Op reis door de plant

Het is het jaar 2052. Er dreigt een ecologische crisis. Alle planten gaan dood. En in de verste verten is geen wetenschapper te bekennen. U moet de wereld redden door een plant binnen te gaan, op zoek naar de reden dat alle planten doodgaan. Ondertussen komt er van alles op u af. Zoals een angstaanjagend beest met acht poten. Dat moet u zien te ontwijken. Net als de kleine stekeltjes van was die overal staan. En de her en der verspreide grote sprieten; er zitten vervelende stoffen in, dus daar wilt u niet tegenaan botsen.

Gelukkig is het maar spel. We zien een momentopname van Meta!Blast, ontwikkeld door een onderzoeksgroep van de Iowa State University. Met het spel reizen we met een mini-'bioship' - de zwarte 'raket' midden op de afbeelding - door een sojaplant. Op de achtergrond het lab waar de plant zich bevindt. Het bioship loopt op tafelsuiker (sucrose). Die kan de speler samen met de andere voorraden - zoals zuurstof - aanvullen door de fotosynthese in de plant in gang te zetten. Een handeling waarvoor men met een lichtstraal vanuit het bioship op de plant moet schijnen.

Terwijl de speler de wereld redt, leert hij over de biologie van de plant. Het is dan ook een serious game: de doelgroep van scholieren en studenten moet er iets van leren. Van zo dichtbij zie je pas goed wat er allemaal op en in een plant gebeurt. Plaatjes laten veel minder zien dan zo'n 3D-beleving.

De obstakels die de speler tegenkomt, bestaan ook in het echt. Zoals het monster met de acht poten op het bladoppervlak: het is een beerdiertje met de naam Macrobiotus hufelandi. Deze 0,3 millimeter grote dieren zijn echte overlevers. Ze kunnen tegen extreme temperaturen en veranderen bij droogte in een klein stoffig hoopje, om weer tot leven te komen als er water beschikbaar is. De sprieten zoals rechtsvoor op de afbeelding zijn bladharen. Samen met de stekeltjes op het bladoppervlak dienen ze ter bescherming van de plant, om insecten te weren en schimmels en bacteriën buiten de deur te houden.

De makers van Meta!Blast wonnen een prijs voor hun spel in een visualisatiewedstrijd van wetenschappelijk tijdschrift Science en de Amerikaanse National Science Foundation. Er komen steeds meer van dit soort spellen op de markt. Een goede manier om de complexiteit van de natuur weer te geven, vinden wetenschappers. Lekker interactief, en aantrekkelijker dan in een boek.

Uitleg: Eve Wurtele (Iowa State University), Wim Westra (Open Universiteit).