Oma Ellen toch populairder dan King George

Na de eerste ronde, vorige maand, leek Ellen Johnson Sirleaf niet veel kans te maken. De winnaar toen, met ongeveer 30 procent van de stemmen, was de oud-voetballer George Weah, een politieke novice. ‘King George’ was vooral de keus van de Liberiaanse jeugd. Maar een deel van de jongeren is bij de slotronde thuisgebleven.

‘Oma Ellen’ claimde donderdag de overwinning nadat 90 procent van de stemmen was geteld. Zij had toen 59 procent van de stemmen, Weah 40 procent.

Vooral de vrouwen van Liberia hebben op haar gestemd. Aanvankelijk bleek dit onvoldoende. De geschoolde Liberianen brachten hun stem behalve op Sirleaf toen immers ook uit op een van de talrijke andere kandidaten. Dit keer koos de meerderheid voor de vrouw met de meeste politieke en bestuurlijke ervaring.

Het is ook precies het punt waarop Ellen Johnson Sirleaf in haar campagne heeft gehamerd. George Weah, zo zei ze, mocht dan de vriendelijke en populaire miljonair zijn, dat maakte hem nog niet tot een geschikte president. Zelf kan zij bogen op een binnen- en buitenlandse loopbaan van meer dan dertig jaar.

In 1997 nam ze ook aan de verkiezingen deel. Ze werd toen tweede, ruim achter Charles Taylor, de man die in de jaren erna zowel Liberia als andere landen in de West-Afrikaanse regio naar de afgrond voerde. Onder druk van binnenlandse rebellen en de internationale gemeenschap verdween Taylor ruim twee jaar geleden als balling naar Nigeria. Een VN-vredesmacht, Unmil, nam daarna feitelijk het bestuur van Liberia over.

Sirleaf werd actief voor de interim-regering van Gyude Bryant. Zij nam echter ontslag als hoofd van een commissie die moest toezien op ‘goed bestuur’, juist omdat veel leden van het interim-bewind zelf bijzonder corrupt bleken. Haar ontslag maakte ook de weg vrij voor deelname aan de verkiezingen, als leider van de Eenheidspartij, de UP.

Daarmee was Ellen Johnson Sirleaf terug in de Liberiaanse politiek, waar zij eerder als minister van Financiën diende. In het buitenland had zij haar sporen ruim verdiend. Zo heeft zij gewerkt voor de Wereldbank en de Afrikaanse Ontwikkelingsbank, en was zij Afrika-directeur van het VN-ontwikkelingsprogramma, de UNDP.

Het is een carrière die slechts weinigen in het straatarme Liberia werkelijkheid zien worden. Tijdens de verkiezingscampagne gaf zij blijk zich hiervan bewust te zijn. Zij onderhield haar contacten met diplomaten en gaf stevig doortimmerde toespraken, maar schuwde het directe contact met de al dan niet geletterde massa geenszins.

In tegenstelling tot George Weah, die soms dagen zijn huis niet uitkwam, was Ellen Johnson Sirleaf vrijwel overal in Liberia op pad. Waar Weah zich vaak beperkte tot een ritje in de hoofdstad Monrovia met zijn gigantische Hummer, kroop Sirleaf in een helikopter om ook het meest afgelegen platteland te bezoeken.

Liberia kent ruim twee jaar vrede. Het is echter een broze vrede, waarover nog steeds de schaduw van de kwade genius Taylor en zijn in Liberia gebleven volgelingen hangt.

Het is een van de vele problemen waarmee Afrika’s eerste vrouwelijke president te maken zal krijgen. In de campagnes heeft Sirleaf zich laten kennen als een ‘verzoener’.

Onduidelijk is nog of zij Nigeria om uitlevering van Charles Taylor zal vragen. Haar voorganger wordt echter ook gezocht door het Oorlogstribunaal in het buurland Sierra Leone. Mogelijk zal Taylor daar nu berecht worden.

In eigen land, zo heeft zij aangekondigd, streeft zij een ‘regering van nationale eenheid’ na. Het lijkt een verstandige eerste beslissing. Op dit moment heeft Sirleaf nog de politieke en militaire rugdekking van de vredesmacht Unmil.

Over enkele jaren zal zij evenwel alle Liberiaanse krachten, ook van mensen die nu in de diaspora verblijven, hard nodig hebben. De IJzeren Dame kan aan de slag. En zal waarschijnlijk niet eens goed weten waar te beginnen, zo overweldigend is het aantal problemen. Tijdens haar campagne beloofde zij de inwoners van Monrovia, ’s wereld enige hoofdstad zonder reguliere stroomvoorziening, dat de stad binnen zes maanden het licht zal zien.

Zelfs als alleen dát haar lukt, levert zij al een fikse prestatie.