Rechter uit het hart kun je 2016 niet laten zien
Hans Aarsman en Frank Schallmaier, fotovorsers van de Volkskrant, overzien het jaar in 78 protestborden. Kijk en bestudeer eindeloos: rechter uit het hart kun je 2016 niet laten zien.
Als je demonstraties meet naar de verandering die ze teweegbrengen, kun je moeilijk volhouden dat ze zin hebben. Occupy, al die goedbedoelde energie wereldwijd gloeiend in tentjes: niets bereikt. Black Lives Matter: het doodschieten gaat gewoon door. Turkije holt ondanks alle protesten op volle snelheid richting tirannie.
Demonstraties die het afgelopen decennium succesvol waren, hebben vaak iets bereikt wat niet de bedoeling was. De Arabische Lente, de Oekraïense revolutie. En toch kan een protest een bron van inspiratie zijn, een verandering teweegbrengen op de lange termijn. Een gedachte die op een demonstratiebord wordt gekalkt, kan de vonk zijn die een nieuw inzicht tot leven wekt.
Ook dit jaar scanden Hans Aarsman en Frank Schallmaier alle foto's die in 2016 op de krant binnenkwamen. Nou ja, bijna alle. Die waarop sport te zien was, lieten ze links liggen. Ook de grote hoeveelheid foto's waarop filmsterren figureren en andersoortige beroemdheden bekeken ze niet. Dat scheelt driekwart van het aanbod. Wat overblijft, waren in 2016 bij elkaar ruim 1 miljoen foto's.
Zelfbedachte teksten
Tien procent daarvan zijn demonstraties, protesten, relletjes, opstanden. Dat is behoorlijk veel tussen alle foto's van religieuze ceremonies, rijen voor stemhokjes, natuurrampen, oorlogshandelingen en meetings in de ruimste zin van het woord.
Wat foto's van protesten en demonstraties onderscheidt van alle andere fotografie: er valt altijd iets op te lezen. Het is ook de bedoeling dat je dat leest. De borden die centraal gefabriceerd zijn met voorgekookte leuzen, lieten Aarsman en Schallmaier links liggen. Ze concentreerden zich op de zelfbedachte teksten en stonden versteld van alle hartstocht en inventiviteit.
De samenstellers
Hans Aarsman bespreekt elke week in de Volkskrant-rubriek ‘Aarsman Collectie’ een foto uit het nieuws. Fotoredacteur Frank Schallmaier maakt in de ‘Schallmaier-Index’ opmerkelijke verzamelingen uit het aanbod van persfoto’s.