Petronellan kukkulat

Restaurants en boten dragen haar naam en ze staat op het etiket van Legenda-bier van brouwer Lapin Kulta ('Laps Goud'): 'Krachtig bogen haar kuiten, boeiend golfden haar borsten.' Op de landkaart vind je de Petronellan kukkulat, twee ronde bergtoppen in Fins Lapland, vernoemd naar de weelderige blondine die een paar maanden in onherbergzaam gebied bij de goudzoekers woonde.

In Petronella reconstrueert de Fin Mauno J. Pyhtilä dit deel van haar levensverhaal, dat verder enorme hiaten vertoont. De Haagse was 25 en had toen ze in Finland aankwam een huwelijk achter de rug met een Amerikaanse journalist die ze had vergezeld op reportagereizen. Ze was charmant, avontuurlijk, sprak haar talen en vormde prettig gezelschap. Ze meende indirect voldoende ervaring te hebben opgedaan om ook in de journalistiek te gaan. Maar de Amerikaanse bladen bleken nauwelijks geïnteresseerd.

Niettemin bleef ze zich uitgeven voor journaliste. Dat opende deuren, en ook zonder aanwijsbare tegenprestaties slaagde ze erin, gesteund door een rijke fantasie, industriëlen en notabelen om haar vinger te winden. Ze at op hun kosten, logies werd door hen verzorgd, vervoer vormde zelden een probleem, korte vakanties werden haar in de schoot geworpen. Toch werd het geldgebrek nijpend. Ze leefde zuinig, maar een hotelrekening in Helsinki begon op te lopen. Aanmaningen omzeilde ze met uitvluchten, haar geld moest op een verkeerde rekening zijn gestort. Ze schreef zich elders in onder een andere naam, wist wat te lenen, maar uiteindelijk nam de politie haar pas in.

Weer trof ze een metgezel die zich over haar ontfermde, een Fin die naar Lapland reisde. Na een avontuurlijke en zware tocht - betrouwbare kaarten waren er nog niet, het gebied was nauwelijks ontsloten - belandde Petronella boven de poolcirkel in het afgelegen riviergebied waar naar goud werd gezocht. Op slag won ze de harten van de mannen. In ruil voor onderdak verrichtte ze huishoudelijk werk, ze waste en verstelde kleren en had vrede met het primitieve bestaan.

Zo kort na de oorlog waren in Finland veiligheidsagenten van de Suopo nog steeds op zoek naar 'buitenlandse agenten'. Petronella's aanwezigheid lekte uit, ze werd aangehouden op verdenking van spionage, maar in Helsinki kwam aan het licht dat ze slechts schulden had. Tot verdriet van de goudzoekers werd ze voor vijf jaar uitgewezen. Vermoedelijk is ze nooit meer teruggeweest; over haar verdere leven is weinig bekend. Een overlijdensbericht bleek niet te verifiëren. Volgens vertaler Arnold H. Pieterse blijft zij 'de schoonheid, martelares en goede fee van de goudvelden'.