Overwinning voor Corbyn: Labour blijft ‘neutrale’ Brexit-koers volgen

To Remain or not to Remain? Deze vraag stond centraal op de derde dag van het vijfdaagse partijcongres in Brighton. De honderden afgevaardigden konden stemmen over twee moties die haaks op elkaar stonden. ‘Composit 13’ stelde voor om bij een nieuwe EU-referendum campagne te gaan voeren voor het EU-lidmaatschap. Vooral leden uit Zuid-Engeland bleken hiervoor te zijn. ‘Composit 14’ was het door Corbyn gesteunde voorstel van het partijbestuur om nog even te wachten met het nemen van deze fundamentele beslissing.

De meeste fractie- en gewone leden van de oppositiepartij zijn EU-gezind. Probleem is dat veel stemmers in met name Midden- en Noord-Engeland dat niet zijn. Ook de 70-jarige leider heeft een groot deel van zijn politieke bestaan campagne gevoerd tegen het Europese eenwordingsproject. Inmiddels heeft de partij hem zover gekregen dat hij akkoord is met een nieuw referendum, maar Corbyn wil neutraal blijven. Zijn steun gaat uit naar het alternatieve Brexit-akkoord dat hij, zodra hij aan de macht is, denkt te kunnen sluiten met Brussel.

Corbyn is duidelijk niet van plan om zijn eurosceptische principes te verloochenen, noch kiezers uit de arbeidersklasse die voor Brexit hebben gestemd. Labour positioneert zich nu in het midden van het Brexit-debat. Vorige week besloten de Liberaal-democraten tijdens hun congres verderop aan de zuidkust in Bournemouth om de uitslag van het Brexit-referendum te negeren en de Britten binnen de EU te houden. Op hun beurt zullen de Conservatieven zich in Manchester profileren als de echte Brexit-partij, daarmee wind uit de zeilen nemend van Nigel Farage.

Probleem voor Labour dat Brexit-debat dermate gepolariseerd is dat het stil is geworden op het politieke middenveld. In de peilingen staat de partij nu op slechts 22 procent van de stemmen. Corbyn waakt ervoor om in de val te lopen die Boris Johnson heeft uitgezet. De premier hoopt dat Labour een echte Remain-partij wordt, waardoor de Remain-stem wordt gespleten. Voor Corbyn kan het op termijn lucratief zijn om zich zoveel mogelijk op de vlakte te houden. Hij krijgt bij deze strategie de steun van de machtige en invloedrijke vakbondsbaas Len McCluskey.

In hogere zin gaat het Brexit-debat binnen Labour niet over Brexit, maar over de positie van Corbyn, een positie die voortdurend onder druk staat. EU-gezinde fractiegenoten proberen hun eigen koers te varen en de leider waar mogelijk te negeren. Volgens de Corbynista’s is vice-partijleider Tom Watson het kwade genie achter deze ondermijning. Het congres ging daarom van start met een poging van Momentum, de invloedrijke beweging achter de leider, om de functie van Watson op te heffen, een truc uit het marxistische handboek. Deze geplande motie werd na oproer ingetrokken.

Deze storm was nog niet voorbij of The Sunday Times meldde dat Andrew Fisher het voor gezien houdt, Corbyn's beleidsadviseur en auteur van het manifest voor de verkiezingen van 2017. De voormalige communist klaagde over ‘het gebrek aan professionalisme, competentie en menselijk fatsoen’ in de top van de partij. Dit werd gezien als een aanval op Corbyn’s luitenant Seumas Milne, de meest eurosceptische van alle topfiguren binnen Labour. ‘Ik heb er niet langer vertrouwen in dat we gaan zegevieren,’ liet Fisher zijn baas weten.

Het zag er netelig uit voor Corbyn, maar maandag kwam de omslag. Momentum had haar leden geadviseerd om de partijleiding te steunen tijdens de twee cruciale stemmingen, die tot woede van de EU-gezinden werden gehouden middels het opsteken van handen in plaats van het invullen van stemkaartjes. Gaandeweg de stemverklaringen werd duidelijk dat de liefde voor Corbyn groter is dan de afkeer van Brexit.

_{Als het over Rusland gaat, dan gaat het bijna altijd over één Rus: Vladimir Poetin. Correspondent Tom Vennink maakt in de videoreeks Generatie Poetin kennis met ambitieuze jongeren die zijn opgegroeid onder zijn bewind. ‘Het is beter om van een afstandje naar dat gekkenhuis te kijken.’}