Señor Cataluña valt van voetstuk

MADRID - Met een opvallende publieke bekentenis heeft Pujol, die bijna 25 jaar beeldbepalend president van de Catalaanse regio was en nog steeds geldt als een boegbeeld van de Catalaans-nationalistische partij CiU, afgelopen vrijdagavond vriend en vijand in de Spaanse politiek verrast.

De gepubliceerde verklaring van de nationalistische voorman valt als een politieke bom midden in de oplopende spanningen rond het referendum voor de afscheiding van Catalonië dat door de Catalaanse nationalisten is aangekondigd.

De verraste reacties dit weekeinde betroffen niet zozeer dat Pujol, zijn vrouw en zeven kinderen betrokken zijn bij belastingontduiking, fraude en machtsmisbruik: er loopt inmiddels een aantal juridische procedures tegen de familie. Er werd vooral gevraagd waarom de nationalistische voorman uitgerekend met zijn bekentenis komt nu zijn partij alle zeilen bij moet zetten om overeind te blijven in het tumult dat is veroorzaakt rond de afscheidingsplannen van de Catalaanse regio.

Eerder deze maand publiceerde het Madrileense dagblad El Mundo dat de familie Pujol in een paar weken tijd 3,4 miljoen euro op een bank in het belastingparadijs Andorra had gestort. Twee jaar eerder was al in de krant te lezen dat de familie voor 137 miljoen euro aan zwart geld op Zwitserse bankrekeningen had staan. Jordi Pujol ontkende woedend de berichten en noemde deze een 'aanval op Catalonië' en een poging om het aangekondigde referendum in diskrediet te brengen. Zijn opvolger, de huidige nationalistische regiopresident Artur haastte zich dit weekeinde echter te verklaren dat de bekentenis van de nationalistische voorman een 'persoonlijke kwestie' is die niets met de Catalaans-nationalistische politiek van doen heeft. Er bestaat echter geen twijfel dat de nationalistische partij opnieuw in opspraak is gebracht. Twee weken terug moest de zoon van Jordi Pujol, Oriol Pujol, al het veld ruimen uit de partij wegens betrokkenheid bij een steekpenningen-affaire.

In zijn bekentenis vraagt Jordi Pujol publiekelijk vergiffenis voor het feit dat hij als Catalaanse leider decennialang de belasting heeft ontdoken. Inmiddels heeft de familie met de fiscus een regeling getroffen om in het reine te komen, aldus de verklaring. Het zwarte geld, waarvan hij het bedrag overigens discreet in het midden liet, zou volgens Pujol afkomstig zijn van zijn vader. Deze zakenman had het bij zijn dood aan de vrouw en de kinderen van Pujol nagelaten, omdat hij weinig vertrouwen zou hebben gehad in de politieke loopbaan van zijn zoon. En omdat hij nog steeds getraumatiseerd rondliep met de angstige ervaringen van de Burgeroorlog en de Franco-dictatuur, zou hij het geld in het buitenland hebben gestald, uit het zicht van de Spaanse fiscus, aldus Pujol.

Dit weekeinde werd gespeculeerd dat Pujol nu met zijn bekentenis komt omdat justitie op het punt staat de hele familie aan te pakken. Door alle schuld op zich te nemen, zou de bejaarde Pujol proberen zijn gezin uit de wind te houden. De prijs is hoog: Jordi Pujol was tot dusver een van de alom gerespecteerde politieke kopstukken die een centrale rol hebben gespeeld in de overgangsperiode van de dictatuur naar de Spaanse democratie.

Zijn publieke afgang over de jarenlange belastingontduiking betekent dat zijn partij het steeds moeilijker zal krijgen om het voortouw te blijven houden in het debat voor het afsplitsen van een eigen Catalaanse staat.

undefined