Samenwerken met nóg conservatievere DUP kan dure 'bailout' worden voor May
'MAY'S IRISH BAILOUT.' Wat moet George Osborne, de door Theresa May ontslagen oud-minister van Financiën, een sardonisch plezier hebben beleefd bij het bedenken van deze kop in The Evening Standard, de Londense krant waar hij sinds enkele maanden hoofdredacteur is. May die afhankelijk is van steun van een partij uit Noord-Ierland om te kunnen doorregeren.
Uniek is deze Noord-Ierse variant evenwel niet. Toen de Conservatieve John Major, geteisterd door opstandige eurosceptici, zijn meerderheid begin jaren negentig kwijtraakte, moest hij ook een beroep doen op de Democratic Unionist Party. Indertijd stond de DUP onder leiding van de man met wie de partij nog altijd wordt geassocieerd: dominee Ian Paisley, de luidruchtige papenvreter die in 1971 een van de twee oprichters was. Het was uiteindelijk de DUP die een hoofdrol zou spelen in het vredesproces. Paisley werd op zijn oude dag premier van Noord-Ierland, samenwerkend met een gezworen vijand: de onlangs overleden Sinn Fein-leider Martin McGuinness. De twee werden zelfs de beste maatjes, de zogeheten 'giechelbroers'.
De DUP is van oudsher een rechts-populistische partij, die strijdt voor het behoud van de Britse unie en tijdens The Troubles (jaren zestig tot eind jaren negentig) contacten onderhield met paramilitaire bendes. Na het vredesakkoord en na de dood van Paisley in 2014 is de partij iets gematigder geworden. (Een van de DUP-kamerleden is overigens Ian Paisley jr, die een stuk saaier is dan zijn beroemde vader.)
Toch kan het een dure 'bailout' worden voor de Britse Conservatieven, zeker op het immateriële vlak. De DUP staat vijandig tegenover het homohuwelijk, abortus en het idee dat de mens bijdraagt aan klimaatverandering. De harde lijn tegenover homorechten was voor David Cameron reden om samenwerking met de DUP al voor de verkiezingen van 2015 uit te sluiten. Uiteindelijk had hij ze ook niet nodig, omdat hij een parlementaire meerderheid kreeg.
Verre van stabiele coalitie
Tussen de Conservatieve Partij en de Westminster-fractie van de DUP bestaan evenwel goede banden - May sprak vrijdag demonstratief van de 'Conservative and Unionist Party'. De DUP is als enige partij in Noord-Ierland voor de Brexit, maar dan wel een 'zachte Brexit'. Koste was kost wil de DUP een splitsing tussen de beide Ierlanden voorkomen. Dat is ook het streven van May en de EU, maar hoe dat in de praktijk moet werken zal een onderwerp worden van lange onderhandelingen.
De afgelopen jaren is de DUP gevoelig gebleken voor schandalen. Paisleys wat stijve opvolger Peter Robinson, die minder goed overweg kon met Sinn Fein-leider McGuinness, moest aftreden wegens een corruptieschandaal. De huidige leider Arlene Foster had als minister subsidies voor duurzame energieopwekking ingevoerd, maar daarvan bleek vorig jaar een half miljard euro ten onrechte te zijn uitgekeerd. Haar weigering om daar verantwoordelijkheid voor te nemen was voor McGuinness reden om de broze coalitie op te blazen. Het leidde tot nieuwe verkiezingen, waarin de DUP stemmen verloor en Sinn Fein verder groeide. De nationalistische partij wil alleen verder regeren met de unionisten als Foster het veld ruimt. In het licht daarvan belooft de coalitie die May met de DUP sluit verre van stabiel te zijn.
Lees verder
Britten zijn weer terug bij twee smaken van vroeger: Conservatieven of Labour
Het aandeel van de Conservatieven en Labour in het parlement is het grootst sinds de jaren zeventig. Daarmee is het Verenigd Koninkrijk in grote lijnen teruggekeerd naar het aloude tweepartijensysteem.
In beeld: Mayday, mayday
Na de totaal mislukte gok van Theresa May is de Conservatieve Partij haar meerheid in het Lagerhuis kwijtgeraakt. Dit zijn de Britse voorpagina's na het dramatische verkiezingsresultaat.
Liveblog en de zeven feiten die u moet weten na de verkiezingsnacht
De Conservatieven van premier May zijn hun meerderheid kwijt en zullen een minderheidskabinet vormen. De Brexitonderhandelingen zullen, zoals gepland, over tien dagen beginnen - volg het laatste nieuws over de Britse verkiezingen in ons liveblog en lees hier de zeven feiten die u moet weten na de verkiezingsnacht.
Video: Hoe zijn de kaarten geschud in Groot-Brittannië?
Theresa May heeft gegokt en verloren. De Britse premier wilde een duidelijk mandaat van de kiezer, ze kreeg een vernederend verlies. Hoe nu verder? Bekijk de video hier.
