Ritsma voorziet glansloos WK zonder Postma
Op weg naar legendevorming bereikte Rintje Ritsma zondag een nieuwe mijlpaal, een vijfde EK-titel, maar rumoer ontstond op Thialf vooral door de spectaculaire ontwikkelingen die zich in het kielzog van de kampioen voordeden....
Van onze verslaggever
Wybren de Boer
HEERENVEEN
Ritsma en Hersman beantwoordden bij het EK, dat tevens gold als selectiewedstrijd voor het WK, aan de norm en mogen naar Hamar. Vrijdagavond al verspeelde Postma door een val de kans zich rechtstreeks voor het WK te plaatsen, maar zijn vriend Romme leek de aangewezen persoon om hem een reddingsboei toe te werpen. Om een derde startplaats in Hamar veilig te stellen hoefde Romme alleen maar bij de top-dertien te eindigen.
Ook Romme zag zaterdag, ondanks een uiterst teleurstellende vijf kilometer een dag eerder, geen reden voor zijn Friese gabber om te wanhopen. 'Van mij mag Ids naar het WK in Hamar. Hij heeft daar meer te winnen dan ik. Het allrounden hoeft voorlopig even niet voor mij,'
Maar Romme viel afgelopen weekeinde op alle mogelijke manieren uit zijn rol. Hoewel reeds op de vijf kilometer was gebleken dat de superieure olympische stayer ten prooi is aan een ernstige vormcrisis, weigerde hij zondag op de tien kilometer het verstand te gebruiken. Aldus solde hij met het nationale schaatsbelang.
Romme werd zevende op de tien kilometer, daardoor vijftiende in het eindklassement, en oogstte daarmee kritiek van zijn collega's. 'Onbegrijpelijk wat-ie deed', zei Bart Veldkamp, de routinier die een magistrale tien (13.29,81) afleverde. De signalen van vrijdag negerend, opende Romme op de tien kilometer op wereldrecordschema en ontmoette al na drie kilometer de man met de hamer.
Even onbegrijpelijk was dat coach Ingrid Haringa hem vooraf niet had gesommeerd een rustige, veilige koers te varen. Het tegendeel bleek zelfs het geval. 'Ik heb tegen hem gezegd: je moet rijden naar je gevoel. Gaan dus.'
Veldkamp, de grootmeester van het stayeren, schudde het hoofd. 'Gianni bewijst zichzelf alleen een dienst door eerst weer eens gewoon een vlakke en een solide race te rijden.'
Al tijdens de race was de ergernis bij Ab Krook zichtbaar. Zich bewust van het naderend onheil trachtte de teamchef met ostentatieve gebaren Haringa tot technische correcties en een wijzere strategie te bewegen. Maar het noodlot bleek niet meer af te wenden. Huilend zakte Romme na zijn martelgang op een bankje en in Deersum vluchtte Postma van het televisietoestel om met een wandeling rond het boerenerf de teleurstelling te verwerken.
Omdat Hersman namelijk de top-zes had bereikt, viel de deur naar het WK voor Postma definitief in het slot. De bondsreglementen bepalen dat de twee beste schaatsers van het EK, mits bij de eerste zes, automatisch geplaatst zijn voor het WK.
Ook al haalde hij op zijn tandvlees de streep (tweeduizendste punt verschil ten opzichte van nummer zeven), voor Hersman was discussie niet meer mogelijk. 'Lullig voor Ids, maar ik train ook al tien jaar keihard om een keer aan een WK mee te mogen doen.'
De publieke sympathie voor Postma, diens status als regerend wereldkampioen allround, én het feit dat hij zelf tot het in KNSB-kringen vervloekte kamp van commerciëlen behoort, maakt Hersman beducht voor klassejustitie. 'Ik verwacht niet dat ze me zonder slag of stoot naar het WK zullen laten gaan.'
Topsportcoördinator Ab Krook, sectiebestuurder Jan Augustinus, en KNSB-voorzitter Wim Schenk lieten evenwel weten geen reden te zien de reglementen ter discussie te stellen. 'Nee, dat is niet gepast', sprak Schenk. Wel memoreerde de preses het 'erg jammer' te vinden dat de Internationale Schaatsunie vorige zomer een Nederlands voorstel afwees om een wereldkampioen te allen tijden het recht te verschaffen zijn titel te verdedigen.
Voor het eerst in 48 jaar verschijnt Nederland daarom over een maand in Hamar slechts met twee mannen op een WK allround. Destijds, in 1951 in Davos, moesten Kees Broekman en Wim van der Voort de eer hoog houden. Overigens had Nederland in 1954 helemaal geen deelnemers aan het WK, maar dat was louter omdat de reis naar het Japanse Sapporo te duur was.
Het lot werd door Postma grootmoedig aanvaard. Geen moment wilde hij de schuld aan andermans falen toeschrijven, maar stelde hoofdschuddend vast dat hij domweg overeind had moeten blijven. 'Dan was er niks aan de hand geweest.' Al maakte dat de slotconclusie uiteraard niet minder pijnlijk. 'Het EK weg en nu ook nog het WK weg. De toernooien waar ik het hele jaar voor train. Ja, dit is in feite een verloren seizoen.'
Zelfs mogelijke successen op de sprint zullen het leed niet kunnen verzachten. Om nog iets van de winter te maken komt Postma komend weekeinde in actie bij het NK sprint waar hij zich kan aansluiten bij het kwartet dat Nederland mag afvaardigen naar het WK sprint. In maart bestaat bij het WK afstanden, opnieuw in Heerenveen, nog de mogelijkheid wereldkampioen te worden op de 1000 of 1500 meter.
En in de tussentijd zal zijn rivaal Ritsma in Hamar naar alle waarschijnlijkheid zijn derde wereldtitel allround veroveren. Van een heroïsch gevecht zal geen sprake zijn en de beer uit Lemmer betreurt dat. De glans van een titel, zo weet Ritsma, wordt groter naarmate de tegenstand zwaarder is geweest. Niet voor niets slaat hij zijn eerste triomf in 1994, toen hij Koss en Zandstra overmeesterde, nog altijd zeer hoog aan.
De voorbije twee seizoenen voelde Ritsma zich steevast de underdog in confrontaties met Postma, maar vooral dankzij aanzienlijke progressie op de sprint voelde hij zich deze winter eindelijk weer een gelijkwaardige opponent gemaakt. Het had fantastisch kunnen worden in Hamar, zei Ritsma. 'Ik vind het echt jammer dat het zo loopt, maar dit hoort nou eenmaal bij sport.'