Philips werkte samen met NSA-spionnen
AMSTERDAM - Elektronicaconcern Philips heeft jarenlang intensief samengewerkt met de Amerikaanse inlichtingendienst NSA. Philips verkocht beveiligde telefoons aan de Nederlandse overheid, waarvan de versleuteling afkomstig was van de Amerikaanse spionnen en hun Britse collega's (de GCHQ, Government Communications Headquarters).
De telefoons zijn tot een paar jaar geleden door het Nederlandse leger en op ambassades gebruikt. De NSA bevond zich in het hart van het Nederlandse militaire en diplomatieke verkeer. Philips liep in zekere zin aan de leiband van de NSA, zo beschrijft onderzoeksjournalist en Philips-biograaf Marcel Metze in een artikel dat vandaag in De Groene Amsterdammer verschijnt.
Uit archiefonderzoek en gesprekken met voormalige medewerkers van Philips-dochter Ultra Sonore Fabricage Afdeling (USFA), de cryptografische afdeling van het concern, blijkt dat het bedrijf wel met de Amerikanen moest samenwerken. Zonder de NSA-input maakten de Nederlanders geen kans op opdrachten van NAVO-landen.
Dus nam Philips de NSA aan boord, toen het begin jaren tachtig encryptiemachines ging bouwen voor de NAVO en meedong naar een grote order (200 miljoen gulden) voor een nieuw communicatienetwerk voor het Nederlandse leger. Philips leverde in de jaren daarna onder de codenaam Zodiac mobiele verbindingen, telefooncentrales en duizenden digitaal beveiligde telefoons aan het leger. De telefoons waren zeer vernieuwend: ze verhaspelden de woorden meteen tijdens het spreken. Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken nam de telefoons af.
De NSA leverde een met de GCHQ ontwikkeld versleutelingsprogramma voor de telefoons, Saville, dat ingebakken in drie chips in de apparaten werd ingebouwd. Er waren slechts enkele medewerkers bij Philips die het algoritme kenden.
Overigens zat de NSA-code in alle apparatuur van de NAVO-landen. 'De NSA had die order gewonnen, zij waren gewoon de beste', zegt hoogleraar computerbeveiliging Bart Jacobs van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Of de Amerikanen hun kennis misbruikt hebben is niet duidelijk. Betrokken Philips-medewerkers zeggen daarvan niet op de hoogte te zijn. Als de Amerikanen opzettelijk een zwakke plek (een 'achterdeur') in de software zouden hebben ingebouwd, zou dat henzelf ook kwetsbaar hebben gemaakt zegt Jacobs. 'Want zij gebruikten de apparaten zelf ook binnen de NAVO.'
Uit documenten van Snowden is vorig jaar gebleken dat de NSA graag dergelijke achterdeurtjes inbouwt in commerciële encryptiesoftware. Zo bleek vorig jaar dat de NSA ook een zwakke plek had laten maken in een algoritme van het bedrijf RSA. De commissie die president Obama adviseerde over de NSA pleitte er in december voor dat de dienst zich niet meer bemoeit met encryptiesoftware bij bedrijven. Of de NSA nog steeds apparatuur levert aan NAVO-landen is niet bekend. Jacobs: 'Ik kan me niet voorstellen van niet.'
Philips wil hierop niet inhoudelijk reageren, omdat het archief van de betrokken dochter USFA in 1989 via de verkoop van Holland Signaal is beland bij het Franse Thomson. Ook noemt een woordvoerder delen van het verhaal speculatief. 'Wij zien op grond hiervan geen aanleiding om eigen onderzoek te beginnen.'
Een woordvoerder van het ministerie van Defensie zegt dat het 'niet meer dan logisch is' dat bondgenoten met elkaar kunnen praten. 'Dan is het ook niet raar dat diensten voor encryptie van communicatieapparatuur met bedrijven samenwerken.'
undefined
