Overgangspremier Dini moet orde op zaken gaan stellen in Italië

VOOR iemand die alles heeft wat zijn hartje begeert, was het onzinnig, die grote rancune. Toch heeft Dini het nooit kunnen verkroppen dat hij in 1993 werd gepasseerd voor de opvolging van Azeglio Ciampi als president van de Italiaanse centrale bank.

Zijn eerste wraak was zoet: zijn benoeming in mei vorig jaar tot Berlusconi's minister van de Schatkist. En zijn tweede nog zoeter: de aanwijzing gisteren tot kabinetsformateur. Ook al heeft die plaatsgevonden op vrijdag de dertiende.

De 63-jarige Dini is zeker niet moeders mooiste. Lijkbleek gezicht, wallen onder de ogen, sterk kalend hoofd, enorme bovenlip, weke kin. En bijna altijd in een triest donker pak gestoken. Maar je hoeft niet mooi te zijn om rijk te worden. Over het echtpaar Dini wordt gezegd dat zij het geld heeft en dat hij het beheert.

In 1985 trouwde de lelijke weduwnaar Lamberto Dini met de mooie weduwe Donatella Zingone. Die was dank zij haar man, een ondernemer die in Costa Rica fortuin had gemaakt, schatrijk geworden. Met haar zakenimperium en zijn relaties in de financiële wereld is het echtpaar het middelpunt in de mondaine salons.

Om de reputatie van een kundige conservatieve econoom te krijgen, heeft Dini hard geleerd. Na zijn afstuderen in de economie in zijn geboortestad Florence vertrok hij met een studiebeurs naar de Verenigde Staten om zich daar verder te bekwamen in de economie.

De jonge geleerde werd in 1959 aangenomen bij het Internationale Monetaire Fonds in Washington, waar hij het bracht tot uitvoerend directeur. Hij raakte bekend als een harde onderhandelaar, zoals de afgelopen herfst de vakbonden hebben gemerkt in de onderhandelingen over de door hem bedachte pensioeningreep. Aan zijn Amerikaanse periode heeft Dini een uitgebreide kennissenkring overgehouden in de internationale financiële wereld.

In 1969 keerde Dini terug naar het vaderland om te gaan werken bij de Banca d'Italia, de centrale bank. Tien jaar later was hij opgeklommen tot de op één na hoogste post: die van directeur-generaal. Zelf bleek hij niet het model van de bovenpartijdige technocraten waarmee hij nu zijn kabinet wil bevolken. Zijn politieke beschermheren waren geen kleine jongens: eerst de christen-democratische leider Andreotti, daarna de socialistische voorman Craxi. Het puikje dus van de nomenklatoera. Sinds hij minister is, voelt Dini zich het meest thuis bij de opgelapte neofascistische partij Nationale Alliantie.

Juist zijn politieke connecties werden hem fataal toen er in 1993 een opvolger moest komen van bankpresident Ciampi, die premier was geworden. Dini kwam als tweede man daarvoor als eerste in aanmerking. Maar iemand die zulke nauwe banden had gehad met de oude gecompromitteerde politici, leek niet de ideale figuur om de centrale bank te gaan leiden.

Daarom werd Dini gepasseerd en werd de derde man, Antonio Fazio, tot president benoemd. Dini heeft het Ciampi en Fazio nooit vergeven. Met Fazio praat hij niet meer, ook al zitten ze in dezelfde kamer. Als minister van Berlusconi heeft Dini verdacht weinig gedaan tegen de pogingen van vooral de neofascisten om de onafhankelijkheid van de centrale bank aan te tasten en haar te onderwerpen aan de regering.

Dini is nu dezelfde weg als Ciampi gegaan. Net als in 1993 heeft president Scalfaro ook in deze tijd van nood als kabinetsformateur iemand aangewezen die van het geld zijn beroep heeft gemaakt. De overgangspremier Ciampi heeft zich uitstekend van zijn taak gekweten. Hij geldt als een van de beste naoorlogse premiers.

Ook Dini wordt, als hij het vertrouwen krijgt van het parlement, een overgangspremier die financiële orde op zaken moet stellen. Maar hij is niet de bovenpartijdige figuur die Ciampi was. Niet voor niets accepteerde hij een protefeuille in de regering-Berlusconi. En hij heeft pas nog gezegd dat hij alleen premier wilde worden als hij de steun had van Berlusconi. Vandaar dat de aftredende premier niet wanhopig is over zijn politieke toekomst. Want hij verwacht dat Dini de overgangsperiode zal vullen tussen Berlusconi I en Berlusconi II.

Jan van der Putten