Nieuws
Remkes wijkt uit naar een landgoed in Hilversum: ‘Verschillen zijn te overbruggen’
In een poging de impasse te doorbreken, laat informateur Remkes de kabinetsformatie van het Binnenhof vertrekken. Hij nodigt de leiders van VVD, D66 en CDA komend weekeinde uit op landgoed De Zwaluwenberg bij Hilversum. Ze gaan daar verder praten over de vorming van een kabinet, maakte Remkes woensdag bekend na gesprekken met een reeks kleinere partijen.
Remkes wil met Mark Rutte (VVD), Sigrid Kaag (D66), Wopke Hoekstra (CDA) en hun secondanten verder praten over de vorming van een minderheidskabinet. Het ziet ernaar uit dat de partijen de uitnodiging zullen accepteren. ‘Het wil wel eens helpen om langere tijd met alle spelers, zoals ze nu in beeld zijn, rond de tafel te zitten.’
Volgens Remkes is het een logische vervolgstap om de komende dagen vooral te onderzoeken of er inhoudelijk tot een akkoord te komen is. ‘We gaan verkennen of er vanuit de inhoud sprake kan zijn van een vruchtbare samenwerking tussen VVD, D66 en CDA, zonder dat daarmee nu al een combinatie van partijen wordt bepaald’, aldus Remkes. ‘Een gevoel van urgentie is bij de informateur aanwezig’, zei hij over zichzelf.
Remkes hoopt dat de gesprekken zullen bijdragen aan herstel van het onderlinge vertrouwen tussen de partijen. Volgens hem is het beeld daarover enigszins opgeblazen en zijn de verschillen te overbruggen. Hij zal het met de partijen ook hebben over een constructieve samenwerking van een minderheidskabinet met de PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie – de partijen die eigenlijk wilden meeregeren maar die door VVD, D66 en CDA om wisselende redenen werden geblokkeerd.
Remkes’ uitnodiging kwam woensdag na gesprekken met de fractieleiders van de kleinere partijen die vorig week in de Kamer de motie steunden die hem opriep een minderheidskabinet te onderzoeken. Wybren van Haga (Groep Van Haga), Laurens Dassen (Volt), Liane den Haan (Fractie Den Haan), Kees van der Staaij (SGP) en Joost Eerdmans (JA21) schoven beurtelings aan aan de formatietafel. Na afloop van hun persoonlijke gesprekken spraken zij allemaal uit het wel eens met een minderheidskabinet te willen proberen.
Rechtse Kamermeerderheid
De meeste partijleider benadrukken daarbij wel dat ze hun inhoudelijke steun aan zo’n kabinet per voorstel willen bekijken. Op veel echte ‘gedoogpartners’ hoeft een minderheidskabinet dus niet te rekenen. Alleen Van Haga is bereid een minderheidskabinet te gedogen, mits het een combinatie van de VVD en het CDA is. ‘Er is een rechtse meerderheid van 81 zetels in de Tweede Kamer. Alleen een rechts kabinet doet recht aan de democratie.’ Ook Van der Staaij sprak zijn voorkeur uit voor een kabinet met het CDA. Een combinatie van alleen VVD en D66 noemt hij ‘te liberaal eenzijdig’.
Volt-voorman Dassen maakte duidelijk dat zijn voorkeur juist uitgaat naar een minderheidskabinet met D66. ‘In D66 zien wij een partij met progressieve ideeën op bijvoorbeeld het terrein van Europa.’ Ook Den Haan ziet meer heil in een kabinet met die partij. Of het CDA ook onderdeel wordt van die samenwerking, is haar om het even.
Volgens JA21-leider Eerdmans is het verstandig als een minderheidskabinet samenwerkt met de linkse en de rechtse partijen in de Kamer. ‘Per vleugel kan je kijken welke onderwerpen daar leven.’ Het klimaatbeleid zou wat hem betreft over links kunnen, het immigratiebeleid over rechts. Eerdmans zou een combinatie met D66 niet tegenhouden. ‘Zonder D66 is het kabinet natuurlijk rechtser, maar het zorgt ook voor instabiliteit.’
Dassen en Eerdmans hebben het met Remkes ook gehad over een extraparlementair kabinet, dat geen vaste meerderheidscoalitie achter zich heeft staan maar wel bewindslieden van verschillende politieke kleuren. Remkes beaamt dat hij deze optie langs heeft laten komen en hij wil die ook in Hilversum bespreken. ‘Ik wil weten wat iedereen in zijn achterhoofd heeft en wat de mogelijkheden zijn. Ik zou mijn werk niet goed doen als ik dat niet zou vragen.’
