'Orderniveau van voor de crisis is voor DAF Trucks haalbaar'

Metaalbewerkers, heftruckchauffeurs, lassers, maar ook accountants, inkopers en productontwikkelaars, allemaal zijn ze weer welkom. DAF Trucks is naarstig op zoek naar ex-werknemers. Waar de truckmarkt een jaar geleden in het slop zat omdat wereldwijd de vraag naar vrachtwagens was ingestort, laat die markt nu tekenen van herstel zien.

'De productie is deze maand opgeschroefd naar 136 trucks per dag, bijna een verdrievoudiging ten opzichte van ruim een jaar geleden', zegt Harrie Schippers (48), sinds april president-directeur van DAF Trucks. De geboren Veldhovenaar werkt al een kwarteeuw binnen het bedrijf in allerlei hoedanigheden en zwaait er nu de scepter over.

Waar zijn voorganger Aad Goudriaan in de laatste twee jaar vooral zijn hoofd moest breken over een ingestorte markt, fabrieken waar nauwelijks geproduceerd werd, frustraties bij werknemers en een klagende ondernemingsraad, gaat het Schippers voor de wind.

'Ondanks de economische tegenslagen is ons marktaandeel in Europa met bijna 2 procent gestegen naar 15,8 procent. Tot het tweede kwartaal van dit jaar was DAF de nummer twee van Europa, helaas zijn we begin september net ingehaald door MAN. Onze groei is vooral te danken aan hogere verkopen in Oost-Europese landen, zoals Tsjechië en Polen, maar ook in Spanje en Italië groeit het marktaandeel nog steeds. In veel Europese landen zijn we zelfs marktleider', verklaart Schippers, wiens bedrijf alleen in Groot-Brittannië marktaandeel verloor, maar daar nog steeds marktleider is.

Tijdens de crisis daalde het aantal personeelsleden bij DAF in Eindhoven van 5.650 naar ruim 4.000. Door de deeltijd-WW bleef het aantal gedwongen ontslagen beperkt tot zeventig en maakte DAF nog een miljoen euro winst in 2009. Alle werknemers met een tijdelijk contract en uitzendkrachten moesten hun biezen pakken. In totaal lagen de DAF-fabrieken vorig jaar bijna honderd dagen stil, in het eerste kwartaal van 2010 zeventien.

'Sindsdien produceren we weer elke dag', aldus Schippers. 'Na de zomervakantie voerden we de productie zelfs op waardoor weer vijfhonderd man extra personeel nodig was.'

De prognose is dat de Europese truckmarkt in het zware segment volgend jaar groeit van 175 duizend naar zo'n 220 duizend trucks. De Eindhovense truckfabrikant heeft daardoor waarschijnlijk nog meer personeel nodig. Schippers: 'Door de deeltijd-WW zijn we onze expertise niet kwijtgeraakt.'

Een deel van de eerste vijfhonderd krachten waren eerder ontslagen werknemers. Schippers: 'Niet iedereen wilde terugkomen en velen hadden al een andere baan. Ik schat dat ongeveer 20 procent al eerder werkzaam was bij DAF.'

Volgens de ondernemingsraad is het DAF flink tegengevallen dat maar zo weinig werknemers terugkeerden na hun ontslag. De raad wijst op het afgenomen vertrouwen van ontslagen medewerkers en op het dreigende personeelstekort als de productie verder omhoog gaat. Sommige productontwikkelaars maken nu al verplicht ploegendiensten van 42 of 44 uur. Schippers: 'We zouden graag extra personeel inzetten, maar dit is een voorbeeld van een gebied waar gekwalificeerde medewerkers buitengewoon lastig te vinden zijn.'

Toch herkent Schippers zich niet in het geschetste beeld van de ondernemingsraad. Hij voorziet geen personeelsproblemen in de toekomst. Wel zegt hij dat DAF moeite heeft hoger opgeleid personeel te vinden. 'Nederland heeft weinig academici met een achtergrond in motorentechniek. Daarom verlegt DAF haar aandacht naar het buitenland om het juiste personeel te vinden.'

Omdat DAF meeademt met de markt en in goede tijden weer meer personeel nodig heeft, stelde de truckfabrikant een nieuwe HR-directeur aan om de stijgende vraag naar werknemers te faciliteren. Schippers benadrukt dat het achteraf altijd gemakkelijk praten is als er weer nieuwe medewerkers worden aangenomen. 'We moesten op dat moment roeien met de riemen die we hadden. Voor dergelijke situaties zijn geen draaiboeken beschikbaar.'

De nieuwe DAF-directeur zit ook in de raad van bestuur van moederbedrijf Paccar. Hij zegt dat de Amerikanen 'grootse groeiplannen' hebben met DAF. 'Tien jaar geleden was DAF verantwoordelijk voor 29 procent van hun omzet, nu is dat al meer dan eenderde. In de toekomst is 50 procent mogelijk. Binnen vijf jaar verwacht ik dat er een DAF-fabriek in Brazilië staat. Paccar wil dat wij daar de markt gaan bespelen omdat onze trucks aan de daar gestelde eisen voldoen. Daarnaast gaan we ons meer focussen op de markt in Rusland, waar ons marktaandeel van 0,5 procent te verwaarlozen is.'

Of de werkgelegenheid in Zuidoost Brabant hiervan zal profiteren, is voor Schippers overduidelijk. 'In Rusland openen we nog geen eigen fabriek, maar wel een vestiging die vanuit Eindhoven bediend kan worden. De trucks die in Brazilië verkocht worden, zullen niet in Eindhoven worden geproduceerd. Daarvoor zijn de transportkosten te hoog en bovendien krijgen we dan te maken met hoge invoerrechten.'

Tevens geven de Brazilianen subsidie als er meer dan 60 procent in het land zelf wordt geproduceerd. Schippers sluit niet uit dat er componenten voor de Zuid-Amerikaanse markt in Eindhoven geproduceerd worden.

De toekomstige groei van DAF lijkt volgens Schippers gegarandeerd. Hij oogt zelfverzekerd over de ontwikkelingen van DAF en noemt het historisch hoge orderniveau van voor de crisis, toen er 235 trucks per dag van de band rolden, zelfs haalbaar.

'Alleen niet op korte termijn en misschien ook niet in Europa. Maar dan is het een kwestie van trucks verkopen in de opkomende economieën.'

1962

Geboren in Veldhoven

1986

Masters degree Universiteit van Tilburg in Business Economics

2007

Stanford University Executive Program

1986-1989

Controller DAF Engine plant

1989-1991

Planning and analyses DAF Operations

1991-1994

Management accounting marketing/sales DAF

1994-1999

Business economics department, DAF

1999

Assistent division controller Kenworth Truck Company

1999-2003

Director group control DAF

2003

Operation controller Paccar Inc

2003-2010

Director finance DAF, member of the board

2010

President DAF Trucks

DAF is niet het enige bedrijf dat kampt met personeelstekorten terwijl het vorig jaar nog medewerkers in de deeltijd-WW had. Ook concurrent Scania, met vestigingen in Breda en Zwolle, neemt weer op grote schaal mensen aan. In 2008 had het bedrijf haast geen tijdelijke medewerkers meer in dienst en werd voor 1.100 vaste medewerkers deeltijd-WW aangevraagd. Chipmachineproducent ASML adverteert intussen met paginagrote personeelsadvertenties in landelijke dagbladen. Onderzoekers van ASML vallen tijdelijk in op de productieafdeling en de fabrieksmedewerkers is in oktober al te verstaan gegeven dat zij tijdens de kerstvakantie zullen moeten doorwerken. In de metaalindustrie trekt de arbeidsmarkt ook weer aan. VDL, dat halffabricaten produceert, heeft inmiddels al weer honderden flexwerkers ingehuurd. Metaalbedrijf Alutech uit Katwijk, dat de omzet door de crisis zag decimeren, trekt ook weer uitzendkrachten aan en heeft inmiddels geen medewerkers meer in de deeltijd-WW.