Omstreden nekklem vooralsnog niet verboden

De omstreden nekklem gaat voorlopig niet in de ban. Het onderzoek door de inspectie Veiligheid en Justitie naar het gebruik van de politiegreep zal in 2016 klaar zijn. In de tussentijd is de techniek niet verboden.

Jeroen Visser
Deelnemers aan de stille tocht voor Mitch Henriquez leggen bloemen in het Zuiderpark. Beeld anp
Deelnemers aan de stille tocht voor Mitch Henriquez leggen bloemen in het Zuiderpark.Beeld anp

'Onafhankelijke deskundigen doen nu onderzoek. We moeten eerst afwachten wat daar uitkomt, misschien is er met de techniek niets mis', aldus een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij benadrukte dat voor nieuwe agenten de nekklem geen deel uitmaakt van hun training.

De inspecteurs onderzoeken of het wenselijk is door te gaan met de 'vermaledijde nekklem', zoals de Haagse burgemeester Van Aartsen de aanhoudingstechniek woensdag noemde. Volgens advocaat Gerald Roethof moet de klem met onmiddellijke ingang worden verboden. Roethof vertegenwoordigt de familie van een jongen die in 2013 in psychose was geraakt en op het balkon van een vriend stond te schreeuwen. Hij overleed na zijn arrestatie, waarbij volgens de advocaat een nekklem werd toegepast, door zuurstofgebrek. Het OM besliste eerder dat de agenten niets te verwijten valt en dat ze niet worden vervolgd. De advocaat van de familie probeert via een artikel-12-procedure alsnog vervolging af te dwingen. De beslissing wordt over een aantal weken verwacht.

De zaak toont veel overeenkomsten met die van Mitch Henriquez, die op 27 juni in het Haagse Zuiderpark met dezelfde greep werd aangehouden. Hij overleed de dag erna, zeer waarschijnlijk als gevolg van zuurstoftekort tijdens zijn arrestatie.

Verboden in New York

De nekklem als politiegeweldsmiddel is bij de New Yorkse politie verboden. Waarom? U leest het hier.

Gevaar

Bij een nekklem wordt de keel van een verdachte in de holte van de elleboog geklemd en wordt de keel of hals (inclusief halsslagaders) dichtgeknepen zodat iemand rustig wordt.

'Als de greep te lang wordt toegepast, bestaat het gevaar dat iemand het bewustzijn verliest of zelfs komt te overlijden', schreef de Nationale Ombudsman in 2013 in een rapport over verantwoord politiegeweld. Voor het New Yorkse politiekorps is de nekklem al jaren verboden.

Volgens politievakbond ANPV gaat een verbod te ver. 'Als je het verstandig gebruikt, is het wel een effectief middel', zei vicevoorzitter Hans Schoones tegen BNR Nieuwsradio. De greep mag in Nederland alleen worden gebruikt bij heftig verzet, als er geen minder ingrijpend middel voorhanden is, of bij het vermoeden van vuurwapenbezit.

Demonstratie van een nekklem. Beeld anp
Demonstratie van een nekklem.Beeld anp

Geen tweede natuur

Agenten zeiden in 2013 bij de Nationale Ombudsman dat er te weinig wordt getraind met de nekklem. 'Daarom wordt het geen tweede natuur. Tijdens de basistraining is het een kunstje laten zien en dan heb je een verdachte die 40 procent tegenwerkt om jou te matsen. In de praktijk werkt dat niet zo', aldus een agent.

Het OM bevestigde vrijdag berichtgeving in De Telegraaf dat een sterfgeval in de gevangenis van Alphen aan den Rijn wordt onderzocht. Een gedetineerde overleed begin juni in zijn cel nadat hij door een speciaal bijstandsteam was overmeesterd. Het is echter onduidelijk of hierbij een nekklem is gebruikt. De vijf leden van het bijstandsteam zijn als verdachten gehoord.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden