Slimme student leest geen boek op vakantie
Vakantie betekent eindelijk toekomen aan een machtig mooi boek, interessante musea bezoeken, je culturele en literaire horizon verbreden. Maar dan ontdek je met andere ouders van studerende kinderen dat velen van hen hier anders over denken: niks geen boeken, een vluchtig afgedwongen bezoek aan museum of kerk volstaat, cultuur en literatuur missen aantrekkingskracht.
Hier wreekt zich het geestdodende regime op onze middelbare scholen en universiteiten: je leert louter voor de punten. Waar het om gaat zijn in cijfers uitgedrukte leerprestaties. Het heilige imago van school en universiteit wordt steeds meer bepaald door wat leerlingen scoren en is een doel op zichzelf geworden. Docenten die niet onvoorwaardelijk dit regime uitdragen, krijgen het zwaar te verduren.
Wat mij van het gymnasium en de universiteit tot vandaag is bijgebleven is de passie van docenten, waardoor ik werd aangestoken. Die motiveert mij nog steeds om mij te verdiepen in fascinerende onderwerpen. Ongetwijfeld zijn er ook nu nog docenten met passie maar in het prestatiegericht onderwijs komen zij niet tot hun recht.
Wat moet, is vaak niet leuk. Verplicht een boekenlijst doorworstelen, musea bezoeken met opdrachten, een Rome-race in plaats van een Rome-reis. De focus richt zich louter op het cijfer. Sluimerende interesses worden de kop ingedrukt.
Het moet worden toegegeven: wat leerlingen en studenten steeds beter kunnen, is scoren zonder enige affiniteit tot de lesstof. Wie stevig zijn best doet, is het snelst van de stof af. Wie durft hen dit kwalijk te nemen? Niet alleen de middelbare scholen, ook de universiteiten strooien zichzelf zo wel zand in de ogen. Dat er van een algemene ontwikkeling nauwelijks sprake is, is al verontrustend, maar nog erger is dat interesses die de basis moeten vormen voor deze algemene ontwikkeling nooit zijn gestimuleerd.
Het toppunt van deze ontwikkeling zijn de 'honoursprogramma's' die 'extra begaafde studenten' krijgen aangeboden om hun interesse in een bepaald vakgebied te verdiepen. Als beloning wordt een grotere kans op een arbeidsplaats in het vooruitzicht gesteld. Dit zijn de burgers met verantwoordelijkheidsbesef die ons land straks gaan regeren.
Deze programma's bekronen vooral het bestaande onderwijssysteem. Want wie komen hiervoor in aanmerking? De studenten die het best geleerd hebben om te scoren. Deze selectie is belangrijk omdat ook in het 'honoursprogramma' zelf gescoord moet worden. Dat is een wezenlijk verschil met het Studium Generale van vroeger. Dit was níét verplicht, trok louter geïnteresseerden en het was de docent die zich aldus moest bewijzen.
In het 'honoursprogramma' moeten studenten zich bewijzen, waarbij het uiteindelijk niet om hen zelf, maar om de goede naam van de universiteit draait. Wie in deze race op vakantie zonder enige verplichting een boek openslaat of zich wil verdiepen in cultuur, is dan inderdaad wel heel dom bezig.
undefined
