Nou ja, dat denk je dan. Het echte verhaal is wat complexer. Het inzicht dat slimme mannen beter sperma hebben, komt van evolutiebiologe Rosalind Arden. Die probeert al jaren aan te tonen dat intelligentie net zoiets is als de veren van de pauw: een eigenschap die op zichzelf niet direct meer nageslacht oplevert, maar die dient als signaalvlag, om aan te geven dat we genetisch gezond zijn. Spermakwaliteit kun je namelijk niet van buitenaf zien, intelligentie wél.

U denkt: wat een slimme vent, maar de natuur heeft die intelligentie handig gekoppeld aan goede genen. Vandaar dat Arden een gat in de lucht sprong toen ze in oude medische dossiers van 425 Vietnamveteranen een ‘zwak maar significant’ verband vond tussen intelligentie en spermakwaliteit. Eindelijk bewijs voor haar omstreden theorie.

Dan moet zo’n verband alleen wel kloppen. Maar helaas. Het verband was maar bij enkele soldaten meetbaar. Misschien aten die wel gezonder, waardoor ze slimmer en vruchtbaarder waren. Of wie weet hadden sommige soldaten gewoon een heftige liefdesnacht achter de rug, zo vlak na de oorlog. Van vermoeidheid bakten ze niets van hun intelligentietest, en sperma produceren was er ook niet meer bij.

Maar zulke nuances gaan snel verloren. ‘Mensen met hersenen zijn intrinsiek gezonder’, gaf de Britse krant The Economist hem van jetje. Nog even en hoog opgeleiden zijn genetisch superieur aan de schoonmaker.

Losgewrikt van zijn context is zo’n slimzaaduitspraak gewoon nutteloze kennis. Je lost er het broeikaseffect niet mee op, bouwt er geen tijdmachine mee, en je kunt het niet eten. Een betekenisloos weetje, gedoemd om ad infinitum te worden gerecycled op verjaardagsfeestjes, tussen evergreens als ‘kortharige vrouwen seksen minder’ en ‘van koffie krijg je kleine borsten’.

Statistische verbanden met het glibberbegrip ‘intelligentie’ erin: komt geheid gelazer van.