NIEUWSonderwijs

Scholen verliezen contact met duizenden kwetsbare leerlingen

Sinds het uitbreken van de coronacrisis zijn scholen het contact verloren met circa 5.000 leerlingen. De kinderen zijn onbereikbaar voor onderwijs op afstand. Het gaat bijvoorbeeld om kinderen wier ouders slecht Nederlands spreken en kinderen van arbeidsmigranten die zijn teruggekeerd naar hun vaderland.

Rik Kuiper
Een leeg klaslokaal op een basisschool in Den Haag.  Beeld ANP
Een leeg klaslokaal op een basisschool in Den Haag.Beeld ANP

Dit stelt de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS), die bijna duizend schoolleiders in het basis- en voortgezet onderwijs een vragenlijst liet invullen. Uit de peiling blijkt dat bijna 80 procent van de scholen alle leerlingen in beeld heeft. De overige scholen hebben met gemiddeld vier leerlingen geen contact. In heel Nederland zou het naar schatting gaan om 5.000 leerlingen. Eerder deze week stelde de PO-raad (voor primair onderwijs) dat het alleen al in het basisonderwijs 7.000 leerlingen betreft.

AVS-voorzitter Petra van Haren noemt de cijfers zorgelijk. ‘Het gaat vooral om kinderen die het onderwijs hard nodig hebben’, zegt ze. ‘Die wil je er graag bij hebben.’ Volgens Van Haren doen scholen daarom erg hun best om in contact te komen met leerlingen. ‘En dat in een tijd waarin schoolleiders en docenten al erg druk zijn met het opzetten van afstandsonderwijs.’

Prepaid telefoonkaart

Directeur Janneke Oosterman van christelijke basisschool Tamarinde in Zaandam was op een van de vestigingen vijftig van de driehonderd leerlingen ‘kwijt’. Het ging daarbij om gezinnen waar de ouders allebei geen Nederlands spreken of ‘ouders die elke maand een andere prepaid telefoonkaart met een ander telefoonnummer hebben’, zegt ze. Omdat het om kwetsbare kinderen in een kwetsbare wijk gaat, bleef de school het proberen. ‘We hebben berichtjes gestuurd, brieven in het Turks of Arabisch vertaald en door de brievenbus gegooid, aangebeld en briefjes opgehangen’, zegt Oosterman. ‘Bij sommige leerlingen duurde het twee weken voordat we contact hadden.’

Bestuursvoorzitter Ewald van Vliet van scholengroep Lucas Onderwijs in Den Haag miste vorige week nog tweehonderd leerlingen van 78 scholen in het basis- en voortgezet onderwijs. Inmiddels zijn dat er dankzij de inspanningen van docenten en schoolleiders nog maar 47.

Ook hij ziet het vooral misgaan bij ouders die de Nederlandse taal niet beheersen. Sommige gezinnen hebben jeugdhulp nodig. En er zijn arbeidsmigranten die zonder de school of de gemeente daarover in te lichten terugkeerden naar het land van herkomst. ‘Polen en Bulgaren bijvoorbeeld.’

Leerplichtambtenaren

Lukt het scholen echt niet met een leerling in contact te komen, dan kunnen ze de leerplichtambtenaren van de gemeente inschakelen, zegt AVS-voorzitter Van Haren. ‘Die kunnen in de gemeentelijke basisadministratie kijken of een gezin niet is verhuisd. Ze bellen aan of vragen rond in de buurt.’

Het doel daarbij is overigens niet om ouders te beboeten. ‘Vaak blijkt geen sprake van boze opzet’, zegt Van Haren. ‘Ouders denken dat als de school dicht is er ook geen onderwijs wordt gegeven.’

Uit de peiling van de AVS blijkt overigens dat de meeste scholen tevreden zijn over de samenwerking met de gemeente. ‘Al zijn er ook nog plekken waar het moeizaam gaat’, aldus Van Haren.

Thuisonderwijs, les via YouTube, geschrapte examens - corona zet het onderwijs op z'n kop

Thuis je eigen kinderen lesgeven is niet altijd makkelijk. In veel gezinnen wordt het er niet gezelliger op. ‘De scheiding van werk, opvoeding en school is er niet voor niets.’

De plotselinge sluiting van de scholen dwong docenten onderwijs op afstand te regelen. Binnen een paar dagen gaf bijna elke school online les. Een prestatie. Al zien docenten ook de keerzijden. ‘In de eerste les die ik gaf, had een jongen voor de camera een integraalhelm opgezet’.

De centrale eindexamens voor leerlingen in het voortgezet onderwijs gaan dit jaar niet door. Lees hier meer over de gevolgen voor leerlingen.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden