RIVM: doelen milieubeleid niet haalbaar
De meeste doelstellingen van het Nederlands milieubeleid zijn onhaalbaar. Dat blijkt uit de jaarlijkse rapportage van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), die dinsdag werd gepresenteerd: de Milieubalans....
Van onze verslaggever
DEN HAAG
De uitstoot van het broeikasgas kooldioxide neemt nog steeds toe (vorig jaar met 2 procent), terwijl die in het jaar 2000 bijna 20 procent lager moet zijn dan het niveau dat dan waarschijnlijk bereikt is. Ook verzuring en vermesting van de bodem nemen toe, terwijl de doelstellingen die voor 2000 in de plannen en internationale overeenkomsten staan, beduidend lager liggen dan hun huidige niveaus. 'Als we in het huidige tempo doorgaan, kunnen we de doelen voor 2000 hooguit in het jaar 2010 halen', voorspelde directeur N. van Egmond van het RIVM gisteren.
De oorzaak van deze, vanuit milieu-oogpunt zorgwekkende ontwikkeling is simpel: de economie groeit te hard. Er wordt te veel auto gereden, Nederlanders kopen nog te snel een wasdroger en een vaatwasmachine, en de veestapel is nog veel te groot.
Er is een lichtpuntje dat ook in het RIVM-rapport staat: energiebesparende maatregelen van de overheid zorgen ervoor dat het energiegebruik niet even snel groeit als de economie. Er ontstaat dan ook de zogeheten 'ontkoppeling'. De auto's die gekocht worden, zijn voorzien van een katalysator en dus milieuvriendelijker dan de 'bakken' van tien jaar geleden. Vaatwasmachines en wasdrogers gebruiken minder water en elektriciteit dan voorheen.
Minister Pronk van Milieubeheer putte uit die constatering van het RIVM gisteren hoop voor de toekomst. 'Er is verbetering, maar het gaat niet snel genoeg', constateerde hij. 'De ontkoppeling vindt echter plaats, en dus kunnen we zeggen: beleid heeft zin.' Daarom, aldus Pronk, moet de komende jaren juist nog intensiever milieubeleid worden gevoerd dan tot nog toe. Pronk wil betere afspraken maken met het bedrijfsleven en maatschappelijk organisaties, strenger toezien op de handhaving van milieuwetten, en milieubewust gedrag fiscaal gaan waarderen. Dat laatste lijkt hard nodig: het RIVM constateert dat het draagvlak bij de burger voor verdergaand milieubeleid de afgelopen jaren langzaam is afgenomen.
Enkele belangrijke constateringen uit de Milieubalans:
* de doelen voor broeikasgassen, verzuring en vermesting worden niet gehaald; ook niet na maatregelen die in het Nationaal Milieu Beleidsplan 3 zijn genoemd;
* herstel van vegetatie in Nederland en daarvan afhankelijke fauna is in 1997 nauwelijks opgetreden; wel is de waterkwaliteit over het algemeen verbeterd;
* de varkenspest heeft geleid tot een forse, maar tijdelijke daling van de fosfor- en stikstofemissies naar de bodem; door herstructureriung van de varkenssector zullen de emissies met enkele procenten per jaar dalen;
* het energieverbruik door consumenten is het afgelopen jaar met 3 procent toegenomen en sinds 1986 met 25 procent; die stijging is meer het gevolg van energie-intensivering dan van bevolkingstoename; het percentage zou 40 procent zijn geweest als woningen niet beter geïsoleerd waren en apparaten niet zuiniger waren geworden.
