INTERVIEWBACKPACKERS VAST DOOR CORONA
Onrust onder 50 duizend Nederlandse reizigers: Naar huis? Hoe dan?
Naar schatting 50 duizend Nederlanders op reis leven sinds enkele dagen in grote onzekerheid. Door de vergaande maatregelen in Nederland én het buitenland is het de vraag of ze er verstandig aan doen terug naar huis te gaan of niet. Zij die terug willen zien vluchten geannuleerd worden en de ticketprijzen razendsnel oplopen.
Wat wordt de volgende bestemming, wat zijn de leukste restaurantjes, de meest unieke excursies? Dat zijn de zorgeloze vragen die backpackers normaal bezighouden. Maar het coronavirus dwingt ook hen tot veel urgentere zorgen. De Volkskrant had via mail, telefoon en sociale media contact met meer dan dertig Nederlandse reizigers in het buitenland, voornamelijk in Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika.
Vanzelfsprekend verschilt de situatie per land en daarmee verschillen de zorgen van reizigers ook. Maar bij bijna iedereen speelt de vraag: moet ik naar Nederland komen, of juist niet? In sommige delen van de wereld, zoals Thailand en delen van Midden-Amerika, is het virus nog amper uitgebroken en gaat het normale (toeristen)leven gewoon door. De vraag is alleen vaak voor hoelang: ‘Twee dagen geleden was er niks aan de hand en dacht ik dat ik zou blijven’, mailt Britt van Engelen vanuit Chili. ‘Vanwege de onrust van iedereen om me heen en het vooruitzicht van een lockdown voor een aantal maanden in een duur land zonder vrienden en familie heb ik vandaag halsoverkop besloten om naar huis te gaan.’
Voor veel toeristen is blijven nauwelijks meer een optie. Op Sri Lanka roept de lokale bevolking ‘corona’ naar Europese toeristen, vertelt Gerbrand Draaisma. In Colombia worden Europeanen door de politie uit bussen, hostels en restaurants geplukt, vertellen Nederlandse reizigers.
Backpackers die besluiten hun reis te staken, zien hun pasgekochte tickets geannuleerd worden. Met name in Zuid-Amerika ontstaan bizarre situaties. Mari de Graaf, die in Peru was als coach van het Ecuadoraanse jeugdteam tafeltennis, schrijft over het vliegveld in Lima afgelopen zondag: ‘Het is overvol en iedereen probeert hier nog weg te komen. Velen lukt dat niet meer. Ik heb een van de weinige escapes via Canada.’ De meeste vluchten vanuit Zuid-Amerika naar Europa gaan via Spanje of de VS en worden geannuleerd. Reizigers moeten de meest onlogische overstappen maken en een enkeltje naar Nederland kost tot 2.000 euro. Sarah van Gurp zegt vanuit het Colombiaanse Medellin: Maandagochtend vertrokken hier slechts vier vluchten. De sfeer was bizar, er heerste een hoog spanningsgehalte met veel gestrande reizigers. Mensen waren hier en daar in tranen.’
In de Facebookgroepen waar backpackers normaal tips delen over de leukste restaurantjes en unieke excursies wordt nu veel tegenstrijdige informatie gedeeld: over mogelijke lockdowns van landen, het sluiten van grenzen en wat het beste is om te doen. Tegelijkertijd zijn Nederlandse autoriteiten als de ambassade of het ministerie van Buitenlandse zaken onbereikbaar of weinig behulpzaam, ervaren veel reizigers. Hulplijnen die 24/7 bereikbaar zouden moeten zijn, geven geen respons. ‘De Nederlandse ambassade in Vietnam wist mij niets te vertellen’, zegt Isa Pardo. ‘Andere reizigers krijgen van verschillende instanties tegenstrijdig advies. Als reiziger heb je nu niets aan de overheid.’
5.000 telefoontjes per dag
Het ministerie van Buitenlandse Zaken erkent dat dit lastige tijden zijn. ‘Van de reissector krijgen we door dat er op dit moment ongeveer 50.000 Nederlanders op reis zijn’, zegt Willemien Veldman, woordvoerder consulair bij het ministerie. ‘Sinds afgelopen weekend meerdere landen maatregelen hebben genomen die heel ver gaan, krijgen we per dag 5.000 telefoontjes.’ Ze begrijpt dat reizigers veel zorgen hebben. ‘Het is voor iedereen ontzettend sneu en vervelend. Het gaat nu alleen met zo’n vaart om zoveel landen dat we niet voor iedereen een kant-en-klare oplossing paraat hebben.’
Het ministerie zet ‘alle zeilen bij om zo veel mogelijk te informeren’. Het probeert bij te houden welke maatregelen andere landen nemen en reisadviezen aan te passen. Een speciale webpagina met veelgestelde vragen wordt zoveel mogelijk bijgewerkt. ‘Het is in eerste instantie aan mensen zelf om de vluchten te regelen, we kijken wel mee’, zegt Veldman. Verder adviseert ze reizigers ook goed in de gaten te houden wat lokale autoriteiten en luchtvaartmaatschappijen communiceren. ‘En hou er rekening mee dat de situatie in een land ontzettend snel kan veranderen.’
‘Wij genieten met volle teugen’
Isa Pardo (20) was zes weken onderweg en zou nog twee weken door Vietnam reizen, maar vloog dinsdag al vanuit het Thaise Bangkok terug naar Nederland. ‘In Vietnam is het voor toeristen niet te doen. De eerste anderhalve week was er niets aan de hand, maar van de een op de andere dag werden we weggepest. Alle hostels gaan dicht en bij restaurants word je niet toegelaten. In Thailand is dat helemaal niet aan de hand, maar ik heb gezien hoe snel het om kan slaan. Ik heb besloten dat voor te zijn.’
Tim Peijenburg (24) is pas een weekje in Thailand en blijft zijn vakantie gewoon doorzetten. ‘Ik las een bericht dat het volgens het RIVM in Nederland erger is dan hier.’ Hij is met zijn vrouw in Chiang Mai. ‘We spreken lokale mensen en die hebben ook geen zorgen. We lezen wel dat de president heeft geroepen dat het virus door toeristen wordt verspreid, maar daar merken we niks van. Er is hier gewoon rust. Dat mensen geen fijn gevoel hebben en naar huis gaan, moet iedereen zelf weten. Wij genieten met volle teugen.’
Bram Hendriks (32) en Annabel Beusker (23) zijn al twee maanden op reis in Zuid-Amerika en waren van plan nog acht maanden door te reizen. Ze worden nu echter geweigerd bij de Argentijnse grens en zijn daarom gestrand in Foz do Iguacu, Brazilië. ‘We hebben nu bepaald dat we stoppen met reizen en op dezelfde plek blijven. Maar heel eerlijk, wij weten niet wat het verstandigst is. Stel dat de grens dicht gaat hier, wat gaat er dan gebeuren? Kunnen we dan nog naar huis?’
Ilse van Huizen (24) en Jurjen Mulder (31) vertrokken zeven weken geleden uit Nederland naar Zuid-Amerika. Ze zouden eigenlijk dinsdag vanuit Rio de Janeiro terugvliegen, maar toen schrapte Delta Airlines alle vluchten. ‘We mogen gratis omboeken, maar er zijn geen vluchten om naar om te boeken.’ Ondertussen werd de hele verdieping van het hotel waar het stel verbleef afgesloten, zonder dat er gezegd werd waarom. Ze mogen er wel blijven overnachten. ‘Gisteren gingen we het toch op het vliegveld proberen’, zegt Van Huizen. ‘Gelukkig kon toch iemand ons op de vlucht van vrijdag naar Amsterdam zetten. Maar ze zei dat we heel snel moesten inchecken, want de vlucht is zwaar overboekt. Het is de enige vlucht vrijdag, heel Europa moet mee. We hopen dat we mee kunnen.’
