AchtergrondRoyals
Ontsnappen uit de gouden kooi? Prins Constantijn wijst Harry de weg
Waar de Britten geschokt zijn door het besluit van prins Harry en zijn vrouw Meghan om hun plek in de schijnwerpers te verlaten, zouden we daar in Nederland waarschijnlijk minder raar van opkijken.
Met de aandrang om te ontsnappen uit de gouden kooi, hebben de leden en de aangetrouwde leden van de Koninklijke familie hier immers al enige decennia aan ervaring opgebouwd.
Het best vergelijkbaar in rang met prins Harry is uiteraard prins Constantijn (50). De jongste broer van Willem-Alexander verricht sinds diens aantreden als koning trouw en zonder merkbare weerzin zijn ‘ondersteunende taak’, maar heeft ook steeds zijn eigen leven en loopbaan behouden. Dat bracht hem onder meer naar Londen en Brussel, ver weg van de Haagse paleizen. En zo kreeg ook zijn vrouw, Laurentien Brinkhorst, de gelegenheid om na hun huwelijk haar eigen carrière voort te zetten, doorgaans in de luwte.
Dat het haar ogenschijnlijk goed is afgegaan binnen het keurslijf, zal voor Constantijn niettemin een opluchting zijn. Ten tijde van zijn huwelijk in 2001 sprak hij de hoop uit dat zijn bruid bestand zou zijn tegen ‘alles wat komt kijken’ bij het introuwen in de koninklijke familie, in het bijzonder ‘het leren omgaan met de ministeriële verantwoordelijkheid’. Want een maatschappelijke carrière is mogelijk, maar niet alle functies en bezigheden zijn gepast. De politiek kijkt altijd mee, de vrijheid is hoe dan ook beperkt en alles blijft onder een vergrootglas liggen. ‘Dat vergt veel denken en praten’, wist Constantijn destijds. ‘Het is onder geen enkele omstandigheid echt makkelijk onze familie binnen te komen.’
Die ministeriële verantwoordelijkheid is sowieso het heetste hangijzer voor introuwende burgers aan het hof. Maar vanwege de slechte ervaringen van de prins-gemalen Bernhard en Claus, die respectievelijk zeer rebels en doodongelukkig werden van hun beperkingen, werd in het jaar 2000 onder het kabinet-Kok II het regime versoepeld. Voor alle leden van het Koninklijk Huis die niet worden gerekend tot de rechte lijn van troonopvolging – en die dus geen uitkering van de staat krijgen –geldt sindsdien de standaardformulering: ‘Alleen bij wijze van uitzondering neemt de prins of prinses in zijn of haar hoedanigheid van lid van het Koninklijk Huis deel aan publieke evenementen. Het betreft hier een bewuste keuze van de jongere generatie die het deze leden van het Koninklijk Huis mogelijk maakt hun leven en loopbaan naar eigen inzicht in te richten.’
Om het risico op ongelukken verder te verkleinen, werd in 2002 ook het lidmaatschap van het Koninklijk Huis – waarvoor de ministeriële verantwoordelijkheid geldt – beperkt tot de familieleden met tweedegraads bloedverwantschap met de koning. Voorheen ging het nog tot in de derde graad. In de nieuwe situatie staat het korset voor alle familieleden buiten de directe verwanten van Willem-Alexander een stuk minder gespannen.
Het huwelijk tussen Huize Hollywood en Huize Windsor is mislukt
Voor wie de Britse royals volgt, kwam het niet als een verrassing dat het prinselijk paar afstand neemt van hun koninklijke rol. Maar de familie is, zacht uitgedrukt, not amused.
