Plagiaat-scanner
Goed gekopieerd is half afgestudeerd, stond er altijd op een briefje in een universitaire copyshop in Delft. Tegenwoordig zijn daar niet eens kopieerapparaten meer voor nodig....
Maar niet meer in Groningen. Sinds enkele maanden is bij de economiefaculteit een plagiaatscanner in gebruik, onthulde het universiteitsblad daar deze week.
Tot dusver zijn met het programma drie studenten gesnapt op het overschrijven van werkstukken, zegt prof. dr. Catrinus Jepma, voorzitter van de examencommissie. Gemakzuchtige knip- en plakstudenten vormen volgens veel universitaire docenten een groot probleem.
De scanner wordt echter nog niet systematisch gebruikt. Groningse docenten laten hem alleen los op verdachte werkstukken. 'Bijvoorbeeld in het geval van een student waarbij er een wel erg grote dicrepantie was tussen zijn verbale Engelse gehakkel en de volzinnen die er in zijn scriptie stonden', zegt Jepma.
Wanneer 20 procent van de tekst is geplagieerd, kan de examencommissie tot sancties overgaan. Meeste extreme straf is een jaar uitsluiting van het onderwijs. In de praktijk komt het er echter op neer dat de student het vak moet overdoen, zegt Jepma. Hij komt in augustus met een advies om de plagiaatscanner al dan niet systematisch te gaan gebruiken.
De scanner is een computerprogramma, dat documenten vergelijkt met teksten op internet. Het programma, Eve 2, is voor nog geen twintig dollar te koop internet. Op de site barst het van enthousiaste reacties van Amerikaanse docenten: 'Thank you, thank you, thank you. The frustration is over!' Jepma: 'We krijgen veel reacties van middelbare scholen, die ook interesse hebben.'
Ook scholieren en studenten zelf tonen belangstelling voor het programma. Zij kunnen het gebruiken om hun gekopieerde werkstukken zodanig aan te passen, dat ze door de plagiaattest heen komen. 'Dat is mogelijk', zegt systeembeheerder Rinse Posthuma, 'Maar het kost veel tijd en moeite. Dan is de lol van het kopiëren er snel af.'
Want hoewel Eve 2 sneller is dan andere programma's kost de controle van een werkstuk van twintig pagina's nog altijd zo'n vijf minuten. Aardig lang, vindt Posthuma, ook al gaat het dan wel om een controle op volle sterkte, met oog voor detail. Meer globale vergelijkingen - het programma heeft drie standen - kosten minder tijd.
De meeste studenten op de economische faculteit blijven vrij rustig onder de plagiaatchecker, zegt een bestuurslid van de studievereniging. 'Ik vind het eigenlijk wel goed. Maar ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die nu in paniek raken.'
Volgens Posthuma en Jepma wordt het programma nog niet gebruikt voor controle van wetenschappelijke publicaties. Frank van Kolfschooten, die fraude en plagiaat in de wetenschap heeft onderzocht, denkt ook niet dat het programma daar snel voor zal worden gebruikt. 'Ik denk dat het toch eerder bedoeld is voor al die gemakzuchtige economiestudenten.'
Dat zijn niet de enige gemakzuchtigen. De Groningse faculteit Bedrijfskunde heeft onlangs drie studenten vanwege overschrijven geschorst en wil nu ook een plagiaatprogramma aanschaffen, net als Letteren. Het alternatief, om werkstukken weer gewoon in het Nederlands te laten schrijven, wordt nog niet overwogen.
