Update
Poetin: 'Vrijdag kan er een bestand zijn met Kiev'
De Russische president Vladimir Poetin denkt dat Kiev en de pro-Russische separatisten vrijdag tot een bestand kunnen komen. Dat meldt persbureau Reuters. Poetin ontkende eerder vandaag dat er al een 'permanent staakt-het-vuren' is afgekondigd voor Oost-Oekraïne. Wel zijn er volgens Moskou 'stappen richting vrede' overeengekomen.
Poetin zegt dat hij en de Oekraïense president Petro Porosjenko beiden geloven dat een weg uit het Oekraïense conflict nu dichtbij is. Volgens Poetin moeten de Oekraïense strijdkrachten dan wel hun strijd staken in Oost-Oekraïne en de pro-Russische separatisten moeten hun opmars stoppen.
Ook moeten volgens Poetin internationale toezichthouders naar het gebied worden gestuurd. Andere ingrediënten voor een beëindiging van het conflict zijn volgens de Russische president: een gevangenenruil, een humanitaire corridor en het sturen van hulpgoederen naar het gebied.
Alle aangekondigde vredesplannen en bestanden ten spijt, Obama liet weten dat de NAVO-landen Oekraïne moet helpen bij het versterken van hun militaire apparaat. Ook zei hij dat de NAVO open staat voor nieuwe leden, een explicite verwijzing naar Oekraïne. De Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek kondigde en passant aan dat er plannen zijn om een muur langs de grens met Rusland te bouwen.
Onduidelijkheid over wapenstilstand
Het nieuws dat de rebellen en het Oekraïense leger tot een permanent staakt-het-vuren waren gekomen, werd vanmorgen getwitterd door Porosjenko. 'Als gevolg van mijn telefoongesprek met de Russische president hebben we overeenstemming bereikt over een permanent staakt-het-vuren in Donbass' (rebellenbolwerk Donetsk ligt in de regio Donbass, red.).
Een woordvoerder van Poetin reageerde daar direct op en zei dat er geen bestand kan zijn, omdat Rusland geen partij is in het conflict. De ontkenning van Rusland kwam nadat Moskou eerst zelf aan het Russische persbureau Interfax had laten weten dat Poetin en Porosjenko over de telefoon een 'vredesplan' overeen waren gekomen.
Ze zouden het eens zijn geworden over de manier waarop de crisis kan worden bezworen. Later werd de tekst aangepast, en zouden ze de uitgangspunten 'voor een wapenstilstand' overeen zijn gekomen. Wat daarmee precies wordt bedoeld is onduidelijk, maar het lijkt te duiden op het stappenplan dat Poetin heeft opgesteld om uit de crisis te geraken.
Of daar iets van terecht gaat komen, is zeer de vraag. De rebellen in Oost-Oekraïne hebben laten weten dat ze vasthouden aan hun belangrijkste eis voor een vredesovereenkomst: Oekraïense troepen moeten 'ons territorium' (in Oost-Oekraïne, red) verlaten. Een paar maanden geleden negeerden zij een door Moskou en Kiev overeengekomen staakt-het-vuren.
Hoog opgelopen spanningen
De spanningen tussen Rusland en Oekraïne zijn de laatste tijd hoog opgelopen. Het Oekraïense leger voert al maanden een offensief in het oosten van Oekraïne om de pro-Russische separatisten te verdrijven. Sinds vorige week voeren de rebellen met succes een tegenoffensief uit. Oekraïense militairen zijn verdreven van het vliegveld in Loehansk en hebben de stad Novoazovsk in handen gekregen. De belangrijke zuidelijke havenstad Marioepol dreigt ook in de handen van de separatisten te vallen.
Putin says he "sketched out" a 7-point plan for peace in Ukraine on his flight to Mongolia.
— Paul Sonne (@PaulSonne) September 3, 2014
As a result of my telephone conversation with Russian President we reached an agreement on a permanent ceasefire on Donbass.
— Петро Порошенко (@poroshenko) 3 september 2014
Poetin en Porosjenko spraken vorige week in het Wit-Russische Minsk al over de crisis. Onder meer EU-buitenlandcoördinator Catherine Ashton was daarbij aanwezig. Het Westen en Oekraïne betichten Rusland er al maanden van de separatisten in woord en daad te steunen. In een reactie op de commotie van vandaag herhaalde Obama dat standpunt nog maar eens: 'Een bestand is onmogelijk zolang Rusland als separatisten vermomde soldaten blijft sturen naar Oekraïne'.
Poetin ontkent dergelijke beschuldigingen altijd met klem. Het wekte dan ook verbazing dat Rusland vanmorgen naar buiten bracht dat er een 'vredesplan' overeen was gekomen in een conflict waar het naar eigen zeggen geen deel van uitmaakt. Na het gesprek in Wit-Rusland zei Poetin, net als zijn woordvoerder vandaag, dat er niet over een bestand was gesproken, omdat Rusland geen partij is in het conflict.
Even voor de tweet over de wapenstilstand heeft Porosjenko een filmpje van zijn vrouw, die meedoet aan de ice bucket challenge, op Twitter gezet:
Моя родина прийняла виклик IceBucketChallenge та перерахувала кошти на потреби Волонтерської Сотні. Слава Україні!https://t.co/oNOGsKE1nt
— Петро Порошенко (@poroshenko) September 3, 2014