NieuwsHuurscooters
Ongeluk met huurscooter verpest te vaak de vakantie
Een scooter huren in Azië of Zuid-Europa is leuk, totdat je crasht en de verzekeraar vaststelt dat je geen motorrijbewijs hebt. Alarmcentrale Eurocross: ‘We zien crowdfundingacties van wanhopige ouders die hun kind terug willen.’
Verzekeraars en diplomaten maken zich zorgen over het grote aantal ernstige ongelukken met scooters in vakantielanden. Jonge toeristen huren vaak relatief zware scooters zonder rijervaring of een motorrijbewijs. Reisverzekeraars stellen dan na een ongeluk dat de kosten voor behandeling en repatriëring niet zijn gedekt. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Verbond van Verzekeraars zijn van plan samen aandacht te vragen voor de risico’s van scooterhuur in het buitenland.
Jaarlijks gebeuren er onder Nederlanders honderden ongelukken met een vakantiescooter, blijkt uit een rondgang langs de vier alarmcentrales die hulpaanvragen van reizigers behandelen. ‘We zien een forse toename van het aantal ongevallen met tweewielers in het buitenland’, meldt Eurocross. Sinds medio 2016 behandelde de centrale ruim duizend meldingen, waarvan 564 met een medische hulpvraag. Een vijfde betreft scooter- of brommercrashes in voornamelijk Azië. ANWB Alarmcentrale schat jaarlijks honderd ongelukken met scooters te verwerken. De kleinere centrales, Allianz Global Assistance en SOS International, verwerken minder ongelukken (tientallen), maar delen de zorgen.
‘We repatrieerden afgelopen jaar weer vijf dodelijke slachtoffers naar Nederland’, zegt Thomas van Leeuwen, tweede man op de Nederlandse ambassade in Bangkok. ‘Dat cijfer is stabiel en zeer zorgwekkend.’ Een veelvoud raakt volgens hem gewond door een ongeluk met een huurscooter. ‘De andere Europese ambassades in Thailand melden vergelijkbare problemen. Samen doen we aanbevelingen aan de overheid om de verkeersveiligheid te verbeteren.’ Ook voor Amerikanen is Thailand, na Mexico, de dodelijkste vakantiebestemming.
Chaotisch
Over de oorzaken zijn betrokkenen het eens: het verkeer in veel vakantielanden is chaotischer dan in Nederland, waarbij in Thailand en Indonesië ook nog links wordt gereden. Van Leeuwen: ‘In een schrikreactie doe je dan precies het verkeerde.’ Daar komt bij dat huurscooters bijna altijd een motorinhoud hebben van minstens 110cc. Die gaan veel harder dan een brommer (50cc), terwijl een onervaren rijder op slecht onderhouden, slecht verlichte en zanderige wegen makkelijk onderuitgaat.
Verhuurders, vaak kleine bedrijfjes, vragen vijf euro per dag voor een scooter zonder te vragen naar een motorrijbewijs. Dat moet eigenlijk wel. Op populaire bestemmingen als Koh Samui, Bali of Sa Pa controleert de politie steeds vaker. Maar wie geen rijbewijs kan overleggen, mag vaak doorrijden na het betalen van een bescheiden boete. Verhuurders bieden sinds kort ook een checkpointservice: extra hulp om politiecontroles te omzeilen.
Pas als de toerist een ongeluk veroorzaakt, wat regelmatig gebeurt, reageren autoriteiten streng. Wie schade of letsel heeft veroorzaakt aan derden, kan vervolgd worden. De verhuurder komt er vaak met een boete vanaf. Ook in Spanje en Griekenland, waarschuwen de alarmcentrales, spelen vergelijkbare problemen.
Korte broek en slippers
De gevolgen van een scootercrash − in korte broek en slippers − zijn doorgaans ernstig. ‘Breuken, snijwonden, hoofdletsel’, meldt arts Floriana Luppino van alarmcentrale Eurocross. Zij doet al drie jaar onderzoek naar ongelukken met tweewielers in het buitenland. ‘Het aantal meldingen stijgt en de ernst van het letsel lijkt toe te nemen.’
Luppino adviseert slachtoffers over de juiste medische behandeling ter plaatse. Daarna volgt eventueel repatriëring. ‘De eerste, noodzakelijke hulp is altijd gedekt, maar daarna onderzoeken verzekeraars of dat ook geldt voor de vervolgkosten.’
Een medische repatriëring kan in extreme gevallen 100 duizend euro kosten. ‘We zien crowdfundingacties van wanhopige ouders die hun kind terug willen.’
Ook ANWB Alarmcentrale checkt eerst of de toerist verzekerd is, voordat extra kosten worden gemaakt. Een woordvoerder: ‘Als je liggend terug moet naar Nederland, worden zes à zeven vliegtuigstoelen in Nederland uitgebouwd. Dan zit je al gauw op 25 duizend euro. Het terughalen van een overledene kost ongeveer 5.000 euro.’
Die kosten moeten door de patiënt of diens familie worden opgehoest. ‘Op een motor rijden zonder rijbewijs valt onder roekeloos gedrag’, stelt het Verbond van Verzekeraars. ‘Dat dekken wij in principe niet.’ Maar in de praktijk, stelt de woordvoerder, tonen sommige reisverzekeraars coulance. ‘Ze zijn soms bereid een deel van de kosten te betalen, afhankelijk van de omstandigheden.’ Daar kun je echter niet van uitgaan, waarschuwt hij. ‘De officiële reactie is: geen uitkering.’
In het reisadvies voor Thailand waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken voor scooterverhuurders die fantasieschade claimen of de scooter door een handlanger laten stelen. Ook de noodzaak van een motorrijbewijs komt langs, maar zonder uitleg over motorinhoud. ‘Ik waarschuw bezoekers al’, zegt diplomaat Van Leeuwen. ‘Maar eenmaal op een vakantie-eiland ziet de wereld er zorgeloos uit. Dan stappen ze toch weer op zo’n ding.’
De Thaise politiecommandant generaal-majoor Angkoon Klaiklueng meldde afgelopen jaar in The Phuket News dat veel verkeersongelukken worden veroorzaakt door toeristen die niet op een scooter kunnen rijden. Zijn plan: een opvallende sticker op alle verhuurscooters en identiek gekleurde helmen dragen. ‘Dan kan de politie makkelijk controleren of de berijder wel een motorrijbewijs heeft dat geldig is in het thuisland.’ Zo niet, dan moet de verhuurder de scooter komen ophalen en 56 euro boete betalen. De toerist moet verplicht een video kijken over de gevolgen van scooterongelukken.
Dat zal een luguber filmpje zijn. Op de website Farang Death houdt een anonieme expat sinds 2015 sterfgevallen van buitenlanders bij in Thailand, waaronder 135 verkeersdoden. Op een filmpje wordt bijvoorbeeld een jonge Duitser verpletterd door pick-uptrucks als hij wegrijdt tegen de rijrichting in, op kleurenfoto’s steken bebloede benen en hoofden onder wielkasten en lakens uit. Ook Nederlandse slachtoffers komen in beeld op Farang Death.
Kleine bedrijven
De Indonesische ambassadeur in Nederland, I Gusti Agung Wesaka Puja, wijst ook naar de verhuurders. ‘Toerisme is booming en dat biedt veel kansen voor kleine bedrijven. Maar scooterverhuurders moeten wel de wet respecteren.’
Dat gebeurt volgens hem nu niet. De toerist valt in zijn ogen weinig te verwijten. ‘Die mag erop vertrouwen dat een bedrijf de rechtsregels volgt.’
De oplossing volgens betrokkenen: huur op vakantie een scooter met 50cc motorinhoud, als je niet meer dan een auto- of brommerrijbewijs hebt. Zulke lichte modellen zijn echter zeldzaam in het buitenland. Andere opties: huur een fiets, of pak een bus of een scootertaxi.
Een slimme Nederlandse ondernemer op Bali biedt scootertrips aan, inclusief een Indonesisch motorrijbewijs. Zijn reisbureau HomeBaliHome verzorgt rijlessen en regelt de administratie op het politiebureau. Dat rijbewijs is één jaar geldig.
Scootertips van alarmcentrale Allianz Global Assistence
- Huur alleen van een gerenommeerd verhuurbedrijf. Meestal kan het hotel waar je verblijft wel een bedrijf aanbevelen.
- Huur alleen een motorbike/scooter als duidelijk is dat de scooter een motorinhoud heeft van 50cc of minder. Je hebt hiervoor een Nederlands en internationaal rijbewijs nodig. Voor een scooter met een grotere motorinhoud (bijv 125cc) heb je een geldig motorrijbewijs nodig.
- Vraag naar een in het Engels opgestelde verhuurovereenkomst en controleer hoe de scooter verzekerd is en alle overige voorwaarden voordat je tekent. Teken pas als je de huurscooter bent nagegaan op schade en maak foto’s van bestaande beschadigingen en zorg dat de schade vermeld wordt op het huurcontract.
- Vraag om de originele papieren van het vervoermiddel (geen kopietjes) en bewaar die papieren niet bij de scooter.
- Draag ALTIJD een helm en zorg dat de helm goed past.
- Onderschat de risico’s als deelnemer van het verkeer in het buitenland niet: wordt er links gereden, zijn de verkeersregels anders, zijn wegen slechter onderhouden, bijvoorbeeld.
- Krijg je een ongeluk bel dan direct de politie en bij voorkeur de toeristenpolitie.
Onderuit op de Filipijnen
Sven Gundelach (24)
‘Ik huurde afgelopen zomer een scooter op het Filipijnse eiland Siargao. Witte zandstranden, palmbomen, tropische riffen, mijn broer woont op de Filipijnen en wilde mij dat laten zien. Ik volgde hem over een zanderige weg, het begon te schemeren en plots werd ik verrast door een kruising. Ik remde – ook met mijn voorrem – de scooter begon hevig te slingeren en even later smakte ik op de grond. Toen locals mij omhoog hielpen, zag ik bloed op mijn benen en knieën, mijn knokkels lagen open. Toen keek ik naar mijn onderarm, die hing halverwege raar naar beneden. Heel eng.
In het plaatselijke hospitaal konden ze weinig voor me doen. Ik werd weggestuurd met twee kartonnetjes en een verband om mijn hand. Vanuit ons hostel belden we met Nederland. Ik was sinds twee weken verzekerd bij Interpolis en Alarmcentrale Eurocross zei: ‘je moet van dat eiland af.’ De volgende dag bracht een privévliegtuig met twee broeders ons naar Manilla. Daar ben ik geopereerd door buitenlandse artsen. Gebroken spaakbeen, ellepijp en wat knokkels. Na acht dagen ziekenhuis vloog ik naar Nederland op een nieuw ticket. Na vier maanden fysiotherapie kon ik weer aan het werk als tegelzetter. Ik heb een eigen bedrijf.
Tsja, ik had twee, drie keer eerder op een scooter gezeten. Geen idee hoe zwaar die Filipijnse scooter was. Maar ik heb een autorijbewijs hè, dus dan mag je scooter rijden. Niet boven 50cc? Oh, nou dat wist ik niet. De rekening was 17 duizend euro en nog wat. Zelf betaalde ik niet meer dan 350 euro eigen risico. Dat wil ik graag zo houden.’
