Recordboetes voor verboden reclame farmaceuten
Farmaceutische bedrijven hebben het afgelopen jaar een recordbedrag aan boetes gekregen wegens verboden reclame voor geneesmiddelen. Ze kregen sancties opgelegd voor vergrijpen als het fêteren van artsen of apothekers, reclame voor middelen waarvoor dat helemaal niet mag en voor het verstrekken van suggestieve of incomplete informatie.
Dit blijkt uit documenten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), in bezit van de Volkskrant na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. In totaal kregen zij 836.123 euro aan boetes, het hoogste bedrag sinds de Geneesmiddelenwet in 2007 van kracht werd.
Farmaceuten liggen al jaren onder vuur omdat ze - met hun enorme budgetten - geneesmiddelen op een ongeoorloofde wijze aanprijzen bij artsen en patiënten. Nu publiceert de Inspectie voor het eerst informatie over alle boetes die sinds de inwerkingtreding van de nieuwe wet zijn uitgedeeld. De namen van de farmaceuten zijn niet openbaar gemaakt.
Lees ook: Boeterecord farmaceuten gevat in vier rechtszaken
De Inspectie voor de Gezondheidszorg deelde vorig jaar een recordbedrag aan boetes uit. Aan welke farmaceuten maakte zij niet bekend. Dus moeten we het doen met de zaken die voor de rechter kwamen. (+)
Handelsvergunning
De hoogste boete was 300 duizend euro, hoewel die na een bezwaarprocedure werd gehalveerd. De IGZ deelde slechts twee keer eerder zo'n hoge boete uit: een keer in 2010 en een keer in 2011. De maximale boete die de IGZ mag uitschrijven, 450 duizend euro, is nooit ingezet. Die is voorbehouden aan grote bedrijven en mag pas bij de derde overtreding worden uitgedeeld. In totaal legde de IGZ in zeven jaar tijd voor bijna 2 miljoen euro boetes op. Farmaceutische bedrijven zondigden sinds de invoering van de nieuwe wet het vaakst tegen het verbod om publieksreclame te maken voor middelen die uitsluitend op recept verkrijgbaar zijn: twaalf keer.
Tweemaal ging het om een boete van 150 duizend euro. De totale boete voor dit vergrijp bedroeg 992 duizend euro (vaak waren er overtredingen tegen meerdere artikelen). Acht keer kregen farmaceuten een boete omdat ze reclame maakten voor middelen waarvoor ze geen handelsvergunning hebben: totale boete 412.799 euro.
Brancheorganisatie Nefarma is niet blij met de boetes, maar vindt het optreden van IGZ wel afgewogen. 'Het is nooit leuk als je op de vingers wordt getikt, maar als bedrijven de regels overtreden, dan kunnen boetes volgen', zegt een woordvoerder.
Cadeautjes
Het fêteren van artsen en apothekers door de farmaceutische industrie springt minder in het oog dan vroeger. 'In het verleden was het strijk en zet dat nascholing van artsen plaatsvond in buitenlandse oorden. Tot tien jaar geleden deelden farmaceutische bedrijven ook allerlei cadeautjes uit. Daarmee zijn we gestopt, overigens al voor de invoering van de Geneesmiddelenwet. Het was te schadelijk voor het imago van de bedrijfstak. Daar hebben we nu nog steeds last van.'
Secretaris Frederik Schutte van zelfreguleringsorgaan CGR is niet erg onder de indruk van de beboetende activiteiten van de IGZ. Volgens hem pakte de IGZ tot drie jaar geleden jaarlijks een thema aan. 'Dat leverde nog weleens iets op. Maar sindsdien kabbelt het. Ze beperken zich ertoe dat ze congressen bezoeken om te kijken of bezoekers niet onheus gefêteerd worden.'
Volgens Schutte is de capaciteit die de IGZ kan inzetten om verboden reclamehandelingen te bestrijden minimaal, maar toch is hij er blij mee. 'Het is de stok achter de deur.'
Hij vindt het begrijpelijk dat de Inspectie het overtreden van de reclameregels niet tot prioriteit heeft uitgeroepen. 'Er vallen geen doden bij. Bij andere overtredingen van de Geneesmiddelenwet wel.'
Het wob-verzoek is gedaan door Marlies de Brouwer.
