Sigrid Kaag (D66) wil lijsttrekker én premier worden

Kaag presenteert zich met nadruk ook als kandidaat voor het premierschap en benadrukt dat ze de eerste vrouwelijke premier kan worden.

Over de beschikbaarheid van Kaag werd al geruime tijd gespeculeerd. Ze meldt zich, zo schrijft ze, ‘om iedereen goed door de crisis te leiden, in een schone en eerlijke economie met nieuwe kansen en andere banen. Om de verdeeldheid in de samenleving te doorbreken en een einde te maken aan de uitsluiting die veel mensen ervaren. Om de rol van Nederland in Europa te versterken.’

Ook Rob Jetten, de huidige fractieleider, kan zich nog melden als lijsttrekker. Die heeft wel al gezegd dat hij een stap terug wil doen, mocht zich een geschikte vrouw voor het lijsttrekkerschap melden. Andere kandidaten zijn niet bekend. Begin september mogen de leden kiezen.

Prominente D66’ers hopen dat Kaag de eerste vrouwelijke premier wordt. ‘Het is belangrijk dat vrouwen die rol durven nemen’, zei Kaag tegen Jinek. Ze lanceerde zichzelf in een vrouwelijke omgeving; de site evajinek.nl noemt zich ‘een platform voor werkende vrouwen die geïnteresseerd zijn in de wereld om hen heen’.

Kaag werkte lang voor de Verenigde Naties, het laatst als leider van de missie voor de ontmanteling van chemische wapen in Syrië. In haar brief verwijst ze naar haar internationale ervaringen. ‘Niet schreeuwen, maar luisteren. Niet volgen, maar leiden’, schrijft ze. ‘Over de hele wereld heb ik dat gedaan.’ In het gesprek met Jinek bestrijdt ze het beeld dat ze elitair zou zijn. ‘Ik ben opgegroeid in een huurflat’, zegt ze. ‘Ik kon studeren van het spaargeld van mijn ouders, dat was het dan.’

Ze wil een Nederland ‘waarin we versterken wat waardevol is, omdat geen enkele leraar, kunstenaar of verpleger kan leven van applaus alleen.’ In de Tweede Kamer werd dinsdag gestemd over een motie van PvdA en SP voor betere lonen in de zorg, ‘die niet van applaus alleen kan bestaan’. D66 stemde tegen die motie. Het klinkt alsof Kaag anders zou hebben gekozen.

Sigrid Kaag had een late bekering tot D66. Haar lidmaatschap ging 1 januari 2017 in, voordien aarzelde ze over de partij waarbij ze zich wilde aansluiten. Ze zegt tegen Jinek ook fractieleider te willen worden, mocht D66 niet opnieuw in de regering komen.

Tot dusver had ze weinig van doen met de hitte van de politieke arena. Haar dossiers zijn zelden onderwerp van plenaire debatten. In lezingen sprak ze zich nadrukkelijk uit tegen racisme, nationalisme en populisme.

D66 is de vierde partij in vier dagen die een (kandidaat-)lijsttrekker kan verwelkomen. De wijze van bekendmaken is in coronatijden divers: Hugo de Jonge (CDA) deed het in telefonische interviews, Lilian Marijnissen (SP) in een online partijraad, Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) in een persbericht via de mail. Kaag koos dus voor een website, die overigens moeite met de toeloop had.