'Omstreden rassenleer toelichten'

Universitaire docenten die omstreden theorieën behandelen, zoals de rassenleer van de Canadese wetenschapper Philippe J. Rushton, moeten in hun colleges nadrukkelijk aandacht besteden aan de maatschappelijke gevolgen van gevoelig wetenschappelijk onderzoek....

Van onze verslaggeefster Janny Groen

Dit zegt de commissie-De Gaay Fortman, na bestudering van een klacht van een studente over de verspreiding van racistische leerstof door een docent evolutionaire psychologie aan de Universiteit Utrecht.

De commissie, onder voorzitterschap van hoogleraar politieke economie van de rechten van de mens Bas de Gaay Fortman, is ingesteld door het college van bestuur nadat het conflict over vermeend racistisch onderwijs uit de hand dreigde te lopen.

De rel begon in het najaar van 2002 met een college over agressie en oorlog van docent Akko Kalma, bijgewoond door laatstejaars studente interculturele psychologie Inge Versteegt. Kalma verdedigde Rushtons theorie, die de verschillen in intelligentie en sociaal gedrag (Aziatisch ras staat bovenaan, de blanken vormen de middenmoot, terwijl het zwarte ras onderaan bungelt) evolutionair-genetisch verklaart.

De docent besteedde daarbij geen aandacht aan omgevingsfactoren als goede voeding, opleiding, verbetering van de levensstandaard. Bovendien verzuimde hij wetenschappelijke kritiek op Rushtons theorie te behandelen. Rushtons banden met extreem-rechtse groeperingen, waarover door diverse internationale media is bericht, kwamen in de lessen evenmin aan de orde.

Versteegt voerde een intensieve e-mailcorrespondentie met Kalma. Haar klachten werden door de docent afgedaan als politiek correct gesputter van de linkse kerk. De studente diende begin vorig jaar een klacht in bij de klachtencommissie en de decaan, maar haar bezwaren werden nooit inhoudelijk beoordeeld.

Van theorieën als die van Rushton wordt misbruik gemaakt door 'allerlei racistische en (neo)nazi bewegingen', concludeert de commissie. 'Verschillen die door Rushton worden geponeerd worden uitgelegd in termen van superioriteit en minderwaardigheid. Die bewegingen hebben hierin grond gezien voor vervolging en discriminatie, zelfs voor eugenetica en selectieve uitroeiing'.

Het college van bestuur onderschrijft de conclusie van de commissie dat omstreden wetenschappelijke theorieën altijd 'van een didactisch-maatschappelijk context moeten worden voorzien'.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden