Preutse pubers

'Ik zou best graag op voetbal willen, omdat ik het best wel goed kan', zegt een 14-jarig 'onzeker jongetje' op Fok!, een groot online forum. 'Alleen hoorde ik dat ze bij voetbal naakt douchen, en dat zou ik nooit durven! Heeft iemand ervaring? Ik hoor soms ook over douchen in een onderbroek. Alvast bedankt.'

Twee minuten later de eerste reactie: 'Gewoon je boxer aan houden joh. Kan prima, doet bijna iedereen. Je bent toch zeker geen homo?'

Samen douchen na het sporten. Stond het voorheen nog symbool voor saamhorigheid en teamgevoel, tegenwoordig lijken met name jongens er steeds zenuwachtiger van te worden. Ze wachten liever tot ze thuis alleen kunnen douchen, of ze houden hun zwembroek of boxer-short aan in het bijzijn van hun teamgenoten. Noem het een nieuwe preutsheid onder het mannelijk geslacht, die zich vooral onder moslimjongens lijkt te manifesteren.

Zo erkent de KNVB dat een deel van de amateurvoetballers om 'princi- piële redenen' niet bloot doucht. 'In de multiculturele omgeving die voetbal nu eenmaal is, moeten we deze verschillen accepteren.'

De islam schrijft voor dat zowel mannen als vrouwen hun awrah, hun edele delen, bedekken in het gezelschap van anderen. Voor mannen betreft dit het deel tussen navel en knieën. Voor vrouwen ligt dat wat gecompliceerder, afhankelijk van de situatie. Op internet vragen veel moslimjongeren zich dan ook af wat halal (toegestaan) en wat haram (verboden) is in de kleedkamer.

De trend van het bedekt douchen heeft ook de eredivisie bereikt. Zo zei voormalig technisch directeur van Feyenoord Leo Beenhakker vorig jaar in Vrij Nederland, als reactie op een vraag over multiculturalisme in het voetbal, dat de helft van de spelers in zwembroek onder de douche staat. 'Daar heeft niemand toch last van? Het gaat mij pas storen als een van die jongens met zwembroek tegen aanvoerder Ron Vlaar zou zeggen: Ik wil dat jij ook een broek aandoet.'

Ook buiten het voetbalveld, bijvoorbeeld in de Amsterdamse vechtsportschool Xena Sports, ziet eigenaar Erwin van der Meulen dat vooral de moslimjongens hun onderbroek aanhouden tijdens het douchen. 'Terwijl we gewoon aparte hokjes hebben. Best bijzonder eigenlijk.'

Het bedekt douchen kan uiteindelijk de nieuwe norm worden in de kleedkamer. 'Anderen kunnen het gedrag kopiëren om erbij te horen. Het wordt cool gevonden', aldus de KNVB-woordvoerder.

Trainers en bestuursleden van lokale clubs ergeren zich intussen aan voetballers die de kleedkamer zo snel mogelijk ontvluchten. Zij willen het gezamenlijk douchen na de trainingen en wedstrijden verplicht stellen. Zo schrijft de jeugdcommissie van amateurclub SDZZ uit Zevenaar in de gedragsregels: 'Douchen hoort bij sporten en we gaan ervan uit dat alle spelers dat ook doen. Denk je een goede reden te hebben om niet te douchen, bespreek dit dan met je trainer/leider.'

Bij voetbalvereniging Nooit Gedacht Geffen zijn ze nog strenger: 'Wij verwachten van alle kinderen dat ze, zowel na een wedstrijd als na een training, gewoon douchen! Wij vinden het belangrijk dat kinderen hier vanaf het begin vertrouwd mee raken in verband met hygiëne, maar ook om hen te laten zien dat het samenzijn in de kleedkamer en het douchen onderdeel zijn van het sporten.'

Hoewel het volgens de KNVB 'uit oogpunt van hygiëne, saamhorigheid en teambuilding een goede zaak kan zijn dat spelers na afloop gezamenlijk douchen', wil de bond het niet landelijk verplicht stellen. Dat geldt ook voor de gymlessen op school - waar 'de trend van het niet douchen al een tijd gaande is' - zegt directeur Cees Klaassen van gymlerarenbond KVLO. 'Als een kind intensief heeft gezweet, is douchen wenselijk, maar verplichten kunnen we het niet. De school bepaalt het beleid.'

Klaassen benadrukt dat kinderen die niet douchen na het sporten niet per se preuts of onhygiënisch zijn. 'De meesten douchen elke dag thuis en gebruiken voldoende deodorant.'

Hij zegt dat ook andere factoren een rol spelen. 'Is er genoeg tijd tussen de lessen om te douchen? Is de ruimte zo ingericht dat de privacy en de sociale veiligheid van het kind worden gegarandeerd? Je laat je niet zo maar naakt zien, en sommige pubers ervaren meer schaamte dan anderen. Je wilt niet dat ze worden gepest.'

Schaamte, dat is ook de verklaring die seksuoloog Inger Tempels geeft voor de opkomende preutsheid in kleedkamers. Ze werkt bij GGNet en is gespecialiseerd in de lichaamsbeleving bij jongeren. 'Via beelden in de media en porno krijgen tieners een eenzijdig beeld van hoe hun lichaam er behoort uit te zien.' Wanneer die beelden niet stroken met het eigen lichaam, ontstaat er schaamte. 'Bij meisjes is dat onzekerheid over de grootte van hun schaamlippen, bij jongens over de grootte van hun penis.'

Gezamenlijk naakt douchen geeft jongeren juist de kans om hun lichaam met anderen te vergelijken, zegt Tempels. 'Ik pleit zeker voor het wegnemen van de bedekking. Vanuit hygiënisch oogpunt, maar ook vanuit opvoedkundig oogpunt. Zo kunnen jongeren zien dat elk lichaam anders is, en dat ze zich nergens voor hoeven te schamen.' Volwassenen - ouders en clubleiders - moeten in haar optiek benadrukken dat naakt douchen normaal is en daar een vertrouwde omgeving voor creëren.

Het onderwerp vermijden in deze tijden waarin seksueel geweld tegen kinderen en jongeren regelmatig het nieuws bepaalt, is volgens Tempels nog veel erger. 'We moeten niet te krampachtig doen, want dat werkt averechts en vergroot taboes, schaamte en onzekerheden.'

Zoals 'DickM' op het Fok! forum zegt in de discussie over het al dan niet verplichten van naakt douchen na het voetballen: 'Hou eens op over die tere kinderzieltjes die ontzien moeten worden. Ik heb het al eerder gezegd: met je onderbroek aan douchen is net zo idioot als douchen onder een paraplu.'

Druk, druk, druk!

Volgens de KNVB komt het voor dat spelers en teams na de wedstrijd niet douchen omdat het simpelweg te druk is. 'Vooral op zaterdagmorgen is de druk op de kleedkamers bijzonder groot. Veel wedstrijden, veel teams, beperkte ruimte', aldus de woordvoerder voor het amateur-, zaal- en schoolvoetbal. 'Ook hebben ouders op zaterdagmorgen vaak haast om andere verplichtingen na te komen.' In de gedragsregels van clubs moeten ouders er vaak expliciet op worden geattendeerd dat hun kinderen na afloop van de wedstrijd extra tijd nodig hebben om met hun team te douchen.

undefined