Radicale islamisten roepen op tot doden rechters na vrijspraak vermeende godslasteraar in Pakistan

Asia Bibi (46), een katholieke moeder met vijf kinderen, kreeg in 2010 de doodstraf omdat zij de islam zou hebben beschimpt toen twee moslimvrouwen bij een dorpspomp weigerden met haar een glas water te delen. Bibi zat sindsdien in de dodencel, maar heeft de godslastering altijd ontkend.

Opperrechter Saqib Nasir en zijn twee mederechters oordeelden woensdag dat de openbaar aanklagers niet hadden kunnen aantonen dat Bibi de Pakistaanse blasfemiewet had overtreden, onder meer omdat getuigen elkaar tegenspraken. Ze verklaarden ook dat de blasfemiewet in overeenstemming is met de voorschriften van de Koran en dat tolerantie een belangrijke basiswaarde is in de islam.

De rechters hadden hun oordeel vorige week al rond, maar waren naar verluidt bang voor de publieke reacties. Radicale islamisten gingen woensdag ook meteen massaal de straat op. In Rawalpindi, Lahore en Karachi werden straten geblokkeerd en politieagenten met stenen bekogeld. De opperrechters en christelijke kerken kregen beveiliging. Veel scholen en instellingen sloten de deuren.

‘Dood hen voor het avond wordt’

De radicaal-islamitische partij Tehreek-e-Labbaik Pakistan (TLP) eiste de directe ophanging van Bibi. TLP-voorman Muhammad Afzal Qadri riep in Lahore zijn volgelingen op de rechters te doden. Hij richtte zich specifiek tot hun lijfwachten, chauffeurs en koks. ‘Wie toegang tot hen heeft, dood hen voor het avond wordt.’ Ook eiste hij het aftreden van de regering van premier Imran Khan en riep hij militairen op legerchef Qamar Javed Bajwa af te zetten. Twee andere islamitische partijen sloten zich daarbij aan.

Premier Khan waarschuwde in een televisietoespraak streng te zullen optreden tegen Qadri en andere extremisten die ophitsen tot het vermoorden van rechters en muiterij. Tijdens de verkiezingscampagne eerder dit jaar had hij de islamisten nog gepaaid door steun uit te spreken voor de blasfemiewet.

Bibi’s advocaat Saiful Malook noemde haar vrijspraak woensdag groot nieuws. ‘Eindelijk heeft Asia Bibi gerechtigheid gekregen’, verklaarde hij. ‘Het Pakistaanse hooggerechtshof verdient alle lof omdat het vast heeft gehouden aan de wet en niet is bezweken voor de maatschappelijke druk.’

Asia Bibi, die het vonnis op een onbekende locatie moest afwachten, is nog niet van de ellende af. Zij en haar gezin (dat al in het buitenland verblijft) zullen zich om veiligheidsredenen buiten Pakistan moeten vestigen. Vermoedelijk zal ze echter ook dan altijd over haar schouder moeten blijven kijken.

Lynchpartijen

Blasfemie is namelijk een open zenuw in het conservatief-islamitische Pakistan. Zelfs de suggestie van blasfemie kan al leiden tot lynchpartijen. Daarbij zijn afgelopen jaren zeker 65 mensen gedood, vorig jaar nog een 23-jarige student die zich op sociale media sceptisch had uitgelaten over de islam.

Volgens de blasfemiewet staat op elke belediging van de profeet Mohammed of de islam de doodstraf. Kritiek op de wet is niet alleen dat hij draconisch is, maar ook dat hij makkelijk kan worden misbruikt om religieuze minderheden als christenen te vervolgen en persoonlijke rekeningen te vereffenen.

Hoewel tientallen mensen wegens blasfemie ter dood zijn veroordeeld, is er nog nooit iemand geëxecuteerd. Dat komt mede doordat de wet onduidelijk is over de precieze definitie van blasfemie. De gerechtelijke behandeling is bovendien lastig, omdat iedereen bang is verkeerde dingen te zeggen.

Enige vrouw

De zaak-Asia Bibi was de meest geruchtmakende zaak, mede omdat zij de enige vrouw was die voor blasfemie ter dood was veroordeeld. Twee politici die het voor haar opnamen en vraagtekens zetten bij de toepassing van de wet werden in 2011 vermoord: Salman Taseer, de gouverneur van Punjab, en de federaal minister van minderheden Shahbaz Bhatti, een christen.

Taseers moordenaar, Mumtaz Qadri, werd in 2016 opgehangen, maar kreeg een eigen heiligdom bij Islamabad dat jaarlijks door honderdduizenden mensen wordt bezocht. Zijn ‘heldendaad’ en martelaarsdood werden de inspiratie voor de oprichting van de partij TLP.