'Seksscènes zijn behoorlijk saai'
Tom Tykwer laat in 'Der Krieger und die Kaiserin' het lot opnieuw een hoofdrol spelen...
Vreemd vindt Tom Tykwer het, dat zijn film Der Krieger und die Kaiserin steeds wordt vergeleken met zijn populaire voorganger, Lola rennt. En dat niet alleen: ook Tykwers eerste twee films, Die Tödliche Maria en Winterschläfer, komen in de vergelijkingen voor.
Met nog maar vier speelfilms op zijn naam geldt Tykwer (1965) al als regisseur van een herkenbaar oeuvre. 'Een tijdje terug was er in Brussel zelfs een retrospectief van mijn werk georganiseerd', vertelt hij niet zonder trots. 'Bizar: tien jaar van mijn leven kwam daar op één dag voorbij. Nogal voorbarig ook, want ik heb het gevoel dat ik de taal van film nog steeds aan het ontdekken ben. '
Het succes van Lola rennt - de flitsende vertelling over noodlot en toeval, verbeeld door de alsmaar rennende Franka Potente - hinderde hem niet bij het maken van zijn volgende film, zegt Tykwer. 'Ik wist dat Der Krieger und die Kaiserin een rustiger tempo zou hebben, en ook een heel andere atmosfeer. En ik was er al mee begonnen voordat Lola werd uitgebracht .'
Franka Potente speelt opnieuw de hoofdrol in Der Krieger, maar is abrupt tot stilstand gekomen. Als de naïeve verpleegster Sissi . 'Ze is traag en vreemd, en heeft een dromerige kwaliteit', zegt Tykwer . 'Het begint voor mij altijd met een bepaald beeld, waarna ik de karakters uitwerk; de vertelwijze en de sfeer komen daaruit voort.'
Bij Der Krieger is het de ontmoeting tussen Sissi en de man die na een ongeluk haar leven redt. Niet de eerste scène van de film, maar wel het beginpunt: 'Een vrouw die wakker wordt, niet weet waar ze is, en ontdekt dat ze doodgaat. Dat was het eerste beeld dat me voor ogen kwam. Net zoals Lola rennt voor mij begon met het beeld van een rennende vrouw.'
Dat het leven van Sissi vanaf dat moment met dat van haar redder Bodo is verbonden, wekt geen verbazing. Het lot speelt nog steeds een grote rol in Tykwers films. Zelf ziet hij die eerste bloederige ontmoeting, waarbij Bodo een gat maakt in Sissi's luchtpijp, als de ultieme liefdesscène. 'Intiemer kan het niet. Ze liggen boven op elkaar, ze huilen. Daarna kon ik me concenteren op hoe ze elkaar verder ontdekken.'
Seksscènes blijven verder achterwege in het sprookjesachtige verhaal. 'Die zouden toch niet kunnen concurreren met de reddingsscène. Gelukkig maar, want ik vind seksscènes in films behoorlijk saai, en vaak ook gênant. Als ik de karakters in een film eenmaal heb leren kennen, hoef ik ze niet naakt te zien; dat is alsof ik mijn vrienden seks zie hebben.'
Of wilde hij zijn actrice, tevens zijn vriendin, een naaktscène besparen? Volgens Tykwer heeft het daarmee niets te maken. 'Ik begrijp niet wat mensen er leuk aan vinden. Als ik een film op tv zie en de hoofdpersonen duiken het bed in, ga ik altijd naar de wc en hoop dat ze klaar zijn als ik terugkom.'
Tykwer nam 'Der Krieger' op in zijn geboorteplaats Wuppertal, decor van zijn jeugdjaren. 'Dat paste bij mijn ideeën over de sfeer van de film, die zowel realistisch als een beetje magisch moest zijn. Zoals het is als je nog kind bent en je droomwereld zich vermengt met de dagelijkse realiteit. .
'En Wuppertal is een op het eerste gezicht weinig uitnodigende stad, met toch veel verborgen schoonheid. Die omgeving past bij de karakters, die in eerste instantie misschien raar en zelfs irritant lijken, maar op wie je uiteindelijk een beetje verliefd wordt. Dat hoop ik tenminste.'