OM gaat niet mee in pleidooi advocaat Van U.: niet ontoerekeningsvatbaar
De fouten van het Openbaar Ministerie zijn 'fataal gebleken' voor Bart van U. Bovendien had de dood van zijn zus Loïs voorkomen kunnen worden als het OM geen fouten had gemaakt. Dit zegt Van U.'s advocaat Noëlle Pieterse, die pleit voor volledige ontoerekeningsvatbaarheid van haar cliënt. Hiermee zou Van U. een celstraf ontlopen. Het OM gaat hier niet in mee en wil ook geen nieuw psychiatrisch onderzoek laten doen naar Van U.'s gesteldheid.
Tegen Van U. werd woensdagmiddag acht jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist. Het OM acht doodslag op zijn zus in 2015 en oud-minister Els Borst in 2014 bewezen. Beide moorden heeft Van U. eerder bekend. De advocaat van Van U. pleit nu voor strafvermindering omdat het OM fouten heeft gemaakt. Zo is Van U. vlak voor hij Els Borst doodde nog 'geen gevaar voor zichzelf of de samenleving' bevonden.
Van U. wordt geen moord met voorbedachten rade ten laste gelegd. Ook wordt hij 'sterk verminderd toerekeningsvatbaar' geacht, een conclusie die het OM heeft overgenomen van deskundigen van het Pieter Baan Centrum. De advocaat van Van U. wil dat hij wel volledig ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard, een mogelijkheid die PBC-deskundigen niet uitsluiten. Het OM gaat hier vooralsnog niet in mee. De uitspraak volgt op 13 april.
Opzet bij dood Borst bewezen
De officier van justitie vindt dat opzet bij de dood van Borst is bewezen. Van U. liep weliswaar al langer met plannen rond om haar te doden, maar zat in tweestrijd: 'Hij hoopte dat 'de Heer' het 'probleem' anders zou oplossen.' Het OM vindt dat er onvoldoende aanwijzingen zijn om van moord op Borst te kunnen bespreken, maar acht doodslag bewezen.
Over de moord op Borst trok de politie achthonderd tips na. Meerdere tips over 'een verwarde man' werden nagetrokken, maar er werd geen match gevonden in de dna-databank. Een fout van justitie: nadat Van U. gearresteerd was voor wapenbezit, hadden ze zijn dna af moeten nemen. Dit is niet gebeurd, gaf het OM ook woensdag in de rechtszaal weer toe.
Geen noodweer bij moord op zus
Ook doodslag op de zus van Bart van U. wordt door het OM bewezen geacht. De officier van justitie zei dat Van U. vermoedelijk zijn zus doodde in een opwelling. Dit betekent dat er sprake is van doodslag, en dus geen moord met voorbedachten rade.
Van U. verklaarde woensdag dat hij zichzelf probeerde te beschermen door zijn zus te doden. Hij dacht dat zij hem gedwongen zou laten opnemen of zou dwingen tot euthanasie. Maar de officier van justitie zegt geen grond te kunnen vinden voor handelen uit noodweer. Van U. had last van een waanbeeld, zijn zus was ongevaarlijk.
Condoleances
Bart van U. staat voor de tweede dag op rij terecht voor de moord op oud-minister Els Borst en de moord op zijn zus Loïs. Van U. heeft beide moorden bekend, dinsdag legde hij zijn eigen verklaringen af.
Van U. condoleerde dinsdag bij binnenkomst de nabestaanden van zijn slachtoffers. In zijn eigen verklaringen vertelde hij wederom 'in opdracht van God' te hebben gehandeld toen hij Els Borst van het leven beroofde. Borst was verantwoordelijk voor het euthanasiebeleid en dus, aldus Van U., voldeed hij aan de goddelijke opdracht. Met tientallen messteken bracht hij Borst om het leven. 'Ik vind het niet goed dat het gebeurd is.'
'God heeft me daar gehouden tot de laatste zucht eruit ging', zei Van U. dinsdag in de rechtszaal over de moord op Els Borst. Lees hier meer van zijn warrige verklaring. (+)
Psychiatrische opname
Ruim een jaar later nam Van U. het leven van zijn zus Loïs. Van U. zegt dat hij, net als bij Borst, voor een dilemma stond: hij geloofde in het gebod 'Gij zult niet doden', maar vermoedde dat zijn zus hem tot psychiatrische opname zou dwingen, en wellicht tot zelfdoding of euthanasie. 'Gij zult niet doden, maar het was zij of ik.'
De Commissie-Hoekstra die zijn zaak onderzocht, concludeerde vorig jaar dat Van U. al eerder meermaals tevergeefs de aandacht op zich probeerde te vestigen, door bijvoorbeeld vuurwerk af te steken bij een politiebureau, en dat justitie hierin ernstige steken heeft laten vallen.
Overzicht moordzaak Els Borst
10 februari 2014: 's avonds laat wordt bekend dat oud-vicepremier Els Borst (81) is overleden. Twee vriendinnen vonden Borst in de garage van haar huis aan de Ruysdaellaan in Bilthoven. De politie meldt verdachte omstandigheden.
13 februari 2014: Borst is waarschijnlijk slachtoffer van een misdrijf, concluderen politie en justitie. Ze doen dat na uitvoerig onderzoek, zowel op het lichaam van de politica als aan de hand van aangetroffen sporen.
11 maart 2014: Els Borst werd waarschijnlijk twee dagen voordat ze werd gevonden, gedood. De politie is inmiddels overtuigd van een misdrijf.
18 maart 2014: De politie vraagt in Opsporing Verzocht om hulp. Het gaat daarbij specifiek om informatie over een verwarde man die in de week voor haar dood 's ochtends vroeg bij Borst aanbelde.
7 oktober 2014: De politie heeft geen motief kunnen vinden in de relationele of politieke sfeer en denkt dat Borst mogelijk door een gestoord iemand is gedood.
26 januari 2015: De politie meldt dat ze een verdachte op het spoor is door een DNA-match. Het gaat om Bart van U., die ook wordt verdacht van het doodsteken van zijn zus in Rotterdam.
25 juni 2015: De commissie-Hoekstra die onderzoek deed naar wat er is misgegaan rond Bart van U. concludeert dat het OM ernstig is tekortgeschoten. Zo is er nooit dna-materiaal bij hem afgenomen, terwijl hij eerder in contact was gekomen met justitie. Hoewel er een rechterlijk bevel tot gevangenneming was, belandde hij niet in de gevangenis.
17 juli 2015: Bart van U. wordt ook vervolgd voor de moord op Els Borst.
1 september 2015: Els Borst is om het leven gekomen door messteken, aldus het OM.
8 september 2015: Van U. verschijnt voor het eerst in het openbaar voor de rechtbank. Het OM zegt een behoorlijk aantal aanwijzingen te hebben die duiden op zijn betrokkenheid bij de dood van Borst.
4 februari 2016: Bart van U. bekent dat hij Els Borst heeft gedood.
30 maart 2016: Het OM eist acht jaar cel en tbs met dwangverpleging tegen Van U.
