Op stickervoeten de toekomst in

Over vijftien tot twintig jaar is duurzaamheid een vereiste en wonen we in gebouwen met ‘levende’ muren. Als een huid met poriën zullen die muren licht, lucht en water opvangen, zuiveren en in gepaste doses naar binnen laten. Menselijke uitwerpselen worden omgezet in biogassen, waarmee water en lucht opgewarmd zullen worden. Tenminste, dat vermoedt Philips Design, een afdeling van de Nederlandse elektronicagigant die zich bezighoudt met de verre toekomst, bij het begin van de zesde Dutch Design Week.

Op de vierde verdieping van de Eindhovense Witte Dame speuren 450 onderzoekers permanent naar trends en ontwikkelingen die uiteindelijk tot nieuwe producten zouden kunnen leiden. ‘Er werken hier technici, maar ook sociologen, antropologen, architecten en psychologen’, zegt body architect Lucy McRae, die zelf een achtergrond in de mode heeft.

‘Technologie wordt onzichtbaar in de toekomst. Er zullen geen dvd-schermen, verlengsnoeren of tv-schermen meer te zien zijn, alles wordt ingewerkt in de wand.’ In China, de focus van het duurzaam wonen-project van Philips, zullen tegen die tijd allicht tweehonderd nieuwe steden uit de grond gestampt worden, elk met een verwachte bevolking van meer dan een miljoen. ‘Een leefruimte van 40 m2 zou de norm kunnen worden.’

Zelf heeft McRae meegewerkt aan een ander project: Electronic Tattoo, over tatoeages van e-inkt die verschijnen en verdwijnen onder de huid van de drager, naargelang die wel of niet wordt aangeraakt en gestreeld. ‘Dit idee komt voort uit een ander idee van ons, de biotattoo. Die meet constant de hartslag, het zoutgehalte, de uitdrogingsgraad en bloeddruk van de drager. Hebben we net voorgesteld op een congres in Tokio.’

De Japanse, Taiwanese en Hongkongse journalisten in ons gezelschap noteren haar woorden ijverig op hun blocnotes. Niet dat Philips dit soort technologie al in huis heeft. ‘Het is geen sciencefiction. Maar we willen nu vooral horen wat mensen denken over nieuwe vormen van indirecte communicatie, zoals een tattoo die de aanrakingen van je geliefde volgt.’ Vandaar dat het bedrijf het flatgebouw met de levende wanden en de elektronische tatoeages op YouTube gezet heeft. McRae: ‘Negenduizend views binnen twee weken tijd, en overal gesignaleerd in de blogosfeer. Als we merken dat gebruikers enthousiast zijn, gaan we ook de bijbehorende technologie ontwikkelen.’

Een uur eerder, in de lift naar de vijfde verdieping, waar de afgestudeerden van de internationaal bekende Design Academy hun afstudeerprojecten tonen. Li Edelkoort, trendwatcher en voorzitster van de Design Academy, frunnikt aan het haar van een van haar Aziatische studenten. Dat haar is kort opgeschoren aan de zijkant van zijn hoofd, en bovenop langer en in een staartje naar achter gebonden. ‘Waarom doe je dat zo?’ vraagt Edelkoort, vermomd met een zwart vissershoedje. En: ‘Gebruik je haarverf? Is dit een nieuwe trend of zo?’

Trends voorspellen en erop inspelen, daar gaat het allemaal om bij design. Op de Design Academy zijn ontwerpen te zien die zó handig zijn dat je je afvraagt waarom het al niet langer bestaat.

Zoals het kofferkastje van Jan Willem Bosch, een trolley met laatjes die je, eenmaal op je bestemming, parkeert en als kast gebruikt. Nee, hij heeft nog geen producent. ‘Maar hopelijk ziet iemand er hier iets in.’ Of de voetstickers die Frieke Severs voor Nike ontwierp, afwasbare rubbertjes om veilig blootsvoets te kunnen sporten. En de Sunshade van Liane van Genugten, een parasol met zonnecellen die ‘s avonds als een schemerlamp kan worden gebruikt.

Van energiezuinige brommertjes tot breekscharen om beknelde autobestuurders te redden, designpoppetjes en een duurzame lijkwade: Dutch Design is hip. Dat leuke en handige vindingen niet opgepikt worden door de industrie lijkt onwaarschijnlijk, maar toch loopt het nog al te vaak mis, vindt Elies Lemkes, directeur van Brainport Eindhoven, het samenwerkingsverband tussen de stad, de kennisinstellingen en de high tech-bedrijven. ‘We bereiken de markt nog veel te weinig. Eenmaal per jaar zijn de afstudeerprojecten van de studenten te zien, maar dan valt het weer stil.’

Het Designhuis, een verbouwd gerechtsgebouw vlak naast het Van Abbemuseum, is een eerste stap in de goede richting. Het museum moet een permanent podium voor Nederlands design worden.

Op 12 november volgt stap twee: dan komt Creative Conversion voor het eerst samen, een verbond tussen de creatieve industrie, de techneuten en het bedrijfsleven. Lemkes: ‘Een ontwerper met een leuk idee of een bedrijf dat op zoek is naar een oplossing voor een bepaald probleem, kunnen er instappen en het voorleggen aan de andere partijen.’