Oud-bewaker Auschwitz krijgt schadevergoeding

De Duitse overheid keert een schadeloosstelling van 5.350 euro uit aan Hans Lipschis, oud-bewaker van concentratiekamp Auschwitz. Lipschis zat zeven maanden in voorarrest, maar de rechtbank in Ellwangen oordeelde eind februari dat hij dement is en niet kan worden berecht. Dus krijgt Lipschis 25 euro compensatie voor elke dag dat hij in hechtenis heeft gezeten.

VAN ONZE BUITENLANDREDACTIE

AMSTERDAM - De van oorsprong Litouwse Lipschis is aangeklaagd voor 'medeplichtigheid aan moord met voorbedachten rade' op meer dan tienduizend gevangenen, onder wie vierduizend Nederlanders. Daarop staat in Duitsland levenslang.

Volgens de aanklager werkte de Litouwer tussen oktober 1941 en zomer 1943 in het voorportaal van de hel. Op het perron van het vernietigingskamp zou hij gevangenen die nog fit genoeg waren om te werken, hebben gescheiden van degenen die meteen naar de gaskamers werden gestuurd. Lipschis zou dit werk zeker bij twaalf transporten met West-Europese, voornamelijk Joodse, gevangenen hebben uitgevoerd.

De laatste jaren is er sprake van een golf aan processen tegen hoogbejaarde kampbewakers. De bekendste onder hen was de Oekraïner John Demjanjuk. In januari werd de Nederlandse SS'er Siert Bruins vrijgesproken.

Critici, onder wie de Nederlandse historicus Frits Rüter, spreken schande van de jacht op de laatste nog levende kampbewakers. In hun ogen heeft de Duitse justitie decennialang toegekeken hoe de grootste schurken van het nationaal-socialisme straffeloos hun oude dag uitzongen.

Lipschis kwam oorspronkelijk naar Duitsland als bakkersleerling. Hij koos al snel voor een carrière bij de SS. In een interview beweerde hij een paar jaar geleden dat hij in Auschwitz enkel als kok heeft gewerkt, zonder de gaskamers van dichtbij te hebben gezien.

Zijn advocaat, Achim Bächle, vindt dat zeventig jaar na dato, door gebrek aan levende getuigen, niet meer is vast te stellen of zijn cliënt daadwerkelijk medeplichtig is geweest aan moord.

Na de oorlog vluchtte Lipschis naar de Verenigde Staten, waar nazi-jagers in 1981 zijn identiteit onthulden. Hij moest terugkeren naar Duitsland. Hoewel de Duitse autoriteiten wisten wie Lipschis was, leidde hij een ongestoord leven in de deelstaat Baden-Württemberg, tot hij in mei vorig jaar in zijn appartement werd gearresteerd.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden