Red de democratische controle, red de regionale pers

Wie in Delft per trein arriveert, baadt in het licht van Vermeer, schreef de geïmponeerde architectuurredacteur van de Volkskrant over het nieuwe ondergrondse treinstation van Delft. Een week eerder stond in deze krant hoe lastig het is een goed beeld te krijgen van het maatschappelijk relevantere verhaal achter deze treintunnel.

Dat is het verhaal over de ontwikkeling van het gebied op en rondom de treintunnel - de spoorzone, zeggen ze in Delft - die ontaardde in een financieel drama en in de ondercuratelestelling van de stad. Vrucht van bestuurlijk onvermogen, van misrekeningen, van geprojecteerde inkomsten die zich nooit hebben gematerialiseerd, van roependen in de woestijn die werden weggehoond, van zichzelf overschattende lokale politici voor wie het geklungel rond de spoorzone geen beletsel is geweest voor de verdere carrière.

Waarom dit verhaal slechts ten dele is beschreven, broksgewijs, amper opgepikt door het grote publiek, zonder noemenswaardige politieke consequenties, viel te lezen in het onderzoeksverslag van Hans Laroes dat deze krant vorige week afdrukte. De reden: de journalistiek is uit Delft verdwenen. Wat er nog aan pers rest is gemarginaliseerd (de anderhalfkoppige sectie Delft in het AD doet manmoedig zijn best), veelal gecommercialiseerd, soms in handen van welwillende amateurs met nauwelijks middelen tot hun beschikking.

Toen Laroes - voormalig hoofdredacteur van de NOS, voormalig regioverslaggever - besloot een kijkje in het geplaagde Delft te nemen en zich meldde voor het bijwonen van een vergadering van de gemeenteraad, zei de gemeenteman grijnzend: 'Voor ons is het dertig jaar geleden dat we een journalist hebben gezien. Zo lijkt het, in ieder geval.'

In zo'n omgeving kan het gebeuren dat politiek dilettantisme ongestraft floreert, dat een gemeenteraad zich een oor laat aannaaien door projectontwikkelaars, dat de tegenstribbelende oppositie door niemand gehoord wordt.

Of dat een lid van de Provinciale Staten in Gelderland van overheidsgeld een familielid inhuurt om een klus voor de eigen politieke fractie te doen. Ditmaal kwamen de laatste restjes lokale pers er helemaal niet aan te pas; het was NRC Handelsblad dat afgelopen zaterdag meldde dat PVV-statenlid Marjolein Faber haar zoon een baantje en duizenden euro's subsidie bezorgd heeft. Overigens zitten ze daar niet mee bij de PVV. Net als de 50 Plus-achterban blijft de PVV-achterban doorgaans opmerkelijk onaangedaan onder nepotisme en asociaal gedrag in de eigen gelederen. Het beplassen van andermans brievenbus, het roven van andermans pensioen en het goed bedelen van bloedverwanten in de eerste graad geldt in die contreien als een daad tegen 'de elite'.

In zo'n controlevrije zone kan het ook gebeuren dat een burgemeester een gemeenteambtenaar met anderhalve ton zwijggeld naar huis stuurt om een boekhoudschandaal te verdonkeremanen, zoals op Terschelling is gebeurd onder verantwoordelijkheid van voormalig interim-burgemeester Rob Bats (VVD).

Ook hier geldt: in de regionale pers doken af en toe meldingen op van wrijvingen tussen 'een klokkenluider' en de gemeente. Maar het duurde lang aleer het schandaal in zijn volle omvang boven water was getakeld, afgelopen zaterdag in de Volkskrant. Te lang: Bats is alweer weg uit Terschelling.

Red de democratische controle, red de regionale pers.