Sanda Dia kwam om het leven tijdens zijn ontgroening, betrokkenen wisten alle sporen: ‘Dit is de Vlaamse elite, men sluit de rangen’

Er lekken steeds meer gruwelijke details uit over de omstandigheden waaronder een Vlaamse ingenieursstudent tijdens zijn ontgroening in 2018 om het leven kwam. Na het incident wisten betrokkenen zorgvuldig hun sporen, uit vrees voor hun eigen toekomst.

De doodstrijd van de 20-jarige Sanda Dia begon met de verkoop van rozen: wie de meeste bloemen verkocht in de binnenstad van Leuven, zou ’s avonds bij de ontgroening wat meer ontzien worden. Een dag later werd hij het ziekenhuis binnengedragen met een lichaamstemperatuur van 27 graden. Hij zou het niet overleven.

In de afgelopen weken lekten er steeds meer details uit in de Vlaamse media. Het lijkt erop dat de veelbelovende ingenieursstudent is gemarteld tot zijn organen het begaven, terwijl medestudenten over hem heen plasten. Ontluisterend is hoe de betrokkenen, allemaal jongens van goede komaf, daarna hun sporen zorgvuldig hebben gewist, uit vrees voor hun eigen toekomst.

Vrijdag zou worden beslist of de betrokkenen voor de rechter moeten verschijnen wegens ‘opzettelijke toediening van schadelijke stoffen, onopzettelijke doding en onterende behandeling’. Die beslissing is nu voor onbepaalde tijd uitgesteld, omdat de advocaten van deze studenten om nader onderzoek hebben gevraagd. De Universiteit van Antwerpen maakte vrijdag bekend een interne tuchtprocedure te starten omdat een student betrokken was bij het ontgroeningsdrama. Eerder deze week kondigden de Brusselse Universiteit VUB en Universiteit Leuven aan hetzelfde te doen.

Netwerk

Sanda Dia, de zoon van een Senegalees-Belgisch koppel, studeerde al twee jaar in Leuven toen hij zich meldde bij studentenvereniging Reuzegom. Hij kende er niemand, vertelden zijn vrienden aan de krant De Morgen, maar hij zag het als een manier om een goed netwerk aan zijn studententijd over te houden. Bij Reuzegom zaten jongens die later advocaat, rechter, politicus, notaris, of arts zouden worden, net als hun ouders. De vader van Sanda werkt bij de DAF-fabriek aan de lopende band, en Sanda dacht dat hij het verder zou kunnen schoppen als hij de juiste connecties had.

Net als Nederland, kent België tal van studentenverenigingen met ieder hun eigen ontgroeningsrituelen die af en toe voor controverse zorgen. Reuzegom was al berucht en dit keer zou het ‘een gestoord bruut jaar worden’, had degene die verantwoordelijke was voor de feuten, de aspirant-leden, al in een toespraak tot de vereniging beloofd.

Sanda doorliep het ritueel samen met twee andere jongens. Hij verkocht de minste rozen van de drie en werd bij het drankgelag dat volgde extra hard aangepakt. Uiteindelijk kregen de feuten zoveel gin en bier te verstouwen, dat ze naar huis gedragen moesten worden. Daar werd de watertoevoer afgesloten, zodat ze ’s nachts niets konden drinken.

‘Rijp voor de vuilbak’

De volgende dag ging de ontgroening verder bij een blokhut in Vorselaar, iets ten oosten van Antwerpen, waar de drie kandidaat-leden een put moesten graven. Rond 12 uur ’s middags berichtte één van de Reuzegommers in de WhatsAppgroep van de vereniging dat Sanda ‘al rijp is voor de vuilbak’.

Hoewel het buiten amper 6 graden was, moesten de jongens urenlang halfnaakt in de met water gevulde put doorbrengen. Er volgden spelletjes: wie een verkeerd antwoord gaf, kreeg zaken als peper en mosselen te eten. Daarnaast moesten de feuten enorme hoeveelheden visolie drinken, maar ook urine. Ze werden gedwongen een levende goudvis te verorberen, de kop van een levende aal af te bijten, en kregen een pap waarin met de blender een muis is vermalen.

Iets na achten ’s avonds werd Sanda uit de put gehaald omdat het niet goed met hem ging. Hij werd bij een vuur gelegd, maar een uur later kregen de studenten door dat het echt mis is en belden ze het ziekenhuis. ‘Goedendag’, heeft de leider van Reuzegom gezegd aan de telefoon, ‘we hebben, euhm, euhm, een doop gehad. En euhm, we hadden een dril, en een van onze mensen die gedoopt werd, is flauwgevallen. Heel de dag in de koude, en euhm, ja, veel vermoeidheid.’

Sporen wissen

Op 7 december 2018 overleed Sanda Dia aan meervoudig orgaanfalen door de enorme hoeveelheid zout in zijn lichaam door de visolie. Twee andere aspirant-leden moesten uren aan een infuus, maar kwamen met de schrik vrij. Volgens het gerechtelijk onderzoek werd Sanda harder aangepakt dan de twee anderen: hij moest meer visolie drinken en langer in de put blijven.

Na het overlijden van Sanda, beseften de praeses en de feutenleider van Reuzegom dat ze ernstig in de problemen zaten. In allerijl werden de plaatsen waar de doop zich heeft afgespeeld opgeruimd en leden van de vereniging moesten alle foto’s en filmpjes van de ontgroening wissen. De chatgroep werd ook opgeheven.

Na overleg met de ouders werd besloten dat de achttien betrokkenen digitaal onzichtbaar moesten worden, waarop zij verdwenen van Facebook, Instagram en alle andere sociale media. De ledenlijsten van Reuzegom die tot dan toe publiek waren, werden gezuiverd en de vereniging zelf werd ontbonden. Plannen om een gezamenlijke excuusbrief te schrijven aan de familie van Sanda werden door advocaten uit het hoofd gepraat.

‘Dit is de Vlaamse elite’, zei Sven Mary, de advocaat van de vader van Sanda Dia, in de krant De Morgen. ‘Men sluit de rangen.’ Hij kondigde aan met geslepen messen naar het proces te gaan. ‘Ik ga die gasten tegen elkaar opzetten. Ik ga ze gek maken. We zullen eens zien of hun rangen dan nog altijd gesloten blijven.’