Oekraïne slaat alarm over groot Russisch offensief eind van de maand

Als het Russische leger inderdaad op korte termijn overgaat tot een massale aanval, mogelijk eind deze maand, zal dat aanzienlijk eerder zijn dan verwacht. Tot nu toe gingen Oekraïne en het Westen ervan uit dat Moskou pas in het voorjaar het bevel zou geven voor het langverwachte, grootschalige offensief in het oosten en het zuiden.

De Oekraïense minister van Defensie, Oleksi Reznikov, en de hoogste veiligheidsadviseur van president Volodymyr Zelensky, Oleksi Danilov, sloegen woensdag alarm over de Russische plannen. Over drie weken, op 24 februari, is het een jaar geleden dat de Russen Oekraïne binnenvielen. ‘Wij denken, gezien het belang dat symboliek voor hen heeft, dat ze rond 24 februari iets zullen proberen’, verklaarde Reznikov tegen de Franse omroep BFMTV. ‘Wij onderschatten onze vijand niet.’

Ook Danilov, die de Oekraïense Veiligheidsraad leidt, houdt met alles rekening aan het eind van de maand. ‘Rusland bereidt zich voor op maximale escalatie’, aldus Danilov tegen Sky News over de militaire voorbereidingen van het Kremlin om de oorlog te beslechten. ‘Zij verzamelen alles wat mogelijk is, ze houden oefeningen en ze trainen. Alles ligt op tafel, wij sluiten in de komende twee tot drie weken geen enkel scenario uit.’

Snel toeslaan

Er is Rusland alles aan gelegen om militair zo snel mogelijk toe te slaan, nu Kyiv nog niet beschikt over de belangrijke wapens die het Westen onlangs heeft toegezegd. Zo gaat het nog maanden duren voor de naar schatting zeventig hypermoderne gevechtstanks, zoals de Abrams en de Leopard, op het strijdtoneel zijn gearriveerd.

Als de VS deze week inderdaad besluiten om ook een precisiebom voor de lange afstand te leveren, de GLSDB, zal het belang voor de Russen van een offensief in de komende weken alleen maar groter worden. Maar de Oekraïense vrees wordt nog niet publiekelijk gedeeld door de VS.

De Amerikanen, die het strijdtoneel nauwlettend in de gaten houden met onder andere satellieten, spionage- en radarvliegtuigen en verkenningsdrones, hebben de afgelopen dagen geen groot alarm geslagen. Het Witte Huis en het Pentagon waren er het afgelopen jaar steeds als de kippen bij om inlichtingen naar buiten te brengen over wat het Russische leger allemaal van plan was.

Troepen aan de grens

Het is niet ondenkbaar dat de onheilstijdingen van Reznikov en Danilov bedoeld zijn om de druk op het Westen te vergroten om snel meer moderne wapens te leveren. Kyiv heeft de afgelopen week sterk aangedrongen op de levering van vooral gevechtsvliegtuigen, zoals de F-16. Diverse Europese landen, waaronder Nederland en Frankrijk, sluiten levering van westerse gevechtsjagers niet uit. Maar de Amerikaanse president Joe Biden zei maandag dat de VS, die over de meeste F-16’s beschikken, er niet over peinzen om Kyiv zijn zin te geven.

De Russische troepenopbouw vordert gestaag, volgens de Oekraïense spionnenbaas Kyrylo Boedanov. Er zouden inmiddels zo’n 326 duizend Russische soldaten in Oekraïne zijn. Dat is fors meer dan de 160- tot 180 duizend militairen die vorig jaar werden ingezet bij de invasie.

De legermacht bestaat voor een deel uit de 300 duizend soldaten die Rusland heeft gemobiliseerd om de oorlog te redden. Defensieminister Reznikov zei ervan overtuigd te zijn dat Moskou in werkelijkheid veel meer militairen heeft gemobiliseerd dan officieel is bekendgemaakt. Hij gaat uit van een half miljoen. De minister baseert zich op het grote aantal Russische soldaten dat de Oekraïense inlichtingendienst en het leger hebben waargenomen in het grensgebied.

Race tegen de klok

Oekraïne zelf treft voorbereidingen om in het voorjaar een tegenoffensief te beginnen, geholpen door vooral de VS. De Amerikanen hebben de afgelopen weken opnieuw miljarden uitgetrokken om het Oekraïense leger naast tanks ook onder meer extra granaten en raketten voor de houwitsers en de Himars-raketsystemen te leveren. In een race tegen de klok probeert Kyiv de westerse tanks zo snel mogelijk op het slagveld te krijgen.

Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Koeleba, hebben twaalf landen 120 tot 140 moderne tanks toegezegd. De Britten, die veertien Challenger 2-tanks leveren, zijn deze week begonnen met het opleiden van de Oekraïense tankbemanningen. Londen zegt dat de Britse tanks op zijn vroegst eind maart in Oekraïne kunnen zijn. Al onderweg zijn zestig Bradley-pantserwagens die de VS hebben toegezegd.

De 31 Amerikaanse Abrams-tanks zullen vrijwel zeker pas later op het slagveld worden gebruikt, omdat de opleiding voor deze meer geavanceerde tank langer duurt. Kyiv moet hopen dat, als de Russen eind februari niet toeslaan, alle westerse tanks in het land zijn wanneer het opperbevel in Moskou in het voorjaar het startsein geeft voor het langverwachte Russische offensief.