Planbureau: mannen leiden relaxter bestaan dan vrouwen
Mannen hebben meer vrije tijd dan vrouwen. Ze kunnen zich beter afsluiten van hun werk en zorgtaken dan vrouwen en zich beter ontspannen. Vrouwen brengen hun vrije tijd vaak zorgend en werkend door. Dat maakt dat zij zwaarder belast zijn, zich gejaagder voelen en minder tot rust komen. Dit geldt voor zowel vrouwen met als zonder kinderen.
Dit blijkt uit een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau naar de beleving van vrije tijd en tijdsdruk van mannen en vrouwen, dat vandaag verschijnt. Parttime werken is voor vrouwen vooral een strategie om niet overbelast te raken. Het is niet een doelbewuste keuze voor minder carrièrekansen en financiële afhankelijkheid van hun partner. Niet eerder is het verband onderzocht tussen de keuze van veel Nederlandse vrouwen om in deeltijd te werken en hun vrije tijd.
Deze conclusie werpt volgens onderzoeker Wil Portegijs nieuw licht op de keuze van veel Nederlandse vrouwen in deeltijd te werken. 'Vrouwen zijn en voelen zich zwaarder belast. De kwaliteit van hun vrije tijd is minder dan die van mannen. Een oorzaak is de hoeveelheid 'emotiewerk' die zij doen.
Financieel kwetsbaar
Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vindt het 'verspilling van talent' dat veel goed opgeleide vrouwen om strategische redenen in deeltijd werken. 'Werkgevers en mannen moeten gezamenlijk deze vrouwen beter faciliteren om het patroon van deeltijdwerk te doorbreken. Het maakt vrouwen én kinderen financieel kwetsbaar als het inkomen van hun partner door scheiding, arbeidsongeschiktheid of sterfte wegvalt. De helft van de Nederlandse vrouwen kan namelijk financieel niet op eigen benen staan en is afhankelijk, bijvoorbeeld van hun partner.'
Bussemaker vindt dat niet alleen thuis het gesprek hierover moet worden aangegaan. 'Het zou goed zijn als werkgevers vrouwen vragen wat zij kunnen doen om hen te ontlasten en tegelijk meer uren te laten werken. Dat kan bijvoorbeeld gaan om meer mogelijkheden voor flexibele werktijden of thuis werken.'
Tijdsdruk vrouwen
Vrouwen brengen hun vrije tijd vaker werkend, zorgend en 'emotiewerkend' door dan mannen. Lees hier meer over drie van de bevindingen van het SCP. Wat zou er moeten veranderen? Minister Jet Bussemaker: ‘Als we zo doorgaan, wringen we elkaar uit.’
Ook mannen willen minder uren
Een opvallende conclusie uit het SCP-onderzoek is ook dat een op de vijf mannen die werk en zorg combineren minder uren wil werken. Het gaat om mannen met een fulltimebaan die als geëmancipeerde echtgenoten en toegewijde vaders een aandeel hebben - en willen hebben - in de zorgtaken thuis. Dit toont volgens onderzoeker Portegijs aan dat ook voor mannen de 'dubbele belasting' zwaar is. Bij de meesten van hen blijft korter werken slechts een wens. Minister Bussemaker zou ook hiervoor meer aandacht willen bij werkgevers. 'Het is ook een belang van de werkgever als werknemers zonder ziekteverzuim of burn-out hun pensioen kunnen halen.'
Door al hun betaalde werk en 'emotiewerk' komen vrouwen minder dan mannen toe aan ontspanning in hun vrije uren; dit geldt ook voor jonge werkende vrouwen en oudere vrouwen zonder (thuiswonende) kinderen. Dat veel moeders ook als de kinderen het huis uit gaan niet geneigd zijn meer uren te gaan werken, kan volgens Portegijs komen doordat ze én 'eindelijk meer tijd voor zichzelf willen' én dat hun een nieuwe zorgtaak wacht: mantelzorg voor hun ouders.
De belasting van vrouwen wordt met de participatiesamenleving alleen maar groter, verwacht onderzoeker Wil Portegijs. 'De groep mantelzorgers bestaat voor tweederde uit vrouwen.' Ook hierin vindt minister Bussemaker dat het tijd wordt voor een mentaliteitsverandering. 'Gemeenten en organisaties die actief een beroep doen op vrijwillige inzet van burgers, kunnen meer hun best doen doelgericht mannen te benaderen en in te zetten. Nu wordt nog te automatisch naar vrouwen gekeken, tenzij er ergens een voetbalkantine moet worden vertimmerd.'
