Pepijn Schonenveld: 'Mensen moeten zich afvragen waaróm ze zo boos zijn'

Laten we beginnen met het voorpaginanieuws van vandaag. Het vreemdelingenbeleid wordt gewijzigd met als doel minder asielzoekers achter de tralies en een betere behandeling voor wie toch opgesloten wordt. Goed idee?
'Ik heb de afgelopen tijd door persoonlijke omstandigheden onder een steen geleefd, maar heb wel meegekregen dat er veel te doen is geweest rond het Nederlandse vreemdelingenbeleid. Dat vraagstuk rond het strafbaar stellen van illegaliteit was zo'n moeilijke kwestie. Je bent ergens illegaal, maar ja, je moet wel hulp krijgen. Dat de mensen die hier nu illegaal zijn humaner worden behandeld kan ik natuurlijk alleen maar toejuichen.'

Winst voor de PvdA?
'Allemaal onderdeel van dat politieke spel. Pure partijpolitiek. En dat mag ook, dat hoort bij een democratie. In de brief die Poetin gisteren in The New York Times publiceerde had hij het ook over democratie, om te lachen. Maar wij hebben het hier wel, en daar horen dit soort onderhandelingen bij. Want de VVD komt hiermee inderdaad de PvdA tegemoet en de VVD krijgt hier straks ook weer iets voor terug.'

Staatssecretaris Teeven laat wel weten dat er een zwaarder regime komt voor de overlastgevers die bewaarders spugen en slaan. Ruilmiddel in een ruilmiddel?
'Goed gezegd. Shit, jammer dat dat niet mijn quote is. En inderdaad, zo werkt de democratie nou eenmaal. Daar horen onderhandelingen bij. En ook dit soort ruilmiddelen. Het is van alle bestuursvormen de minste slechte. Maar dat harder straffen vind ik onzin. Onderzoek op onderzoek wijst uit dat het helemaal geen zin heeft om harder te straffen. Symboolpolitiek. Spelen op het sentiment.'

In India zijn vier mannen die vorig jaar betrokken waren bij de gewelddadige verkrachting met dodelijke afloop veroordeeld tot de doorstraf door ophanging...
'Door ophanging? Ik ben sowieso tegen de doodstraf, hoe gruwelijk verkrachting ook is. Tja, hm, wat moet ik hier verder over zeggen. Ze worden toch niet op een soort van pleintje publiekelijk verhangen om het volk koest te houden?'

Dat weet ik eerlijk gezegd niet. Lijkt me niet eigenlijk.
'Dat zou pas namelijk pas echt middeleeuws zijn. Zo'n publiekelijk executie met een publiek uitzinnige van woede dat krijgt wat het wil: de doodstraf voor verkrachters.'

Er is meer gebeurd vandaag. In Duitsland is er met enige verontwaardiging gereageerd op de cover van het Magazine van de Süddeutsche Zeitung. Daar staat Peer Steinbrück, Merkels belangrijkste uitdager, met een middelvinger 'stinkefinger' op de cover. Moet kunnen in 2013?
'Om te beginnen is het niet zo netjes hè, voor een volksvertegenwoordiger? Het is wel herkenbaar. Hoe ouder je wordt, hoe bozer en cynischer je wordt. Langzaam verliezen we de openheid van het jongetje. Als we die combineren met de wijsheid van de meneer, is zo'n middelvinger helemaal niet nodig. En natuurlijk moet zo'n middelvinger kunnen. Maar wil je je laten leiden door die boosheid? Daar ben ik nu een show over aan het schrijven: Meneer Jongetje.'

Waar gaat het over?
'De persoonlijke omstandigheden waar ik het in het begin over had, gaan over de dood van mijn vader. Daar kun je heel boos en verongelijkt over doen en verbitterd van worden. De artsen of andere mensen de schuld geven. Maar je kunt er ook voor kiezen om er mee te leven, het te accepteren. Een moeilijke weg, maar wel een weg waar je voor moet vechten, vind ik. Over dat gevecht gaat de voorstelling'

En zo'n middelvinger is toegeven aan die boosheid?
'Mensen zijn teleurgesteld en boos. Alleen weten ze meestal niet waarom. Daar speelt zo'n politicus met zijn middelvinger op in. Maar de mensen zouden zich vooral moeten afvragen waaróm ze zo boos zijn.'

De Heilig Hartschool in het Overijsselse Lemelerveld heeft het gebouw in de zomervakantie laten schoonmaken door een plaatselijke wichelroedeloper. Goed idee?
'Haha, wat zeg je? Een wichelroedeloper. Tja, pffff. Wat hebben ze daar voor betaald?'

De factuur is nog niet verstuurd. Maar het heeft wel geholpen.
'Ik geloof heel erg in de wetenschap, maar als zo'n placebo-effect ook werkt dan ben ik er denk ik niet op tegen. Maar ze hadden beter in therapie kunnen gaan ofzo.'

Ze zouden last hebben van elektromagnetische straling van de nieuwe elektronische borden.
'Dan kunnen ze gewoon beter terug naar de krijtborden. Ik was laatste bij mijn oude middelbare school in Apeldoorn, daar hadden ze ook allemaal van die schermen. Die kinderen hebben al zo veel input, geef je ze ook nog van dat soort borden. Terug naar het stoffige krijtbord. Het geluid van krassende nagels op een schoolbord hoort er ook gewoon een beetje bij.'

Om af te sluiten dan. Alex van Wamerdams Borgman is geselecteerd om names Nederland te worden ingezonden naar de Academy Awards. Heb je de film al gezien?
'Nee, moet ik eerlijk bekennen. Maar wel te gek! Zou een mooie waardering zijn voor Alex. Ik heb nog nooit met hem gewerkt, maar wel voor Orkater gespeeld (theatergezelschap van Van Warmerdam, red.). Hij verdient deze aandacht. Een van Nederlands beste filmmakers. Ik zou graag een keer een film met hem maken.'

Laten we met die open sollicitatie afsluiten.
'Goed idee.'