Nieuws
Overijssel weigert kabinetsbeleid stikstof uit te voeren tenzij er miljarden bijkomen
De provincie Overijssel dreigt haar medewerking aan het landelijk stikstofbeleid te staken tenzij het kabinet met miljarden euro’s extra over de brug komt. Ook wil de provincie (veel) meer tijd nemen voor het verlagen van de stikstofemissies dan het kabinet zich heeft voorgenomen.
Dit staat in een provinciaal plan dat Overijssel woensdagmiddag bekendmaakte. Het Overijsselse provinciebestuur gooit hiermee de kont tegen de krib en zegt in feite dat het de huidige kabinetsplannen niet gaat uitvoeren. Die moeten wat Overijssel betreft dus worden aangepast. Tot compromissen is Overijssel vooralsnog niet bereid. ‘Het is alles of niets’, zegt een provinciewoordvoerder. ‘Dit is gewoon wat we nodig hebben om onze plannen goed uit te voeren.’
De provincie eist dat het Rijk ongeveer 5 miljard euro uittrekt voor de landbouwtransitie in Overijssel. Op de rijksbegroting is vooralsnog 24,3 miljard euro voor de stikstofplannen gereserveerd, maar dat geld moet over alle twaalf provincies worden verdeeld. Nu Overijssel een transitiebudget van 5 miljard euro opeist, zullen de andere provincies daar niet bij willen achterblijven. Het kabinet zal dus tientallen miljarden euro's extra moeten vinden om aan de eisen van de provincies tegemoet te komen.
Overijssel distantieert zich ook van het strakke tijdschema dat minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) de provincies heeft opgelegd. In het coalitieakkoord hebben VVD, CDA, ChristenUnie en D66 afgesproken dat het landelijke stikstofreductiedoel (74 procent van de bedreigde natuurgebieden onder de maximale stikstofnorm) uiterlijk in 2030 behaald moet zijn.
Gedeputeerde Staten van Overijssel behouden zich nu nadrukkelijk het recht voor die termijn (fors) te overschrijden. De provincie stelt dat het cruciaal is voor het draagvlak onder de boeren om voldoende tijd te nemen om iedereen mee te krijgen. Overijssel schat in dat de benodigde landbouwtransitie tot na 2035 in beslag zal nemen.
Provinciale variant
De oostelijke provincie is de eerste van de twaalf die een ‘Provinciaal Programma Landelijk Gebied’ presenteert, de provinciale variant van het nationale programma van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Voor 1 juli dit jaar moeten alle provincies redelijk gedetailleerde gebiedsplannen hebben opgesteld waarin ze aangeven hoe ze niet alleen de stikstofdoelen gaan halen, maar ook de waterkwaliteit gaan verbeteren. Vertegenwoordigers van de provincies vertelden voor het kerstreces al in de Tweede Kamer dat het zeer moeilijk zou worden die juli-deadline te halen.
Overijssel eist ook nog dat het kabinet heel snel een oplossing biedt voor de PAS-melders. Dat zijn onder anderen veehouders en biomassacentrales die tussen 2015 en 2019 geen natuurvergunning aanvroegen voor bedrijfsuitbreidingen, omdat dit toen niet vereist was. De Raad van State heeft sindsdien echter geoordeeld dat zij wel degelijk zo’n vergunning moeten aanvragen. Maar dat kan alleen als er stikstofruimte is, en die is er nu niet. Het kabinet wil die ruimte creëren door twee- tot drieduizend piekbelasters (veehouderijen en andere bedrijven die veel stikstof op natuurgebieden deponeren) uit te kopen.
Het lijkt erop dat Overijssel die oplossing niet accepteert, omdat het uitkopen van piekbelasters minimaal een jaar, maar waarschijnlijk langer duurt. Het probleem is alleen dat er geen andere oplossingen zijn: voor het verlenen van vergunningen aan PAS-melders is stikstofruimte nodig die niet snel op andere wijze gevonden kan worden. Het provinciebestuur van Overijssel wordt gevormd door een coalitie van VVD, CDA, ChristenUnie, PvdA en SGP.
Overijssel heeft het kabinet volkomen overvallen met zijn harde ultimatum. Het ministerie van LNV werd woensdag slechts zeer kort voordat het persbericht werd gestuurd geïnformeerd.
