nieuws
Polen wil naar verhouding meest in defensie investeren van alle Navo-landen
Polen verhoogt opnieuw zijn uitgaven op gebied van defensie. Dit jaar wil de regering van het Centraal-Europese land 4 procent van het bruto binnenlands product investeren in de krijgsmacht, vorig jaar maart investeerde Polen al 3 procent.
Daarmee zou Polen, naar verhouding, meer aan defensie besteden dan alle andere leden van de Navo. Zelfs de Verenigde Staten, dat het grootste leger ter wereld heeft, besteden met 3,5 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) relatief minder aan defensie. De Poolse investeringen zijn een reactie op de Russische invasie van Oekraïne. De oorlog in het buurland herinnert Polen aan zijn eigen kwetsbaarheid. Behalve een lange grens met Oekraïne deelt Polen ook een grens met Rusland, het land grenst namelijk aan de exclave van Kaliningrad.
Ook de drie Baltische landen, die eveneens buren zijn van Rusland, willen het defensiebudget verhogen. Ze besteden al rond de 2 procent van het bbp aan het leger, komende tijd moet dat 3 procent worden. In Nederland is dat nu 1,47 procent. Leden van de Navo hebben afgesproken in principe 2 procent van het bbp te investeren in defensie.
‘We zullen elk stukje Pools land verdedigen’, zei premier Mateusz Morawiecki maandag tijdens een persconferentie, geflankeerd door de minister van Defensie Mariusz Blaszczak en te midden van enkele militaire voertuigen. Hij haalde uit naar de oppositie, die volgens hem alleen maar heeft bezuinigd op defensie toen ze aan de macht waren – dit najaar zijn er verkiezingen. Polen wil de grootste krijgsmacht van de Europese Unie hebben.
Nieuwe rekruten
Het leger moet uitbreiden van 164 duizend naar 300 duizend manschappen. Polen heeft sinds 2008 geen dienstplicht meer, toch groeide het leger de afgelopen jaren gestaag. Vorig jaar meldden zich een recordaantal van 14 duizend nieuwe rekruten. Het regeringskritische medium Onet plaatst kanttekeningen bij de groei: op basis van gesprekken met officieren schrijft Onet dat tegelijkertijd 9 duizend mensen het leger verlieten vanwege de slechte arbeidsvoorwaarden. Dat zijn juist krachten met veel meer ervaring. De regering probeert deze trend te keren met loonsverhogingen en verbeterde pensioenregelingen.
De Poolse regering kocht vorig jaar ook voor miljarden aan militair materieel van de Verenigde Staten en Zuid-Korea. Deze aankopen doet Polen bewust niet bij EU-landen, zei Jaroslaw Kaczynski, leider van regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid. Polen wordt benadeeld door het conflict met de EU over de gebrekkige rechtsstaat in het land, vindt hij. Hoewel deze ruzie door de voortvarende Poolse reactie op de oorlog naar de achtergrond is verdwenen, is het nog niet opgelost. EU-landen moeten ‘hun oorlog tegen Polen staken’, zei Kaczynski in november. ‘We zijn klaar om deals te sluiten en geld uit te delen, maar we laten ons niet vertellen dat er geen rechtsstaat is in Polen.’
Biden op bezoek
De slepende ruzie over de rechtsstaat heeft ook financiële gevolgen. Polen wacht nog steeds op 36 miljard euro van het Europese coronaherstelfonds, een bedrag dat Brussel bevriest zo lang het land de rechtsstaat niet hervormt. Aan de defensieplannen hangt een prijskaartje van ongeveer 25 miljard euro, dus extra geld is meer dan welkom, zeker in een economisch klimaat van hoge inflatie en stijgende rentes.
Het conflict neemt niet weg dat het Centraal-Europese land een sleutelpositie heeft op de oostflank van de Navo. De Verenigde Staten zien Polen als een van de belangrijkste partners op het Europese continent. Maandag kondigde president Joe Biden aan het land binnenkort te bezoeken. Behalve investeringen in de eigen krijgsmacht heeft Polen ook een voortrekkersrol bij militaire steun aan Oekraïne, recentelijk nog in de discussie over de levering van de Leopard 2-tanks aan Oekraïne. Polen levert Oekraïne veertien van deze tanks van Duitse makelij, evenals zestig oudere T-72 tanks. Sinds het begin van de invasie stuurde Polen al meer dan driehonderd tanks naar het front.
