Nieuwsregistratie levenloos geboren

Ouders kunnen levenloos geboren kindje laten opnemen in bevolkingsregister: ‘Dat was de erkenning die we zochten’

Dankzij een wetswijziging kunnen doodgeboren kinderen sinds maandag worden ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Een emotioneel moment voor de ouders.

Marieke de Ruiter
Nancy Khallady met haar 15-jarige dochter. 
 Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant
Nancy Khallady met haar 15-jarige dochter.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

‘Ik heb geen oog dichtgedaan.’ Nancy Khallady kijkt gespannen naar het afsprakenscherm in de wachtkamer van het gemeentehuis in Lelystad. Tussen haar duim en wijsvinger klemt ze een bonnetje met haar volgnummer: A453. ‘Gekozen product: Verzoek registratie levenloos geboren,’ staat eronder. Het is de nieuwste optie in het afsprakensysteem van het gemeentehuis. Sinds maandagochtend 09.00 uur kunnen ouders van doodgeborenen er terecht om hun kind te laten registreren in de Basisregistratie Personen (BRP).

‘Ik heb hier al die tijd op gewacht,’ zegt Khallady. Samen met haar man Adil laat ze vandaag dochter Soraya inschrijven bij de gemeente. Het meisje is op 23 juni 2011 geboren en gestorven. Ze werd twintig weken en zes dagen. Emotioneel gezien was ze de afgelopen acht jaar onlosmakelijk verbonden met het gezin, formeel niet. Van Soraya’s geboorte werd nooit aangifte gedaan, anders dan haar twee broers en zussen kwam ze niet voor in de overheidssystemen. Een wit mapje met foto’s en een doktersverklaring was het enige tastbare bewijs van haar bestaan. ‘We waren op papier niet compleet,’ zegt de Lelystadse.

Daar komt vandaag, met terugwerkende kracht, verandering in. Bij loket 12, achter een gesloten glazen deur, nemen Adil en Nancy plaats tegenover twee ambtenaren. ‘Jullie zijn de tweede vandaag,’ glimlacht een van hen. De inschrijving lijkt een doorsnee formaliteit, zoals het registreren van een huwelijk of het aanvragen van een vergunning, maar dan zwaarder beladen.

Akte van geboorte

Op het formulier ‘akte van geboorte (levenloos)’ vullen Nancy en Adil in tweevoud de gegevens van Soraya in. Ze geven hun paspoorten af en zetten beiden een krabbel voordat ze de formulieren terug over tafel schuiven. De ambtenaren kijken afwisselend op het computerscherm en naar de formulieren, lopen dan even naar achteren voor overleg. ‘Het is voor ons ook even wennen.’

Als het tweetal het loket verlaat, dept Nancy haar ogen droog met haar sjaal. ‘Ik heb mezelf zo voorgenomen om niet te huilen.’ Ze zit hier vandaag met gemengde gevoelens. Enerzijds is er opluchting, ‘maar het haalt ook herinneringen naar boven die je eigenlijk achter je wilt laten.’ De herinneringen zijn aan die zomerdag in juni 2011. Toen het echtpaar Khallady het ziekenhuis in Lelystad bezocht voor wat een standaard 20-wekenecho had moeten zijn.

Toen de dokter met de echograaf over Nancy’s buik ging, bleef het stil. Geen hartslag. Er werden collega’s bijgehaald, het apparaat werd wat heen en weer geschoven op de buik. Maar het hartje klopte niet. Omdat het leven van Nancy gevaar liep, werd de bevalling ingeleid. Om 21.05 uur werd Soraya geboren. Ze was toen al overleden.

Vijf, niet vier kinderen

Adil had vrede met het verlies. ‘Allah geeft en Allah neemt, wij beslissen daar niet over’, vindt hij. Voor Nancy lag dat anders. ‘Ik kon geen rust vinden. Mensen zeggen: je hebt vier mooie kinderen waar maak je je druk om? Maar dat is niet waar, ik heb er vijf.’ Dat die vijfde voor de wet niet bestond, maakte het voor Nancy moeilijk om het af te sluiten. ‘Alsof Soraya er niet is geweest.’

Via de Facebookpagina ‘Wij BRP’ kwam ze in contact met ouders die, net als zij, een kind bij de geboorte hadden verloren. Ze vond er steun en erkenning. Via de pagina hoorde ze ook over de petitie ‘Ik wil ook in het BRP!’ die over het onderwerp was aangeboden aan de Tweede Kamer. ‘Dat was de erkenning die ik zocht.’

Nancy hoopt dat deze formaliteit haar helpt om het verdriet een plekje te geven. ‘Nu kan iedereen zien: er zijn er meer. Ik heb vier kinderen bij me en ik heb eentje boven op mij wachten.’ Als de ambtenaren terugkomen met een kopie van de geboorteverklaring, lopen de tranen onverhoopt toch over Nancy’s wangen. ’Eindelijk is mijn meisje bij ons.’

De weg naar erkenning

Door een wetswijziging in het Besluit basisregistratie personen kunnen ouders sinds maandagochtend hun doodgeboren kind laten opnemen in de Basisregistratie Personen. Voorheen kregen zij geen geboorteakte maar een ‘akte van levenloos geboren kind’. Hierdoor stonden deze kinderen niet in overheidssystemen zoals mijnoverheid.nl. Nu kunnen ouders, ook met terugwerkende kracht, een akte van geboorte aanvragen bij hun gemeente. De wet is een initiatief van Natasja Geyteman. In 2007 kwam haar dochter Jolie na veertig weken zwangerschap dood ter wereld. Toen ze twee jaar later een paspoort voor haar zoontje aanvroeg, ontdekte ze dat Jolie volgens de overheidssystemen niet bestond. ‘Een extra klap in mijn gezicht,’ herinnert Geyteman zich. In 2012 startte ze de Facebookpagina ‘Wij BRP’ om andere ouders van doodgeborenen bewust te maken van de ontbrekende registratie. Er kwam in hetzelfde jaar ook een petitie, maar die haalde niets uit. In 2015 probeerde de Katwijkse het opnieuw, gesteund door onder meer Parool-columnist Roos Schlikker. Met succes: ze verzamelde 82 duizend handtekeningen. Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk nam ze in ontvangst. De Tweede Kamer stemde in juli 2017 unaniem voor een wetswijziging, op 18 december 2018 volgde de Eerste Kamer, tevens unaniem. Het verwondert Geyteman nog steeds: ‘In een land waar partijen lijnrecht tegenover elkaar staan is er op dit punt eensgezindheid. Omdat iedereen, van staatssecretaris tot burger, ons snapt.’

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden