Ook Artsen zonder Grenzen ontslaat medewerkers wegens seksueel wangedrag

Het nieuws is naar buiten gebracht naar aanleiding van het prostitutieschandaal bij hulporganisatie Oxfam; medewerkers van Oxfam huurden in 2010 op Haïti prostituees in voor seksfeesten, zo bleek vorige week.

Collega's onderling

'We willen transparant zijn en graag de feiten naar buiten brengen zodat de hulpsector verbetert', zegt Nelke Manders, directeur van de Nederlandse afdeling van AzG. Ze onderstreept dat bij AzG geen sprake was van seksfeesten, zoals bij Oxfam.

'De meldingen die vorig jaar bij ons binnenkwamen, gaan uitsluitend over wangedrag tussen collega's onderling, dus niet tussen medewerkers en patiënten. Binnen onze organisatie werken 145 nationaliteiten. Het kan zijn dat iemand een bepaalde opmerking of blik van een collega onacceptabel vindt', aldus Manders.

Volgens haar ziet AzG scherp toe op wangedrag. 'Iedere medewerker tekent bij zijn contract voor de gedragscodes die wij hanteren. Mocht het toch mis gaan, dan kunnen medewerkers een klacht indienen. Dit nemen wij heel serieus. Er volgt een onafhankelijk onderzoek waar - afhankelijk van de uitkomst - conclusies aan worden verbonden. Een waarschuwing of ontslag kan het gevolg zijn.'

Zwaar onder druk

Wereldwijd kwamen vorig jaar 146 meldingen van ongewenst gedrag binnen bij AzG, waar in totaal 42 duizend mensen werken. In veertig gevallen is dit bewezen verklaard. In de helft van de gevallen ging het om seksueel ongewenst gedrag. De Nederlandse afdeling is ook verantwoordelijk voor Groot-Brittannië en Duitsland. Hiervoor werken 10 duizend medewerkers uit 25 landen.

'Onze medewerkers staan zwaar onder druk', zegt Manders. 'Ze werken veel in oorlogsgebieden en leven, wonen en werken met elkaar. We zijn daarom nog kwetsbaarder.'

Des te meer reden, volgens Manders, om alert te zijn op signalen van seksueel misbruik binnen de organisatie. 'Vanuit de eigen gelederen is er een enorme stimulering om hier het maximale aan te doen. Het leiderschap wordt getraind in het herkennen van wangedrag en tijdens onze ledenvergaderingen komt dit veelvuldig ter sprake. Ook hebben we een klokkenluidersregeling. We proberen slachtoffers ervan te doordringen dat ze beschermd worden. Iedere melding is er één te veel. We weten als AzG ook dat we nog niet goed genoeg bezig zijn.'

Geregeld in het nieuws

Seksuele intimidatie bij hulporganisaties komt geregeld in het nieuws. Zo plaatste The Guardian dit jaar interviews met vrouwelijke medewerkers bij de Verenigde Naties die slachtoffer zeggen te zijn van ongewenst seksueel gedrag van collega's. Dit varieert van verbale intimidatie tot verkrachting. Zeven medewerkers hebben een klacht ingediend, maar het daadwerkelijke aantal gevallen ligt waarschijnlijk hoger. Medewerkers spreken van 'een zwijgcultuur'.

Vorig jaar maart bleek uit een rapport van de VN dat in 2016 145 meldingen waren gedaan van seksueel misbruik door blauwhelmen en VN-medewerkers die op missie zijn. Met name vanuit Congo kwamen veel meldingen binnen. Het jaar daarvoor stond de teller nog op 99 meldingen. Volgens het rapport doorbreken steeds meer slachtoffers het stilzwijgen.