Schildpad was al vroeg in de maak

AMSTERDAM - Zo'n 260 miljoen jaar geleden, lang voor het tijdperk van de dinosauriërs, kroop er in Zuid-Afrika een merkwaardig dier rond met opvallend brede ribben. Het was een vroege voorouder van de schildpad, zeggen onderzoekers van de universiteit van Yale in Current Biology.

Biologen breken zich al lange tijd het hoofd over hoe het schild van de schildpad is ontstaan. De laatste tijd gaan ze ervan uit dat de evolutie van het schild lijkt op de ontwikkeling van een modern schildpadembryo: eerst ontstaan bredere ribben, dan worden de wervels van de ruggegraat breder, en ten slotte groeit er een hoornachtige laag die het schild vormt.

De voorouders van de schildpad doorliepen dezelfde drie fasen. Zo'n 210 miljoen jaar geleden had Proganochelys als eerst een compleet schild; en tien miljoen jaar daarvoor leefde Odontochelys, die nog geen schild had maar wel brede ribben en ruggegraat. Het Zuid-Afrikaanse wezen Eunotosaurus had alleen brede ribben, maar is toch echt voorouder van de schildpadden, zeggen de onderzoekers.

Zoöloog Pim Arntzen van Naturalis in Leiden noemt het onderzoek grensverleggend, vooral omdat de evolutie van het schild een oud probleem is waarover biologen zich van oudsher verwonderen. Met Eunotosaurus heeft de schildpad er 40 miljoen jaar geschiedenis bij gekregen.

undefined