Over een belangrijke belofte van het kabinet zwijgt de begroting

KIM VAN KEKEN

Voor Geert Wilders was het tegengaan van 'de massa-immigratie' het thema voor de verkiezingscampagne in 2010. De PVV won fors: van 9 naar 24 Kamerzetels. Niet voor niets houdt de gedoogpartij 'nauwlettend in de gaten' of het kabinet 'de massa-immigratie halveert'.

Alleen zijn migratiecijfers, laat staan prognoses, lastig. Dat werd al duidelijk in de formatie. Een ambtelijk stuk, opgesteld tijdens de formatie, meldt dat de immigratie met 5, hooguit 15 procent, daalt als er negen nieuwe maatregelen worden ingevoerd. Een grove schatting, want volgens dat stuk is het onmogelijk te berekenen welk effect een maatregel heeft.

Een natuurramp of oorlog kan snel leiden tot meer asielzoekers. Veel strengere maatregelen die Nederland wil (zoals een leeftijdsgrens van 24 jaar bij gezinshereniging) kunnen niet volgens de Europese richtlijnen. En die regels veranderen duurt lang.

Bovendien: Nederland heeft de laatste jaren al veel maatregelen doorgevoerd. De lichte daling van gezinsmigranten in 2010 komt door ouder beleid. Veel strenger kan bijna niet. Althans, niet via de internationale richtlijnen.

De PVV legde zich niet neer bij die conclusie. De partij sprak in september 2010, tijdens de formatie, met de ambtenaren van het ministerie van Justitie. Achter gesloten deuren: de besproken berekeningen zijn niet openbaar. Ze overtuigden Wilders. Hij zette zijn handtekening onder het gedoogakkoord en de 18 miljard euro aan bezuinigingen.

Wilders verwacht daar een streng vreemdelingenbeleid voor terug. Bij de regeringsverklaring zei hij uit te gaan van een halvering van het aantal niet-westerse immigranten. Hoe verder het kabinet van die 50 procent afkomt, 'hoe ongemakkelijker' het wordt, dreigde hij. Premier Rutte zegt dat die halvering 'heel wel' mogelijk is, maar houdt het op 'een substantiële' daling.

Over de term 'substantieel' valt te twisten, over de term daling echter niet. Tot nu toe zijn er geen signalen dat het immigratiedoel wordt bereikt. De oppositie heeft meermalen verzocht om de berekeningen openbaar te maken. Dat gebeurde niet. De PVV blokkeerde ook het verzoek van de oppositie om te praten met de ambtenaren die de berekeningen maakte.

Maar in de begroting is voor het eerst te zien dat het ministerie zelf nog geen rekening houdt met een daling. In 2012 worden 27.200 reguliere verblijfsvergunningen verstrekt; in 2016 nog steeds.

Jaarlijks komen er 15 duizend asielzoekers bij. Minister Gerd Leers (Immigratie en Asiel) zet fors in op terugkeer, de helft van de vreemdelingen vertrekt 'zonder toezicht': dus bestemming onbekend.

Begrotingen zijn prognoses. Elk jaar maken de ministeries bekend wat zij verwachten van hun beleid. Dat varieert van '5 procent' minder administratieve lasten in 2012, tot aan de pakkans bij overvallen vergroten tot 40 procent in 2015. Opvallend genoeg worden over een van de belangrijkste pijlers van dit kabinet, het immigratiebeleid, geen voorspellingen gedaan.

Leers durft die prognoses niet te maken en erkent daarmee dat harde voorspellingen over het aantal immigranten onmogelijk is.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden