Rutte dreigt als eerste met verbanning uit eurozone

Premier Rutte is de eerste regeringsleider die voorstelt eurolanden uit de eurozone te zetten als zij bij herhaling hun begroting laten ontsporen. Tot nog toe was het taboe voor premiers zich hierover uit te spreken. Zij vreesden dat het dreigement tot het uiteenrafelen van de eurozone zou leiden.

MARC PEEPERKORN

BRUSSEL - Betrokken Brusselse ambtenaren denken dat Rutte de geesten rijp wil maken. 'De eerste én moeilijkste stap is iets controversieels bespreekbaar te maken. Daarna gaat het meestal snel. Als je niet wilt dat een land uit de euro stapt, moet je die mogelijkheid niet noemen', zegt een van hen.

In een ingezonden artikel in de Financial Times donderdag, schrijven Rutte en minister De Jager (Financiën) over eurozondaren: 'De ultieme sanctie in de toekomst kan zijn landen te dwingen de euro te verlaten.' In de woensdag naar de Tweede Kamer gestuurde visie over de eurozone is dit dreigement aanzienlijk omfloerster geformuleerd. Eurolanden die systematisch weigeren hun begroting op orde te brengen 'kunnen ervoor kiezen gebruik te maken van de mogelijkheid uit de eurozone te treden'. Vervolgens staat in de visie: 'Om deel uit te blijven maken van de monetaire unie zullen de lidstaten de gemaakte afspraken volledig moeten nakomen.'

De woordvoerder van Rutte zegt in een toelichting dat de scherpere tekst in de Financial Times de positie van de bewindslieden weergeeft. Deze heldere boodschap is ook tevoren aan alle betrokken Kamerleden duidelijk gemaakt.

Tot nog toe wordt de optie om een land uit de eurozone te gooien bepleit door sommige economen en een handjevol parlementariërs en oud-politici. Afgelopen weekeinde zei VVD-coryfee en oud-eurocommissaris Bolkestein dat Griekenland de drachme zou moeten herinvoeren. Regeringsleiders zwegen hierover, uit angst dat de financiële markten het betrokken land subiet zouden laten vallen.

De Europese Commissie reageert terughoudend op het Nederlandse voorstel. Zij benadrukt dat er al plannen op tafel liggen om de begrotingsdiscipline van de eurolanden te verbeteren. De Commissie voorziet dat die in de ijskast belanden als de discussie losbarst over de verdergaande voorstellen van het kabinet.

De uiterste straf van een gedwongen vertrek uit de eurozone is volgens het kabinet iets voor de lange termijn. Het vergt een wijziging van het Europese Verdrag. Dat kost jaren, als alle lidstaten het er al mee eens zijn. Dat is bij dit soort strafmaatregelen niet het geval.

Op kortere termijn wil het kabinet dat er een speciale eurocommissaris voor Begrotingsdiscipline komt, met vergaande bevoegdheden. Volgens minister De Jager kan dit rekenen op steun van Duitsland en Finland. In Berlijn werd dit donderdagavond nog niet bevestigd.

Europarlementariër Eickhout (GroenLinks) plaatst vraagtekens bij 'de stoere boodschap' van het kabinet. 'Rutte creëert onrust omdat aan de markten duidelijk wordt gemaakt dat geen enkel land veilig is.'

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden