Rechter Z-Afrika geeft blanke bommenleggers zware straffen
Vijf extreem-rechtse Zuidafrikanen zijn gisteren veroordeeld tot 26 jaar celstraf voor een reeks bomaanslagen in de dagen voor de verkiezingen van april 1994....
AFP, AP, Reuter
JOHANNESBURG
Alle veroordeelden zijn lid van de Afrikaner Weerstands Beweging (AWB) van Eugene TerreBlanche, die de zitting bijwoonde. Buiten riepen demonstranten dat hij ook terecht had moeten staan. Toen TerreBlanche de rechtszaal uitkwam werd hij uitgejouwd. In grote haast om de honderd betogers te ontwijken, reed zijn chauffeur tegen een geparkeerde auto op, tot hilariteit van de omstanders.
Rechter Monnus Flemming verwees indirect eveneens naar de verantwoordelijkheid van de politieke leiders die zich verzetten tegen de ontmanteling van de apartheid. Hij zei te aanvaarden dat de bommenleggers tot hun daden waren gekomen vanuit hun politieke overtuiging dat Zuid-Afrika onder een zwarte president in een chaos zou veranderen. De verdachten hadden als verzachtende omstandigheid aangevoerd dat zij meenden aan de vooravond van een bloedige zwarte revolutie te staan.
De eerste bom ontplofte drie dagen voor de verkiezingen (die werden gehouden van 26 tot en met 28 april) in een geparkeerde auto op slechts enkele meters afstand van het hoofdkantoor van Mandela's Afrikaans Nationaal Congres (ANC) in het centrum van Johannesburg. Er velen negen doden. De volgende dag gingen nog vier bommen af, onder andere in een restaurant in Pretoria. Op de ochtend van de eerste stemdag werd de luchthaven getroffen door een bomaanslag. In totaal vielen bij de aanslagen twintig doden en tientallen gewonden.
De politie arresteerde kort daarop de vermoedelijke daders van de aanslagen. Hun processen begon in februari vorig jaar.
TerreBlanche en andere extreem-rechtse blanke leiders dreigden in de maanden voor de verkiezingen met een burgeroorlog. De AWB beschikte over goed bewapende milities. Die probeerden voorafgaand aan de verkiezingen de 'president' van het toenmalige thuisland Bophuthatswana te hulp te komen. Dat liep uit op een enorme mislukking en leidde tot een splitsing in de ultra-rechtse gelederen, geschokt door de dood van een aantal AWB-ers. De bomaanslagen bleken de laatste stuiptrekking van het militante verzet van extreem-rechts.
