belangrijkste kritiekpunten met het verweer van de school.
Ook de Volkskrant kwam tijdens meer dan tien bezoeken en tientallen gesprekken met de schoolleiding, docenten, medewerkers, ouders, vrijwilligers en externen geen bewijzen tegen van salafistische invloeden of anti-democratisch onderwijs. Lees de longread of luister naar de podcast waarin verslaggevers Tjerk Gualthérie van Weezel en Rik Kuiper hun verhaal doen.
Het ministerie van Onderwijs probeerde onlangs een Bibob-toets in te zetten bij het islamitische Cornelius Haga Lyceum. Rechtsgeleerden laten geen spaan heel van de manier waarop de overheid de omstreden school de voet probeert dwars te zetten. Een ‘buitengewoon kwalijke stap’.
Deze week werd bekend dat banken dreigen de rekeningen van zowel de school als bestuurders te blokkeren.
