'Softdrugsbeleid kabinet ramp'
amsterdam/den haag Het softdrugsbeleid van het kabinet zal desastreus uitpakken in Amsterdam, vreest burgemeester Eberhard van der Laan. Als alle coffeeshops binnen een straal van 350 meter rondom een school moeten worden opgedoekt, blijven er nog 36 van de 223 over. Meer overlast rondom coffeeshops die mogen blijven en een opbloeiende straathandel zullen het gevolg zijn.
Ook het pasjessysteem dat coffeeshops uitsluitend toegankelijk maakt voor meerderjarige inwoners van Nederland zal faliekant verkeerd uitwerken, verwacht Van der Laan. 'Als toeristen de toegang tot de coffeeshop wordt ontzegd, wordt het weer lucratief softdrugs te verkopen op straat. Dan krijgen we de toestanden van de Zeedijk van de jaren tachtig terug. Is die straat eindelijk opgeknapt, komen de dealers terug. Doe dat de straat niet aan.'
Van der Laan verwoordt het standpunt van de politie, justitie en het stadsbestuur. Zij hebben er deze week over vergaderd. Hij reageert ook op minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, die liet weten geen uitzondering te maken voor Amsterdam.
De coffeeshop is een 'Amsterdamse uitvinding' in de strijd tegen de overlast van dealers. Amsterdam heeft 223 coffeeshops, waarvan 138 in het centrum; ooit waren het er 324. In heel Nederland waren vorig jaar 666 coffeeshops verspreid over 101 gemeenten. 'In Amsterdam hebben we met de coffeeshops het softdruggebruik beheersbaar gemaakt.'
Van der Laan: 'Wij hebben zicht op wat er in coffeeshops gebeurt. Wij controleren streng. De politie loopt dagelijks coffeeshops binnen. In vijf jaar zijn er vijftien minderjarigen aangetroffen. Wij zitten boven op coffeeshops die overlast veroorzaken. Met de gedoogvergunning hebben we een stok achter de deur. De vergunning kunnen we afpakken.'
Jongeren moeten van softdrugs afblijven. Die doelstelling onderschrijft Van der Laan volledig. 'Daar doen we veel aan, en er kan nog meer. We hebben lespakketten, jongeren geven voorlichting aan jongeren, we betrekken de ouders erbij. Leraren worden getraind in het signaleren van gedrag dat voortkomt uit problematisch softdruggebruik. Dat is effectiever dan het sluiten van coffeeshops.'
De regeringspartijen hebben afgesproken dat een coffeeshop niet binnen 350 meter van een school mag staan. Als dat geldt voor middelbare scholen, moeten in Amsterdam 116 coffeeshops sluiten. Als ook de basisscholen er onder vallen, blijven er 36 coffeeshops over. 'Dan is het gedaan met het gedoogbeleid.'
Het pasjessysteem dat het kabinet wil invoeren, zal werken in de grensstreek, maar niet in Amsterdam, verwacht Van der Laan. 'De Amsterdamse coffeeshops bedienen voor een deel toeristen, maar zij veroorzaken niet de overlast die de grensstreek teistert. Toeristen komen niet alleen naar Amsterdam voor een coffeeshop om meteen weer te vertrekken.'
Amsterdam trekt jaarlijks vier miljoen toeristen, van wie naar schatting een kwart een coffeeshop bezoekt. Van der Laan: 'Veruit de meeste toeristen komen niet voor de coffeeshops. Maar die worden straks lastiggevallen door agressieve straatverkopers.'
Hoewel de handel in cannabisproducten (hasj en marihuana) is verboden volgens de Opiumwet, wordt de verkoop sinds 1976 onder een aantal voorwaarden gedoogd. Een coffeeshop wordt met rust gelaten als die geen reclame maakt, geen harddrugs verkoopt, geen overlast veroorzaakt en geen jongeren onder de 18 toelaat. Een coffeeshop mag maximaal vijf gram per dag per persoon verkopen. De coffeeshop mag maximaal een halve kilo in voorraad hebben.
Behalve in de vier grote steden in de Randstad, vooral in Amsterdam, zijn er concentraties van coffeeshops in de grote steden van Brabant, Limburg, Twente, Zuidoost-Drenthe, het zuiden van Groningen, het Gooi en Zeeland, veelal grensstreken. Door de overlast, in de grensstreken veelal veroorzaakt door bezoekers uit het buitenland, proberen gemeenten het aantal terug te dringen. In 2009 schaften Bergen op Zoom en Roosendaal het gedoogbeleid voor coffeeshops af. Alle coffeeshops daar zijn gesloten.
